Η επιλεκτική σίτιση ή η τροφική επιλεκτικότητα είναι μία αναπτυξιακή διαταραχή που εμφανίζεται κυρίως σε παιδιά μικρής ηλικίας. Σχετίζεται με την δυσκολία να καταναλώσουν συγκεκριμένες τροφές ή ομάδες τροφών. Τα παιδιά με τροφική επιλεκτικότητα απορρίπτουν να καταναλώνουν τροφές όπως το κρέας, τα γαλακτοκομικά, κάποια λαχανικά, φρούτα, όσπρια κλπ. Αυτή η απόρριψη έχει ως αποτέλεσμα τα παιδιά να μην προσλαμβάνουν τις απαραίτητες βιταμίνες ή τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζονται.
Έρευνες δείχνουν πως τροφική επιλεκτικότητα μπορούν να εμφανίσουν παιδιά τυπικής ανάπτυξης σε ποσοστό 35-45 % αλλά και παιδιά με αναπτυξιακές διαταραχές σε ποσοστό 30-80 %. Η τροφική επιλεκτικότητα είναι σύνηθες σε παιδιά με Αυτισμό.
Ποια είναι τα σημάδια των παιδιών με τροφική επιλεκτικότητα;
Τα παιδιά με τροφική επιλεκτικότητα αρνούνται να καταναλώσουν αλλά και να δοκιμάσουν κάποιες τροφές ή/και ομάδες τροφών της τροφικής αλυσίδας. Η λίστα της τροφικής τους προτίμησης είναι πολύ φτωχή σε ποικιλία και σε ποσότητα. Επιπλέων τα παιδιά επιλέγουν ή αρνούνται την κατανάλωση τροφών με βάση κάποια αισθητηριακά χαρακτηριστικά όπως το χρώμα, το σχήμα, την υφή, την θερμοκρασία, το μέγεθος, την οσμή κλπ.
Ποια είναι τα αίτια της τροφικής επιλεκτικότητας;
Οι λόγοι που προκαλούν την επιλεκτική σίτιση μπορεί να είναι πολλοί και διάφοροι όπως για παράδειγμα οι διαταραχές της αισθητηριακής ολοκλήρωσης όπου η αμυντικότητα, η υπο-ευαισθησία ή υπερ-ευαισθησία μπορούν να δυσκολέψουν την πρόσληψη συγκεκριμένων τροφών. Επίσης τα παιδιά με στοματοκινητικές δυσκολίες όπως δυσκολίες στην μάσηση, την κατάποση ή την πόση επιλέγουν τροφές με βάση την υφή, το σχήμα, το μέγεθος, την θερμοκρασία κλπ. Επιπλέων τα παιδιά με παθολογίες του νευρικού συστήματος όπως ΚΕΚ παρουσιάζουν επιλεκτική σίτιση. Παράγοντες όπως οι αλλεργίες επίσης μπορεί να είναι η αιτία της επιλεκτικότητας. Τέλος, ψυχο-συναισθηματικοί παράγοντες μπορούν να προκαλέσουν επιλεκτικότητα ως προς την σίτιση, για παράδειγμα αν ένα παιδί είχε κακή εμπειρία σχετικά με συγκεκριμένες τροφές όπως επίσης και αν ένα παιδί είχε κάποιο ατύχημα κατά την διάρκεια σίτισης όπως πνιγμός, εμετός κλπ.
Τι μπορεί να προκαλέσει η τροφική επιλεκτικότητα;
Τα παιδιά με επιλεκτική σίτιση δεν προσλαμβάνουν τις απαραίτητες βιταμίνες και τα απαραίτητα συστατικά που χρειάζεται ο οργανισμός. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να παρουσιάζονται διάφορες δυσκολίες στη υγεία τους λόγω έλλειψης των απαραίτητων συστατικών. Η τροφική επιλεκτικότητα μπορεί να προκαλεί δυσκοιλιότητα, Γαστροοισοφαγική Παλινδρόμηση (ΓΟΠ), προκαλεί δυσκολίες με ψυχολογικό υπόβαθρο όπως άγχος, κατάθλιψη κλπ. Η επιλεκτικότητα επίσης προκαλεί δυσκολίες στην κοινωνικοποίηση των παιδιών, στην ένταξη τους σε παρέες παιδιών και υπάρχουν πιθανότητες για Διατροφικές διαταραχές.
Κόντε Χασάν Μπουσρά
Λογοθεραπεύτρια (Πτυχιούχος Α.ΤΕΙ Πατρών)
