«Οι κακοί ποιητές τρέφονται από τα γεγονότα, οι μέτριοι από τα αισθήματα, και οι καλοί από τη μετατροπή του τίποτα σε κάτι».
Οδυσσέας Ελύτης
Μια εικόνα, μια λέξη, ένα συναίσθημα μπορεί να αποτελέσει μια μικρή ή μεγάλη έκπληξη.
Μια πρωτόφαντη ιδέα μπορεί να γυρίσει ένα γρανάζι στο μυαλό και την καρδιά μας, να δημιουργήσει έναν συνδυασμό που δεν είχε σκεφτεί κανείς ως τώρα και να γεννήσει πηγαία χαρά, ίδια με ενός μικρού παιδιού που ανακαλύπτει τον κόσμο, όσα δηλαδή οι μεγάλοι θεωρούμε βλακωδώς και υπεροπτικά δεδομένα.
Πωλούνται νεφελοποιητές! Πωλούνται: όλα πωλούνται κι αγοράζονται στις μέρες μας. Στην εποχή ενός άκριτου, αλόγιστου και παράφρονα καπιταλισμού οι πολλοί αφήνονται να πεθαίνουν της πείνας, σωματικής και πνευματικής, ενώ οι λίγοι κυριολεκτικά τα χάνουν, μην ξέροντας τι να πρωτοαγοράσουν με τα ψευδή πλούτη τους.
Κάποιοι άλλοι προσπαθούν να ισορροπήσουν, να ζήσουν δουλεύοντας, να δημιουργήσουν, να δουν τριγύρω τους και να σταθούν.
Να τα αφήσουν όλα, να αδειάσουν, μήπως και καταφέρουν κάτι που τόσοι άνθρωποι θέλησαν στο πέρασμα των αιώνων κοιτώντας ψηλά. Να ανυψωθούν ψυχή τε και σώματι, να πλησιάσουν έστω λίγο στα σύννεφα!
Νεφελοποιητές! Οι ανθρώπινες αυτές εφευρέσεις, τα συμπαθή αυτά μηχανήματα συνδράμουν όσους έχουν αναπνευστικά προβλήματα. Ο σκοπός τους είναι να χορηγούν τα φάρμακα στους πνεύμονες των ασθενών, χωρίς απώλεια κατά την εισπνοή, για να εισχωρούν αυτά βαθιά, να επιδρούν άμεσα και αποτελεσματικά.
Πωλούνται νεφελοποιητές! Πόσες φορές δεν έχουν κατηγορηθεί οι ποιητές ότι δεν πατούν στη γη, ότι ονειροβατούν, ότι… ότι… Πόσο καλό θα έκανε σε όλους μας να μπορούμε να κάνουμε πού και πού ένα διάλειμμα από όλα, από δουλειά, υποχρεώσεις και πρέπει. Ένα διάλειμμα για να μπορέσουμε παρέα με τους ποιητές μας να σταθούμε, να αφεθούμε, να νιώσουμε.
Να δούμε, να σκεφτούμε, να ακούσουμε. Να αφήσουμε συναισθήματα και ιδέες να εισχωρήσουν βαθιά μέσα μας, να επιδράσουν άμεσα και αποτελεσματικά στην ψυχή και το σώμα μας οι λέξεις, οι έννοιες, οι συνδυασμοί τους, η μουσικότητα της ρίμας ή ο ρυθμός του ελεύθερου στίχου.
Πώς θα ήμασταν άραγε όταν τελείωνε αυτό το διάλειμμα; Πώς θα γυρνούσαμε στις δουλειές, στις υποχρεώσεις, στα πρέπει; Πώς θα γυρίζαμε στις ανθρώπινες σχέσεις μας, στις επαγγελματικές, στις καθημερινές ή λιγότερο καθημερινές επιλογές μας;
Πωλούνται ποιήματα! Σε τιμές ευκαιρίας, στα βιβλιοπωλεία, σε στίχους στους δρόμους, σε ημερολόγια τοίχου. Ας τα αγοράσουμε, με όποιον τρόπο μπορεί ο καθένας μας, με αφορμή και την παγκόσμια ημέρα ποίησης που γιορτάστηκε τις περασμένες μέρες.
Μια και διαφορετικά, στην Ελλάδα που γεννάει ποιητές από την αρχαιότητα και τους σκοτώνει ως τις μέρες μας, δεν μπορούμε να τους ανακαλύψουμε εύκολα, αυτούς και τον κοφτερό τους λόγο.
Κυκλοφορούν όμως ανάμεσά μας, ας είμαστε σίγουροι. Και όταν ξεχαστεί από όλους μας ακόμα ένα δυστύχημα στα Τέμπη, αυτοί θα έχουν αφήσει στο χαρτί με το αίμα τους τη δική τους μαρτυρία στους αιώνες (με την κυριολεκτική έννοια της λέξης μαρτυρία).
Πωλούνται οι ποιητές; Ή μάλλον ξεπωλούνται οι ποιητές;
Κάποιος άλλος, του οποίου η δράση έμεινε στους αιώνες και αποτελεί αιτία εορτασμών σε λίγες μέρες, είπε: «Αν δεν είμεθα τρελοί, δεν εκάμαμεν την επανάστασιν» (Θ. Κολοκοτρώνης).
Οι ποιητές παραφράζοντάς τον ποιητική αδεία μπορεί να πουν: «Αν δεν είμεθα τρελοί, δεν εκάμαμεν ποίηση».
Κι εμείς, οι απλοί άνθρωποι; Αν δεν κάνουμε καθημερινά τη δική μας επανάσταση και ποίηση, τι θα πούμε ότι κάναμε στη ζωή μας; Πώς θα μετατρέψουμε το τίποτα της υπαρξιακής μας αγωνίας σε κάτι;
* Το κείμενο γράφτηκε στο πλαίσιο των διαδικτυακών μαθημάτων της Ακαδημίας Ποίησης και Παραμυθιού «Από το παραμύθι στην αρθρογραφία»
Νατάσα Μιχαηλίδου
Αρχαιολόγος-μουσειολόγος-ξεναγός