Η διαφορά του προφορικού και του γραπτού λόγου είναι ότι το πρώτο είναι ένα εγγενή συστατικό του ανθρώπου, όλοι οι άνθρωποι αρχίζουν να μιλάνε καθώς έρχονται σε επαφή με τα συστατικά του λόγου και της ομιλίας μέσα στο περιβάλλον τους. Βέβαια αυτό συμβαίνει αν δεν υπάρχουν αισθητηριακά ή νευρολογικά προβλήματα. Ο γραπτός λόγος αντίθετα διδάσκεται και πρέπει τα παιδιά να έχουν φτάσει σε ένα κατάλληλο επίπεδο κινητικής, αισθητηριακής, νευρολογικής και γνωστικής ωρίμανσης. Επιπλέων πρέπει να έχουν αποκτήσει κάποιες ικανότητες για να μπορέσουν να κατακτήσουν την ικανότητα γραφής και ανάγνωσης.
Ποιες ικανότητες είναι απαραίτητες για να μάθει ένα παιδί ανάγνωση και γραφή ;
1.Καλή οπτική διάκριση και αντίληψη.
2.Καλή ακουστική διάκριση και αντίληψη.
3.Ικανοποιητικό επίπεδο συγκέντρωσης και προσοχής.
4.Παρατηρητικότητα.
5.Πλούσιο για την ηλικία του λεξιλόγιο.
6.Ικανοποιητική για την ηλικία του δομή στις προτάσεις.
7.Φωνολογική ενημερότητα.
8.Ομαδοποίηση και ταξινόμηση πληροφοριών.
9.Ικανότητες σειροθέτησης των στοιχείων.
10.Ικανότητες διάσπασης και σύνθεσης μερών ενός όλου.
11.Οπτική και ακουστική μνήμη.
12.Λεπτή κινητικότητα.
Τα παιδιά στην προσχολική ηλικία αποκτούν σταδιακά αυτές τις ικανότητες, οι νηπιαγωγοί επιδιώκουν την κατάκτηση τους μέσο διάφορων παιχνιδιών, χειροτεχνείων και δραστηριοτήτων. Τα παιδιά από το νηπιαγωγείο κιόλας μαθαίνουν να αντιγράφουν και να σχηματίζουν τα γράμματα και τα μοτίβα. Μαθαίνουν να γράφουν το όνομα τους και να αναγνωρίζουν τα γράμματα της αλφαβήτου. Εξασκούνται με διάφορες δραστηριότητες στην φωνολογική ενημερότητα όπως στην εύρεση λέξεων με βάση ένα γράμμα-στόχο ή στην εύρεση του αρχικού γράμματος στις λέξεις που ακούνε.
Τα παιδιά που παρουσιάζουν κάποια διαταραχή, προβλήματα αισθητηριακής ή νευρολογικής ωρίμανσης μπορεί να δυσκολευτούν στην διαδικασία αυτή όμως με την κατάλληλη θεραπεία και με επιμονή μπορούν να καλύψουν τις όποιες δυσκολίες παρουσιάζουν.
Κόντε-Χασάν Μπουσρά
Λογοθεραπεύτρια (Πτυχιούχος Α.ΤΕΙ Πατρών)
