Τα παιδιά από την ημέρα της γέννησης τους αρχίζουν να χρησιμοποιούν ήχους με σκοπό την επικοινωνία! Αρχικά χρησιμοποιούν το κλάμα για να μπορέσουν να επικοινωνήσουν τις ανάγκες τους και στην συνέχεια το βάβισμα. Από τον 4ο έως τον 6ο μήνα αρχίζει η εμφάνιση του βαβίσματος πιο έντονα, τα παιδιά προσπαθούν να πουν πολλά αλλά αυτά ακούγονται με ήχους. Το βάβισμα είναι ένα σημαντικό στάδιο για την ανάπτυξη των γλωσσικών και επικοινωνιακών ικανοτήτων των παιδιών! Σταδιακά το βάβισμα εξελίσσεται και γύρω στον 12ο μήνα εμφανίζονται οι πρώτες λέξεις των παιδιών. Όσο τα παιδιά αυξάνουν το ρεπερτόριο των λέξεων που χρησιμοποιούν τόσο οι γονείς συνεχίζουν την παρατήρηση! Ένα σημαντικό κομμάτι που πρέπει να παρατηρηθεί είναι τα φωνήματα που κατακτιούνται από το παιδί! Είναι φυσιολογικό από την πρώτη κιόλας στιγμή το παιδί να μην έχει κατακτήσει όλα τα φωνήματα διότι ο κάθε φθόγγος-φώνημα εδραιώνεται σε διαφορετική ηλικία.
Παρακάτω θα δούμε τις ηλικίες κατάκτησης των φωνημάτων σύμφωνα με την έρευνα του Πανελλήνιου Συλλόγου Λογοπεδικών :
2,6 – 3,0 ετών : μ, π, μπ, τ, κ, γκ
3,0 – 3,6 ετών : ν, β, γ, χ, ντ
Στην ηλικία των 3,5 ετών αρχίζουν να εμφανίζονται και τα συμφωνικά συμπλέγματα !
3,6 – 4,0 ετών : φ, σ, ζ, λ | συμπλέγματα σπ – πλ – κλ – βλ – κν – πν – πχ– νγ – βγ
4,0 – 4,6 ετών : θ, δ | συμπλέγματα φλ – στ – σκ – σχ – ψ – ξ – χτ – κρ – τρ – δγ – ζμ – μν – χτ
4,6 – 5,0 ετών : τσ, τζ | συμπλέγματα ντζ – σφ – βρ – ντρ – χν – ζγ – φτ
5,0 – 5,6 ετών : ξεκινάει να αναδύεται το ρ | συμπλέγματα γλ – γρ – στρ
5,6 – 6,0 : ρ | συμπλέγματα δρ – θρ – χτρ
Τα παραπάνω δεδομένα αποτελούν τα στάδια κατάκτησης των φωνημάτων και των συμπλεγμάτων σύμφωνα με την έρευνα! Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι το κάθε παιδί είναι μοναδικό και έχει το δικό του ρυθμό ανάπτυξης σε όλους τους τομείς !
Επίσης είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι μέχρι την είσοδο των παιδιών στην Α’ Δημοτικό δηλαδή μέχρι την ηλικία των 5,0 – 6,0 ετών αναμένουμε να έχει καθαρίσει ο λόγος τους και να έχουν κατακτηθεί και εδραιωθεί όλα τα φωνήματα και τα συμφωνικά συμπλέγματα! Αν οι γονείς έχουν οποιαδήποτε απορία θα πρέπει να απευθυνθούν σε κάποιον Λογοθεραπευτή για να αξιολογήσει και να εκτιμήσει την εικόνα του παιδιού ώστε να συμβουλέψει τους γονείς ή να παρέμβει θεραπευτικά με σκοπό την εξάλειψη των αρθρωτικών ή φωνολογικών διαταραχών που εμφανίζονται!
ΠΡΟΣΟΧΗ ! Είναι σημαντική η έγκαιρη παρατήρηση από τους γονείς έτσι ώστε να πραγματοποιηθεί έγκαιρα η διάγνωση και η παρέμβαση. Μην ξεχνάτε τα λάθη στον ΠΡΟΦΟΡΙΚΟ λόγο μεταφέρονται στον ΓΡΑΠΤΟ λόγο!
Κόντε -Χασάν Μπουσρά
Λογοθεραπεύτρια (Πτυχιούχος Α ΤΕΙ Πατρών)