Αρκετοί γονείς ανησυχούν καθημερινά αν η ανάπτυξη του παιδιού τους συμπίπτει με τα τυπικά ορόσημα ! Πρέπει να γνωρίζουμε πως όλα τα παιδιά είναι διαφορετικά και έχουν έναν δικό τους ρυθμό ανάπτυξης σε όλους του τομείς. Ένας από αυτούς τους τομείς είναι και η γλωσσική εξέλιξη του παιδιού!
Όλα τα παιδιά τυπικής ανάπτυξης περνάνε από κάποια συγκεκριμένα στάδια, αυτό όμως δεν σημαίνει πως παιδιά μιας συγκεκριμένης ηλικιακής ομάδας θα είναι στο ίδιο στάδιο την ίδια στιγμή. Μην ξεχνάμε ότι κάποια περνάνε από ένα στάδιο πιο νωρίς και κάποια πιο αργά!
Σε γενικές γραμμές ένα παιδί μέχρι την ηλικία των 12 μηνών αρχίζει και απομακρύνει το βάβισμα και χρησιμοποιεί σκόπιμα την ομιλία. Λέει τις πρώτες του λέξεις, χρησιμοποιεί περισσότερα από ένα ουσιαστικά και κατανοεί απλές εντολές ενός σκέλους για παράδειγμα ‘’πάρε την μπάλα’’.
Μέχρι το δεύτερο έτος της ηλικίας του αυξάνει το λεξιλόγιο του αντιληπτικά – σε επίπεδο κατανόησης και εκφραστικά. Χρησιμοποιεί 50-100 λέξεις και αντιλαμβάνεται 300, μέσα στις λέξεις που εκφέρει είναι τα μέρη του σώματος, τα βασικά αντικείμενα καθημερινής χρήσης και αρχίζει να χρησιμοποιεί τις προσωπικές αντωνυμίες εγώ, εσύ κλπ.
Στην ηλικία των 3 ετών η ομιλία του είναι αντιληπτή κατά 50-75% από τους ξένους. Είναι σε θέση να λέει προτάσεις βασικής δομής, οι προτάσεις του περιλαμβάνουν υποκείμενο, ρήμα και αντικείμενο. Τα συντακτικά και γραμματικά λάθη είναι φυσιολογικά.
Μετά την ηλικία των 3 ετών μέχρι τα 4 έτη, η ομιλία του παιδιού πρέπει να είναι κατά 80% αντιληπτή από τους ξένους, το εκφραστικό του λεξιλόγιο φτάνει στις 1500 λέξεις, χρησιμοποιεί μεγαλύτερες προτάσεις και συμμετέχει σε συζητήσεις!
Τα παραπάνω στοιχεία είναι με βάση τα αναπτυξιακά ορόσημα ανά ηλικία. Δεν πρέπει όμως να θεωρούμε ότι αν ένα παιδί έχει περάσει από κάποιο στάδιο ανάπτυξης πιο νωρίς θα υπερτερεί από ένα άλλο που άργησε κάποιους μήνες! Οι ανησυχίες πρέπει να ξεκινούν αν παρατηρούνται μεγάλες αποκλίσεις. Αν το παιδί δεν έχει πει καμία λέξη μέχρι την ηλικία των 18 μηνών, αν δεν έχει αποκτήσει ικανοποιητικό λεξιλόγιο μέχρι την ηλικία των 2 ετών, αν δεν συνδυάζει δύο λέξεις για την δημιουργία φράσεων και αν δεν χρησιμοποιεί εύκολα κατανοητές προτάσεις στην ηλικία των 3 ετών.
Αν λοιπόν παρατηρείτε σημαντική απόκλιση ως προς τα στάδια ανάπτυξης της ομιλίας του παιδιού σας μπορείτε να απευθυνθείτε σε έναν Λογοθεραπευτή! Σημαντικός είναι επίσης και ο ακοολογικός έλεγχος για να ελεγχθεί αν το παιδί ακούει φυσιολογικά ή όχι. Έχει αποδειχθεί ότι καθυστέρηση λόγου και ομιλίας προκαλείται από την προσωρινή απώλεια ακοής λόγω υγρών, την ωτίτιδα και την βαρηκοΐα.
Κόντε -Χασάν Μπουσρά
Λογοθεραπεύτρια (Πτυχιούχος Α ΤΕΙ Πατρών)