«Η μειονότητα έχει τουρκική συνείδηση» (1)

Ήταν αδιαμφισβήτητα ο μεγάλος νικητής στις εκλογές της 16ης Σεπτεμβρίου στο νομό, όταν έκοψε πρώτος το νήμα της σταυροδοσίας αφήνοντας πίσω του ακόμη και τον υφυπουργό τότε κ. Αλέξανδρο Κοντό, αποδεικνύοντας ότι η μειονότητα έκανε το …θαύμα της και ανακήρυξε πρώτο κόμμα το ΠΑΣΟΚ στην Ξάνθη! Ο λόγος για τον βουλευτή του ΠΑΣΟΚ Ξάνθης κ. Τσετίν Μάντατζη, συνέντευξη του οποίου φιλοξενεί σήμερα το «Ε». Τον κ. Τσετίν Μάντατζη που κατάγεται από το Μεγάλο Ορφανό του Δ. Τοπείρου, τον γνωρίσαμε ως πρόεδρο της παράνομης «Τουρκικής Ένωσης Ξάνθης», όταν υπήρχαν σε εξέλιξη δικαστικές μάχες στον Άρειο Πάγο και στη συνέχεια στο Ευρωπαϊκό δικαστήριο για την αναγνώρισή της. Στη συνέχεια ως αυτοδιοικητικό πρόσωπο το 2002, όταν πρωτοεκλέχτηκε δημοτικός σύμβουλος στον Δ. Τοπείρου με το ψηφοδέλτιο του Δήμάρχου κ. Στέλιου Χατζηευαγγέλου. Ήταν η πρώτη πολιτική μαγιά για τον κ. Μάντατζη, ο οποίος παράλληλα εργαζόταν ως γιατρός στο Εύλαλο και αργότερα στο Νοσοκομείο Ξάνθης. Καθοριστικό σημείο που τον ώθησε στην δραστηριοποίησή του με περισσότερη ενάργεια και μέσα από τον χώρο του ΠΑΣΟΚ η επιλογή της κας Καραχασάν από τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ ως επικεφαλής υποψήφιας για την υπερνομαρχία Δράμας – Καβάλας – Ξάνθης καθώς επίσης και η εκλογή 5 νομαρχιακών συμβούλων από τον χώρο της μειονότητας. Ο ίδιος σημειώνει ότι με την εκλογή των 5 νομαρχιακών συμβούλων άρχισε μια νέα περίοδος στα πολιτικά δρώμενα του νομού και ότι η συνεργασία αυτή συνεχίστηκε μέχρι τη δική του υποψηφιότητα τονίζοντας με έμφαση ότι: « η μειονότητα μπορεί να εκφραστεί ελεύθερα μέσα στο χώρο του ΠΑΣΟΚ». Πολλαπλά και σε πολλές κατευθύνσεις τα μηνύματα που στέλνει ο κ. Μάντατζη με κυρίαρχο ότι η μειονότητα είναι ομογενοποιημένη και στην πλειονότητά της έχει τουρκική συνείδηση και ότι αυτό μπορεί να αποδειχθεί μ’ ένα δημοψήφισμα! Παράλληλα σε μια προσπάθεια εξισορρόπησης της κατάστασης σημειώνει ότι αναγνωρίζει και σέβεται το δικαίωμα να αυτοπροσδιορίζονται κάποιοι ως «Πομάκοι» όμως εκτιμά ότι αυτοί είναι μια μειοψηφία που υποκινούνται από άλλες σκοπιμότητες και ότι οι κάτοικοι στην ορεινή περιοχή στην πλειονότητά τους και χωρίς να δέχονται απειλές ή εκφοβισμό αλλά ελεύθερα, θεωρούν τον φυλετικό προσδιορισμό «Πομάκος», προσβλητικό! « Σεβόμαστε απόλυτα το δικαίωμα του αυτοπροσιδοριμού του καθενός αλλά το δικαίωμα αυτό δεν μπορεί να αναιρέσει το συνολικό προσδιορισμό της μειονότητας, δεν πρέπει εκ μέρους της πολιτείας να υπάρχουν δύο μέτρα και δύο σταθμά». Ο κ. Μάντατζη επίσης τάσσεται υπέρ της εκλογής των Μουφτήδων σημειώνοντας ότι μπορεί να βρεθεί λύση αν υπάρχει καλή θέληση, επιζητά επίλυση των προβλημάτων της μειονοτικής εκπαίδευσης προτείνοντας την αναβάθμιση της παρεχόμενης εκπαίδευσης των δασκάλων του τουρκόγλωσου προγράμματος που φοιτούν στην Ειδική Παιδαγωγική Ακαδημία Θεσσαλονίκης (ΕΠΑΘ) και την καθιέρωση δίγλωσσων νηπιαγωγείων, ενώ θεωρεί «αποκυήματα νοσηρής φαντασίας» οποιαδήποτε προσπάθεια αμφισβήτησης από την μειονότητα της ελληνικότητας της Θράκης, τονίζοντας: «Αυτό που πρέπει να κοιτάξουμε είναι τι μπορούμε να κάνουμε ώστε η Θράκη να έχει αναπτυξιακή προοπτική»!
Ανοίγει η ατζέντα των μειονοτικών θεμάτων
«Ε»: Στις πρόσφατες νομαρχιακές εκλογές στο ΠΑΣΟΚ επικριθήκατε για πολλά. Κυρίως για το ρόλο σας και την επιρροή που ασκήσατε διαμορφώνοντας το αποτέλεσμα με όχι και τόσο θεμιτά μέσα. Έγινε πολύς λόγος για «σύστημα Τσετίν» για αθρόες εγγραφές νέων μελών και για ψηφοφόρους από το πουθενά! Τι απαντάται;
Μάντατζη: «Λέγονται πολλά! Όλα όμως κρίνονται εκ του αποτελέσματος. Και στη δική μου εκλογή ειπώθηκαν πολλά. Πιστεύω όμως ότι έχω μια ενωτική πορεία. Όσο αφορά το αποτέλεσμα των πρόσφατων νομαρχιακών εκλογών τα πιο πολλά που λέγονται είναι αναληθή. Στο χώρο του ΠΑΣΟΚ υπάρχει χώρος για όλους αρκεί να υπάρχει καλή θέληση. Όλοι μπορούν να συμβάλουν. Ο κάθε πολιτικός έχει μια επιρροή. Δεν είμαι μόνος μου, είμαστε μια ομάδα με νομαρχιακούς, δημοτικούς συμβούλους με το δήμαρχο, δεν είμαστε μια γκετοποιημένη ομάδα, είμαστε μέσα στον κόσμο, μέσα στην κοινωνία, οπότε όλα αυτά που λέγονται είναι αναληθή».
«Ε»:Κύριε βουλευτά, παρακολουθώντας το βουλευτικό σας έργο διαπιστώνουμε μια μεγάλη δραστηριότητα. Σχεδόν καθημερινά κάνετε και από μία επερώτηση στη Βουλή. Πρόσφατα μάλιστα η αναφορά σας σε «βουλγάρικους χορούς στο Δήμο Μύκης προκάλεσε την αντίδραση του συλλόγου Πομάκων Ξάνθης. Για ποιο λόγο αποκαλέσατε «βουλγάρικους» του πομάκικους χορούς; Τι υποκρύπτεται πίσω απ’ αυτή την αναφορά σας; Δεν αναγνωρίζεται ότι υπάρχουν πομάκοι;
Μάντατζη: « Γι’ αυτή την ερώτηση που έκανα στη βουλή η αφορμή δόθηκε από μια απόφαση του υπουργού να απαγορεύσει την εκφώνηση ποιημάτων στην τουρκική γλώσσα στο μειονοτικό σχολείο Κομοτηνής με το αιτιολογικό ότι δεν υπάρχουν ποιήματα τα οποία να συνάδουν με το πνεύμα των εθνικών εορτών. Επικρότησα αυτή την πράξη και μπορεί να μην μας αρέσει όμως έχει δίκιο. Απ’ την άλλη όμως είδα και μια διαμαρτυρία του δημάρχου Μύκης που έλεγε ότι την επέτειο έγιναν κάποιοι χοροί βουλγάρικοι. Το νόημα της ερώτησης ήταν το εξής: Πώς είναι δυνατό σ’ ένα μειονοτικό σχολείο της Κομοτηνής να απαγορεύεται η εκφώνηση ποιημάτων στην τουρκική γλώσσα και την ίδια στιγμή να επιτρέπουν άλλους χορούς…»;
«Ε»: Μα αυτοί οι χοροί είναι παραδοσιακοί χοροί των Πομάκων…
Μάντατζη: «Αν είναι έτσι και μεις έχουμε παραδοσιακούς τουρκικούς χορούς και πρέπει να τους χορεύουν τα παιδιά στα σχολεία. Δεν δέχομαι να υπάρχουν δύο μέτρα και δύο σταθμά»
«Ε»:Κύριε βουλευτά η μειονότητα της Θράκης είναι αναγνωρισμένη από τη συνθήκη της Λοζάννης ως μουσουλμανική μειονότητα. Αυτή αποτελείται από τουρκογενείς, Πομάκους και Ρομά. Εσείς αυτοπροσδιορίζεστε ως τούρκος επειδή είστε τουρκογενής. Με το ίδιο σκεπτικό άλλοι αυτοπροσδιορίζονται «Πομάκοι ή «Ρομά» Δεν είναι σεβαστό αυτό; Να σημειώσω επιπρόσθετα ότι υπάρχουν καταγγελίες από Πομάκους ότι δέχονται εκφοβισμό εξαιτίας του αυτοπροσδιοριμού τους
Μάντατζη: «Προσωπικά πιστεύω ότι δεν έχουμε το δικαίωμα να απαγορεύουμε σε κανένα να αυτοπροσδιορίζεται όπως θέλει. Αν θέλει κάποιος να αυτοπροσδιορίζεται ως πομάκος είναι δικαίωμα του. Αλλά εγώ εδώ και μια 10ετία που επισκέπτομαι τον ορεινό όγκο και έχω οικογενειακές σχέσεις με τους ανθρώπους και βλέπω ότι αυτός ο προσδιορισμός από μερικούς θεωρείται προσβλητικός… Οι περισσότεροι λένε ότι «μπορεί να μιλάμε την πομακική αλλά αυτοπροσδιοριζόμαστε ως «τούρκοι» Πως είναι δυνατόν να έρχονται κάποιοι και με ετεροπροσδιορίζουν ως Πομάκ&