Στα ύψη οι τιμές – Έως και τριπλάσιες από πέρσι – Μειωμένη παραγωγή λόγω καιρικών συνθηκών σε Ισπανία – Ιταλία και στην χώρα μας
Τι μας λένε οι παραγωγοί της Ξάνθης
Είναι χρυσό το χρώμα του αλλά φέτος και η τιμή του! Ο λόγος για το «χρυσό» μας λάδι , βασικό συστατικό της διατροφής μας, το οποίο φέτος το πληρώνουμε και θα συνεχίσουμε να το πληρώνουμε …χρυσό! Μια σειρά από συγκυρίες με κυρίαρχη τις δυσμενείς καιρικές συνθήκες, απότοκο της κλιματικής αλλαγής, προκάλεσαν μείωση της παραγωγής και σε συνδυασμό με την απληστία κάποιων μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων για αισχροκέρδεια έχουν εκτοξεύσει την τιμή του ελαιολάδου στο ράφι που το βρίσκουμε από 9 ευρώ το λίτρο σε προσφορές έως και 18 ευρώ για το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο όταν πέρσι η μέση τιμή του ήταν από 6 – 7 ευρώ το λίτρο. Και το βέβαιο είναι ότι το λάδι που αγοράζουμε τώρα είναι περσινής σοδειάς και όχι φετινό καθώς δεν έχει αρχίσει ακόμη η περίοδος συγκομιδής της ελιάς!
Σταγόνα – σταγόνα το λάδι να ρίχνεις
Πίσω ολοταχώς στα κατοχικά χρόνια που δεν ζήσαμε αλλά ακούμε αφηγήσεις ή στα μετεμφυλιακά χρόνια του ‘50 και του ‘60 που το λάδι ήταν είδος πολυτελείας και οι νοικοκυρές το έβαζαν με το …πούπουλο όπως λέγανε στα χωριά, μετρώντας τις σταγόνες μας οδηγεί η εκτόξευση της τιμής του σε επίπεδα τριπλάσια της περσινής επιβαρύνοντας τα νοικοκυριά. «Θα φτάσουμε εμείς που τα λαδερά μας πλέουν στο λάδι να μειώσουμε την ποσότητά του ή να επιλέγουμε φτηνότερα λάδια όπως κάνουν στο εξωτερικό που δεν έχουν ελαιόλαδο» , μας λέει μια νοικοκυρά που συναντήσαμε στο μάρκετ: «Συνηθίσαμε στο πολύ λάδι και θα είναι δύσκολο να το μειώσουμε. Αλλά με τέτοια τιμή δεν έχουμε επιλογή!».
Θυμίζουμε ότι στην Κίνα το ελαιόλαδο αντιμετωπίζεται σαν φάρμακο γιατί είναι πανάκριβο ενώ στις βόρειες χώρες καταναλώνουν κυρίως ηλιέλαια.
Τι μας λένε οι παραγωγοί – Που οφείλεται η εντυπωσιακή ανατίμηση στο ελαιόλαδο;
Όπως μας λέει ερασιτέχνης ελαιοπαραγωγός: «Οι καιρικές συνθήκες ευθύνονται για την μείωση της παραγωγής. Κατά τη διάρκεια του χειμώνα είχε ένα διάστημα με υψηλές θερμοκρασίες και είχαμε πρώιμη ανθοφορία. Όμως μετά ακολούθησε ένα ψυχρό κύμα που κατέστρεψε τα άνθη με αποτέλεσμα να έχουμε ακαρπία. Και όταν δεν έχουμε καρπό δεν έχουμε λάδι. Κάποιοι παραγωγοί όπως εγώ και άλλοι στην περιοχή μας αλλά και στην χώρα μας δεν έχουν καθόλου παραγωγή και κάποιοι πολύ μειωμένη. Το ίδιο συνέβη και στην Ισπανία και την Ιταλία που έχουν μείωση έως και 50% στην παραγωγή. Αυτές οι καιρικές συνθήκες είναι αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής. Η ελιά που είναι ένα δέντρο του Νότου θα την συναντάμε σε πιο βόρειες χώρες γιατί αυξάνεται η θερμοκρασία. Η μειωμένη παραγωγή φέρνει αύξηση στις τιμές. Φέτος το λάδι θα είναι πολύ ακριβό. Τριπλάσια τιμή από πέρσι. Το αγνό παρθένο ελαιόλαδο το τυποποιημένο πωλείται από 15 ευρώ – 18 ευρώ το λίτρο. Αλλά και το χύμα θα είναι ακριβό. Η χώρα μας είναι μαζί με την Τυνησία οι μόνες χώρες που πωλείται ελαιόλαδο ακόμη στον τενεκέ! ».
Λίγοι θα φάνε λάδι φέτος
Παρεμφερής και η άποψη ενός άλλου παραγωγού του κ. Αργύρη Προμοίρα, που διατηρεί ελαιώνα με 10.000 ελαιόδεντρα, παράγει και τυποποιεί το προϊόν του και την μεγαλύτερη ποσότητα την εξάγει: «Η κλιματική αλλαγή είχε αρνητικές επιπτώσεις στην παραγωγή σ’ όλες τις χώρες του Νόστου. Στην Ισπανία, στην Ιταλία, οι δύο χώρες που διαμορφώνουν τις τιμές έχουν μείωση 50%. Και στην χώρα μας το ίδιο. Μόνο η Τουρκία έχει καλύτερη παραγωγή και έχει απαγορεύσει τις εξαγωγές. Το λάδι αυτή τη στιγμή το βρίσκεις στην λιανική 14 ευρώ. Έχει τιμή χονδρικής στα 10 – 11 ευρώ. Και είναι περσινής σοδειάς. Αυτό μας δείχνει ότι κάποιοι βρήκαν ευκαιρία για αισχροκέρδεια. Το βέβαιο είναι ότι θα μειωθεί η κατανάλωση . Λίγοι θα φάνε λάδι φέτος. Ο κόσμος θα στραφεί στα ηλιέλαια ή στα πυρηνέλαια που είναι πιο φτηνά ή θα σκεφτούν ξανά να καλλιεργήσουν στα χωριά τους ελιές όπως παλιά. Κι αυτό είναι θετικό. Να ξαναγυρίσει ο κόσμος και να ζωντανεύσουν τα χωριά».
Μαριάννα Ξανθοπούλου