Τέσσερις γνωστοί τοπικοί δημοσιογράφοι, ο Θοδωρής Μπακάλης, ο Τηλέμαχος Αρναούτογλου, ο Σαμή Καραμπουγούκογλου και η Μαρία Κώστογλου, ερεύνησαν, αναζήτησαν και τελικά κατέθεσαν, την Τετάρτη 28 Ιανουαρίου 2009, στις 8 το βράδυ, στο Λαογραφικό Μουσείο Ξάνθης, τους προβληματισμούς πολλών συμπολιτών μας, αλλά και τις απαντήσεις που πήραν από τους αρμόδιους φορείς της πόλης, πάνω σε ένα ζήτημα τόσο περίπλοκο, όσο και σημαντικό, όπως είναι η πορεία του πολιτισμού στην πόλη μας.
Παρουσιάστηκε από τους τρεις τελικά παριστάμενους δημοσιογράφους (ο κ. Αρναούτογλου δεν παραβρέθηκε λόγω ανειλημμένων υποχρεώσεων) το αποτέλεσμα της έρευνας που έκαναν σχετικά με το πώς οι τοπικοί φορείς της πόλης μας αντιλαμβάνονται τον πολιτισμό στην πόλη μας. Στους φορείς που περιλαμβάνονται τοπικοί πολιτιστικοί και άλλοι σύλλογοι, οργανώσεις, επιχειρήσεις και φορείς κρατικοί και ιδιωτικοί, τέθηκαν ερωτήματα τόσο σχετικά με τις δράσεις πολιτισμού που ανέλαβαν ή θ’ αναλάβουν μέσα στο 2009, όσο και για ένα ακόμη πιο «καυτό» θέμα, αυτό των χρημάτων. Γιατί, όπως αποδείχτηκε, τα χρήματα είναι αρκετά. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε άλλωστε ότι περισσότερα από επτά εκατομμύρια ευρώ έχουν δαπανηθεί στην Ξάνθη για υποδομές και δράσεις πολιτισμού. Από την άλλη αν κρίνουμε από τις γνώμες και την κριτική των συμπολιτών μας γι’ αυτές, καταλήγουμε σε παράφραση του γνωστού γνωμικού «τα χρήματα δεν φέρνουν την ευτυχία», συμπεραίνοντας ότι δεν φέρνουν ούτε τον πολιτισμό απαραίτητα.
Συμπεράσματα από την έρευνα των δημοσιογράφων, όπως αυτή παρουσιάστηκε στην χθεσινή συζήτηση, αλλά και από την ανοιχτή συζήτηση που ακολούθησε την παρουσίαση, μπορούν να βγουν πολλά και ενδιαφέροντα. Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα ήταν η συμμετοχή του κοινού στη συζήτηση που ακολούθησε, στο οποίο πέρα από κάποια ευρέως αναγνωρίσιμα πρόσωπα της πόλης, όπως ο πρόεδρος της Δ.Ε.Α. Ξάνθης, κ. Μανόλης Φανουράκης και ο αντιπρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου και δημοτικός σύμβουλος Ξάνθης, κ. Νίκος Ανταμπούφης, συμμετείχαν και αρκετά μέλη και εκπρόσωποι τοπικών πολιτιστικών και καρναβαλικών συλλόγων.
Η γενικότερη παρουσία αλλά και η δημιουργία (;) πολιτισμού στην πόλη της Ξάνθης ήταν οι βασικότεροι άξονες γύρω από τους οποίους περιστράφηκε τόσο οι έρευνα των δημοσιογράφων, όσο και οι περισσότερες από τις απορίες των παριστάμενων. Βέβαια από το «παράθυρο» στην συγκεκριμένη εκδήλωση έμπαιναν συχνά και θέματα που άπτονται τόσο της διαχείρισης των σημαντικών ποσών που έχουν διατεθεί για τον πολιτισμό στην πόλη μας, όσο και για τα πραγματικά αποτελέσματα που έφερε τελικά η οικονομική αυτή ενίσχυση στην παραγωγή πολιτισμού από τους φορείς αλλά και την πόλη σαν σύνολο. Δεν έλειψαν βέβαια και οι φωνές κριτικής, αμφισβήτησης, ακόμη και αντιπαράθεσης για τον τρόπο που γίνεται η παραγωγή πολιτισμού στην πόλη μας, καθώς και για τα αποτελέσματά της, τα οποία κρίθηκαν από πενιχρά μέχρι άξια βελτίωσης, ανάλογα με την οπτική γωνία των συμμετεχόντων στη συζήτηση.
Κάτι που έγινε γενικότερα παραδεκτό από την ανταλλαγή απόψεων, πέρα από το ότι οι φορείς πολιτικής έχουν μία μάλλον στρεβλή άποψη για το τι σημαίνει ο πολιτισμός και το πώς μπορεί να προωθηθεί η παραγωγή του, ήταν και το γεγονός ότι τελικά η πολιτιστική δραστηριότητα της περιοχής μας φαίνεται να έχει εγκλωβιστεί ανάμεσα στις δύο μεγάλες εκδηλώσεις που γίνονται στην Ξάνθη: τις Λαογραφικές Γιορτές και τις Γιορτές Παλιάς Πόλης. Αυτές είναι που, όπως υποστηρίχθηκε, απορροφούν το μεγαλύτερο ποσοστό τόσο της ενεργητικότητας όσο και των πόρων αλλά και του ενδιαφέροντος των πολιτιστικών συλλόγων του τόπου μας, αναδεικνύοντάς τες πλέον σε εμπορικά περισσότερο παρά πολιτιστικά δρώμενα και εκδηλώσεις. Ο προβληματισμός για την τροπή που έχουν πάρει οι προσπάθειες ανάδειξης της παλιάς πόλης της Ξάνθης, μέσω των ομώνυμων εκδηλώσεων που γίνονται κάθε φθινόπωρο ήταν έκδηλος από πολλούς από τους συμμετέχοντες, αναγκάζοντας τους εκπροσώπους των συλλόγων που συμμετέχουν σε αυτές σε μια μάλλον αμυντική και απολογητική στάση για τον ρόλο τους στην εξέλιξη αυτή. Σημείο προβληματισμού επίσης ήταν και η απουσία συνεργασίας αλλά ακόμη και επικοινωνίας μεταξύ των φορέων πολιτισμού της πόλης, ενώ η πλειοψηφία των παρισταμένων συμφώνησε ότι ο πολιτισμός και η παραγωγή του δεν μπορεί να διέπεται αποκλειστικά και μόνο από τους νόμους της αγοράς μιας και έτσι τ’ αποτελέσματα είναι είτε πενιχρά είτε αμφίβολης ποιότητας.
Ενδιαφέρον είχε και η τοποθέτηση αυτού που θα χαρακτηρίζαμε ως «καθ’ ύλη αρμόδιο» για τα πολιτιστικά δρώμενα της Ξάνθης από πλευράς Δήμου, κ. Φανουράκη, ο οποίος αφού τόνισε την αποφασιστική σημασία που παίζουν τα Μέσα Ενημέρωσης στην προβολή, άρα και στην επιτυχία και την αναγνωρισιμότητα των εκδηλώσεων πολιτισμού, επέμεινε στην ανάγκη επένδυσης στη νέα γενιά, ώστε να συμμετάσχει όσο το δυνατόν περισσότερο, τόσο στο παρόν όσο και στο μέλλον στην παραγωγή πολιτισμού του τόπου μας. Παραδέχτηκε βέβαια την αποτυχία, σε ένα βαθμό, της επιδίωξης αυτής από την πλευρά της πολιτιστικής πολιτικής του Δήμου Ξάνθης, φέρνοντας ως παράδειγμα την μέχρι σήμερα λειτουργία της Στέγης Γραμμάτων της πόλης μας.
Θα πρέπει τέλος να σημειωθεί πως τόσο ο αριθμός των συμμετεχόντων στην εκδήλωση όσο και το ενδιαφέρον για συμμετοχή στην ανοιχτή συζήτηση που επακολούθησε της σύντομης αρχικής παρουσίασης από τους τρεις δημοσιογράφους που παραβρέθηκαν, απέδειξε το ενδιαφέρον που υπάρχει στην πόλη μας για τον πολιτισμό αλλά και την ανάγκη ύπαρξης ενός γόνιμου διαλόγου σχετικά με αυτόν, με επίκεντρο τόσο την παραγωγή του, όσο και τους φορείς που τον διαχειρίζονται στον τόπο μας.
Γιώργος Συληγαρδάκης
syligardakisg@yahoo.gr
