Σπ. Κιοσσές: «Αν στην εκπαίδευση καταφέρουμε και εμπνεύσουμε την αγάπη για την λογοτεχνία, είναι ό,τι καλύτερο!»

Δημοσιεύτηκε στις 5 Απριλίου 2023

Το νέο του βιβλίο «Τα πρωτοβρόχια» θα «συστήσει» αυτή την Παρασκευή ο συγγραφέας στο Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο Ξάνθης στις 19:30

Ο κ. Κιοσσές στη ροή μίας ενδιαφέρουσας συνέντευξης στο «Ε» μιλά για τη δημιουργική γραφή, το βιβλίο του, προσεγγίζει τον χώρο-χρόνο της δράσης, όπως και τους ήρωές του

Το Εργαστήριο Γλωσσολογίας +ΜόρΦωΣη (ΤΕΦ/ ΔΠθ), η Φιλοπρόοδη Ένωση Ξάνθης, οι Εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ και το Βιβλιοπωλείο ΠΥΡΓΕΛΗ, διοργανώνουν την παρουσίαση του βιβλίου του κ. Σπύρου Κιοσσέ «Τα πρωτοβρόχια», την Παρασκευή το απόγευμα.

Ένα ανήσυχο πνεύμα, με ιδιαίτερη αγάπη για την λογοτεχνία και τον κόσμο της ο κ. Κιοσσές αυτοσυστήνεται στο «Ε» και συνάμα παρουσιάζει το νέο του βιβλίο στο πλαίσιο μίας ενδιαφέρουσας συνέντευξης. Παράλληλα, αποκαλύπτει και τις πρώτες σκέψεις του στο πεδίο της συγγραφής με το βλέμμα στραμμένο στο κοντινό μέλλον… Ας τον απολαύσουμε, λοιπόν!

«Ε» :Μιλήστε μας για εσάς. Δώστε μας μία εικόνα αναφορικά με τον εαυτό σας.

ΣΠ.Κ.: Είμαι φιλόλογος, δίδασκα για σχεδόν δύο δεκαετίες στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση και κατόπιν στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Τα ενδιαφέροντά μου αφορούν τη θεωρία της λογοτεχνίας, τη διδακτική της λογοτεχνίας και τη δημιουργική γραφή. Αυτή την στιγμή διδάσκω στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Έχω βγάλει κάποια επιστημονικά βιβλία, τα οποία αφορούν κυρίως τη διδακτική και τη θεωρία της λογοτεχνίας, τελικά τη δημιουργική γραφή. Έπειτα, το 2018 είχα εκδώσει μία ποιητική συλλογή. «Τα πρωτοβρόχια» εν συνεχεία είναι το πρώτο μου ολοκληρωμένο πεζογραφικό κείμενο που εκδίδεται, μιας και έχω εκδώσει κατά καιρούς μικροδιηγήματα σε ηλεκτρονικά περιοδικά και αλλού.

«Ε»: Είστε Αναπληρωτής Καθηγητής θεωρίας της λογοτεχνίας και δημιουργικής γραφής στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Πόσο σημαντική θεωρείτε πως είναι η διδασκαλία της λογοτεχνίας σε μία προσπάθεια να εμπνεύσει τους νέους; Θεωρείτε πως αυτό επιτυγχάνεται σήμερα σε ικανοποιητικό βαθμό;

ΣΠ.Κ.: Νομίζω πως αυτό εξαρτάται, κυρίως από τον εκπαιδευτικό, ο οποίος διδάσκει τη λογοτεχνία. Έχω την αίσθηση ότι όταν θέτουμε ως βασικό στόχο την καλλιέργεια της φιλαναγνωσίας, δηλαδή την καλλιέργεια της αγάπης για το βιβλίο και δη για το λογοτεχνικό, τότε πάμε καλά, νομίζω ότι τότε υπηρετούμε την ουσία του μαθήματος, η οποία δεν είναι να ωθήσει τους μαθητές στην αποστήθιση, ούτε να τους βάλει με το ζόρι να αγαπήσουν κάποια κείμενα. Επομένως, αν στην εκπαίδευση καταφέρουμε και εμπνεύσουμε αυτή την αγάπη για την λογοτεχνία, είναι ό,τι καλύτερο. Πρέπει, λοιπόν να καταβάλουμε προσπάθεια, ώστε να καλλιεργήσουμε την βιωματική εμπλοκή των μαθητών στα κείμενα με τα οποία έρχονται σε επαφή, δηλαδή να τους βοηθήσουμε να καταλάβουν ότι τα κείμενα τους αφορούν ακόμη, παρόλο που μπορεί να γράφτηκαν σε άλλα πολιτισμικά πλαίσια, από άλλους ανθρώπους. Είναι κείμενα κλασικά, τα οποία θέτουν ερωτήματα για τον άνθρωπο, την ζωή, όπως επίσης και για την κοινωνία, για τον κόσμο μας. Λόγος γίνεται για διαχρονικά ερωτήματα.

«Ε»: Επιπροσθέτως διδάσκετε και δημιουργική γραφή. Κατά την γνώμη σας κάποιος πρέπει να έχει το «ταλέντο» για να την αναπτύξει ή αρκεί να του αρέσει και έπειτα να την εξασκήσει;

ΣΠ.Κ.: Θεωρώ ότι το ταλέντο είναι εκ των ων ουκ άνευ, δηλαδή δεν μπορείς να γράψεις κείμενα καλά σε οποιοδήποτε λογοτεχνικό κείμενο αν δεν έχεις κάποιο φυσικό ταλέντο. Απλά η δημιουργική γραφή ουσιαστικά το καλλιεργεί, σου δίνει ευκαιρίες να το ασκήσεις, να μάθεις τεχνικές, σε βοηθά τελικά να «χτίσεις» πάνω σε αυτό που έχεις μέσα σου, εκ φύσεως. Προφανώς κάποιος που δεν έχει ταλέντο μπορεί να μάθει τεχνικές, αλλά τα κείμενά του δεν θα είναι απαραιτήτως τόσο αξιόλογα. Η δημιουργική γραφή ουσιαστικά είναι ένας τρόπος μύησης σε κειμενικές τεχνικές, άσκησης στο είδος της λογοτεχνίας και τις ευρύτερες υποκατηγορίες, αλλά μέχρι εκεί… το ταλέντο δεν διδάσκεται!

«Ε»: Ας περάσουμε στο πρώτο σας μυθιστόρημα, «Τα πρωτοβρόχια». Τι κινητοποίησε την πένα σας;

ΣΠ.Κ.: Πάντα έγραφα, από μικρό παιδί. Για εμένα το βασικό ερώτημα δεν είναι το να γράφεις, αλλά πότε αποφασίζεις να δημοσιεύσεις αυτά τα οποία γράφεις, αν θεωρείς ότι τα κείμενα τα οποία γράφεις αφορούν κι άλλους ανθρώπους πέρα από εσένα και από τους δικούς σου, τους φίλους σου. Όταν θεωρείς ότι τα κείμενά σου έχουν κάτι να πουν, σε ανθρώπους τελείως αγνώστους σε εσένα, τότε είναι η στιγμή που αποφασίζεις να κάνεις το βήμα της δημοσιοποίησης των κειμένων σου. Όποιος αγαπά και διαβάζει λογοτεχνία νομίζω θα προσπαθήσει να γράψει.

«Ε»: Από την υπόθεση διαβάζουμε πως πρόκειται για μία ιστορία που διαδραματίζεται σε μια λαϊκή γειτονιά μιας επαρχιακής πόλης στα τέλη της δεκαετίας του ’70 και τις αρχές του ’80.Γιατί επιλέξατε αυτή την περίοδο;

ΣΠ.Κ.:Η αλήθεια είναι πως αποτελεί μία περίοδο κατά την οποία κι εγώ μεγάλωσα, εδώ τοποθετούνται τα παιδικά μου χρόνια σε μία επαρχιακή πόλη στην Κομοτηνή. Άρα, ήταν ένα χρονικό πλαίσιο που με ενδιέφερε πολύ. Ταυτόχρονα λόγος γίνεται και για μία μεταβατική περίοδος της ελληνικής κοινωνίας, διότι συντελούνται πάρα πολλές αλλαγές, όπως πολιτικές, οικονομικές, κοινωνικές, ωστόσο πολλά συμβατικά πράγματα προσπαθούν να αντισταθούν σε αυτές τις αλλαγές. Υπάρχει, λοιπόν ένας ενδιαφέρον διάλογος ανάμεσα στην αλλαγή που επέρχεται αναπόφευκτα και στην παράδοση. Έτσι, παρουσιάζω σε αυτό το πλαίσιο μία διαδικασία ενηλικίωσης του ήρωά μου.

«Ε»: Οι διηγήσεις της γιαγιάς έρχονται να διακόψουν την αφήγηση του Τάσου. Ποιο ρόλο φέρει η γυναικεία αυτή φιγούρα στην εκτύλιξη της πλοκής;

ΣΠ.Κ.:Η γιαγιά είναι ένα πολύ σημαντικό πρόσωπο στον μυθοπλαστικό κόσμο και συγκεκριμένα στην ζωή του Τάσου. Εκείνη την εποχή οι γυναικείες φιγούρες και ειδικά οι γιαγιάδες ήταν πολύ σημαντικές ακόμη στην ανατροφή των παιδιών. Η γιαγιά είναι ένα λιμάνι, ένας χώρος ασφάλειας για τον ήρωα σε σχέση με όλα αυτά τα δύσκολα που βιώνει. Ταυτόχρονα «κουβαλά» μία δική της ιστορία πολύ δύσκολη την οποία θέλει να τη μεταδώσει στον εγγονό της, αλλά με τρόπο που να μην είναι πολύ τραυματικός. Αφηγείται, δηλαδή την ιστορία της με την μορφή παραμυθιού, με έναν ανώδυνο με λίγα λόγια τρόπο. Έτσι, μεταδίδει μεγάλες αλήθειες. Η παρέμβαση της γιαγιάς, συνεπώς είναι πολύ μεγάλη στην εξέλιξη της πλοκής.

«Ε»: Πού θα κατατάσσατε το κείμενό σας; Μπορεί κανείς να κάνει μνεία για αυτοβιογραφία ή για μυθοπλασία;

ΣΠ.Κ.: Νομίζω πως τα δύο αυτά είδη συμπλέκονται γενικότερα. Όταν μιλάμε για λογοτεχνία δεν μπορούμε να μιλάμε για καθαρή αυτοβιογραφία. Ακόμη και στοιχεία που αντλούνται από την πραγματική ζωή κάποιου συγγραφέα αυτά τροποποιούνται, ώστε να εναρμονίζονται στην λογική της ιστορίας που στήνεται. Είναι μία σύνθεση πραγματικών στοιχείων όπως μεταπλάθονται στο πλαίσιο της λογοτεχνίας

«Ε»: Στο κείμενό σας εμβαθύνετε στους οικογενειακούς δεσμούς, αντανακλάτε τις σχέσεις μεταξύ των μελών. Θεωρείτε, λοιπόν ότι σήμερα ο δεσμοί αυτοί έχουν την ίδια δυναμική με παλιότερα;

ΣΠ.Κ.: Αναμφισβήτητα έχουν αλλάξει πολλά πράγματα, αλλά υπάρχουν και κάποια που έχουν μείνει τα ίδια. Εκείνη την εποχή για παράδειγμα ο ρόλος του πατέρα ήταν κάπως πιο απόμακρος, ήταν αποστασιοποιημένος. Απεναντίας, η σύγχρονη πατρότητα σημαίνει και μεγαλύτερη εμπλοκή στην ανατροφή του παιδιού. Επίσης, η μητέρα πλέον εργάζεται, δεν υπάρχει η εκτεταμένη οικογένεια με τον παππού και την γιαγιά .Ίσως έχουν χαλαρώσει κάπως οι σχέσεις μεταξύ των μελών συγκριτικά με παλαιότερα. Ωστόσο, κάποιες αντιλήψεις στην ελληνική κοινωνία παραμένουν αμετάβλητες.

«Ε»: Καταληκτικά πείτε μας για τα σχέδιά σας αναφορικά με το κοντινό μέλλον.

ΣΠ.Κ.: Αρχικά θα με ενδιέφερε να συγκεντρώσω κάποια κείμενά μου, μικρο-διηγήματα, ώστε να βρίσκονται σε έναν τόμο, σε μία συλλογή. Το δεύτερο είναι η συγγραφή ενός μυθιστορήματος που έχω ήδη ξεκινήσει, αλλά είναι νωρίς ακόμη!

«Ε»: Σας ευχαριστούμε! Θα χαρούμε να σας υποδεχτούμε στην πόλη μας!

Πληροφορίες για την βιβλιοπαρουσίαση