Το έθιμο της Ανατολικής Θράκης αναβίωσε στο χωριό των Αβδήρων
«Από τις καταγραφές που κάναμε μας είπαν ότι άναβε φωτιά σε κάθε γειτονιά και πηδούσαν από πάνω όλοι αφού θεωρούσαν ότι ήταν κακό να μην το κάνει κάποιος» περιγράφει η Χ. Ραξιώνη, Πρόεδρος του Συλλόγου Αβδηριτών
Το έθιμο, γνωστό ως «Κάψιμο του Τζάρου» αναβίωσε την Πέμπτη στις 16 Φεβρουαρίου στο χωριό των Αβδήρων. Ο «Τζάρος» είναι ένα κατασκευασμένο ανθρώπινο ομοίωμα, τοποθετημένο πάνω σε έναν σωρό από πουρνάρια. Την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς καίγεται στο κέντρο αλάνας ή σε υψώματα, για να μην έχουν το καλοκαίρι ψύλλους. Το έθιμο αυτό το έφεραν οι πρόσφυγες από το Σαμακώβ της Ανατολικής Θράκης και αναβιώνει κάθε χρόνο.
Ο Χορευτικός και Πολιτιστικός Σύλλογος Αβδηριτών με αφορμή τον εξαγνιστικό χαρακτήρα του εθίμου, οργάνωσε την δική του εκδοχή του «Καψίματος του Τζάρου» ανήμερα της Τσικνοπέμπτης μπροστά από την παλιά πέτρινη βρύση των Αβδήρων η οποία είναι κτισμένη το 1700 και δεσπόζει στο κέντρο το οικισμού δίπλα στην υπερυψωμένη πλατεία. Όπως αναφέρει ο Χρύσα Ραξιώνη, Πρόεδρος του Χορευτικού και Πολιτιστικού Συλλόγου Αβδηριτών «Το έθιμο αυτό είναι πολύ παλιό. Από τις καταγραφές που κάναμε, μας είπαν ότι άναβαν φωτιά σε κάθε γειτονιά και πηδούσαν από πάνω όλοι, αφού θεωρούσαν ότι ήταν κακό να μην το κάνει κάποιος. Παράλληλα παιδιά μάζευαν άχυρα και ξύλα μια βδομάδα πριν για να είναι έτοιμοι για την Τσικνοπέμπτη».
Από νωρίς το απόγευμα οι νέοι του χωριού αλλά και πολλοί μεγαλύτεροι επιδόθηκαν στο άθλημα του «πουρναρομαζέματος» με σκοπό να ανάψουν τη εξαγνιστική φωτιά στο κέντρο του χωριού. Μαζί με τη φωτιά που άρχισε να σιγοκαίει, άναψαν και οι ψησταριές καθώς ο Σύλλογος είχε φροντίσει να διαθέσει σουβλάκια στους παρευρισκόμενους ενώ παράλληλα ο καθένας μπορούσε να επιλέξει ανάμεσα σε κρασί και τσίπουρο. Η κα Ραξιώνη προσθέτει ότι «η φωτιά ονομάζονταν Τζάρος ενώ τότε δεν έψηναν κρέατα ,όπως συνηθίζουμε σήμερα».
Όταν η φωτιά πλέον έκαιγε για τα καλά, το χωριό αψήφησε το κρύο και μαζεύτηκε γύρω της ώστε να παρακολουθήσει τους θαρραλέους νεαρούς να πηδούν χωρίς φόβο ανάμεσα από τις φλόγες. Μικροί και μεγάλοι χόρευαν ασταμάτητα κάνοντας διάλειμμα μόνο για να φάνε και να πιούν και ύστερα να συνεχίσουν να χορεύουν παραδοσιακά θρακιώτικα τραγούδια. Ο κόσμος που παρευρέθηκε σε αυτή τη γιορτή φόρεσε το χαμόγελο του και έγινε ένα με τους υπολοίπους.
Η κα Ραξιώνη καταλήγει ότι «ο Σύλλογος εδώ και πολλά χρόνια αναβιώνει αυτό το έθιμο. Για εμάς τις Αβδηρίτισσες λοιπόν η Τσικνοπέμπτη σχετίζεται άμεσα με το “Κάψιμο του Τζάρου” με σκοπό να εξαγνίσουμε το κακό».
Παύλος Μαραγκός
