Για τους νεοεισερχόμενους στην κοινωνική ασφάλιση
Από την 1η Ιανουαρίου του 2022 τέθηκε σε ισχύ το νέο σύστημα επικουρικής ασφάλισης για τους νεοεισερχόμενους στην κοινωνική ασφάλιση, όπως διαμορφώθηκε με τη ψήφιση του Ν. 4826/2021. Το βασικό χαρακτηριστικό του είναι η μετατροπή του από διανεμητικό σε κεφαλαιοποιητικό.
Στόχος είναι με τη δημιουργία «ατομικού κουμπαρά» όχι μόνο να αποκτήσουν οι νέοι τον έλεγχο της επικουρικής τους σύνταξης, αλλά και να πάρουν τελικά υψηλότερη σύνταξη. Όπως συνέβη και στις ανεπτυγμένες χώρες της Ευρώπης που εφαρμόζεται επιτυχημένα το σύστημα αυτό.
Αφορά, υποχρεωτικά, σε νεοεισερχόμενους στην αγορά εργασίας, από 1η Ιανουαρίου του 2022 (μισθωτούς δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, μηχανικούς, δικηγόρους). Στο πλαίσιο αυτό έχει δημιουργηθεί το www.epikouriko.gr, μια ιστοσελίδα στην οποία οι νέοι μπορούν να βρουν όλες τις απαντήσεις για τη νέα ασφαλιστική μεταρρύθμιση.
Πώς θα λειτουργεί το νέο σύστημα
Αντί ενός γενικού «κορβανά» για τις επικουρικές, στον οποίο σήμερα τοποθετούνται οι εισφορές των σημερινών εργαζομένων και κατευθύνονται στην πληρωμή των επικουρικών συντάξεων των σημερινών συνταξιούχων, υιοθετείται η λογική του «ατομικού κουμπαρά» για τον κάθε νέο που θα συμμετάσχει στο νέο σύστημα. Ειδικότερα, οι εισφορές των νέων θα αποταμιεύονται και θα επενδύονται, δημιουργώντας ένα αποθεματικό, από το οποίο θα πληρωθούν οι μελλοντικές τους συντάξεις. Οι εισφορές που πληρώνει ο κάθε νέος εργαζόμενος θα πηγαίνουν στη δική του σύνταξη, η οποία θα υπολογίζεται στη βάση του σωρευμένου ποσού εισφορών και αποδόσεων.
Το ύψος των εισφορών για το νέο επικουρικό σύστημα παραμένει ως έχει. Δηλαδή 6,5% μέχρι τα μέσα του 2022 και 6% από εκεί και πέρα για τους μισθωτούς και βάσει ασφαλιστικής κλάσης για τους αυτοαπασχολούμενους.
Το αποθεματικό αυτό το διαχειρίζεται ένα νέο δημόσιο ταμείο, το ΤΕΚΑ, που θα επενδύει τις αποταμιεύσεις. Θα υπάρχουν και τρία επενδυτικά προφίλ, μεταξύ των οποίων θα διαλέγει ο ασφαλισμένος: το «συντηρητικό, το «ισορροπημένο» και το «επιθετικό», με δυνατότητα αλλαγής ανά πενταετία. Το σύστημα αυτό ισχύει σε προηγμένες χώρες όπως η Σουηδία, η Δανία, η Ολλανδία και έχει αποδειχθεί ότι μπορεί να οδηγήσει σε επικουρικές συντάξεις μεγαλύτερες από 43% μέχρι 68%.
Συμπερασματικά, με το νομοσχέδιο εισάγονται στοιχεία κεφαλαιοποιητικού συστήματος στις επικουρικές συντάξεις για τους νεοεισερχόμενους στην αγορά εργασίας (από 1η Ιανουαρίου 2022) που είναι υπόχρεοι επικουρικής ασφάλισης και εθελοντικά για εργαζόμενους και αυτοαπασχολούμενους έως 35 ετών.
Η Ελλάδα προχωρά έτσι με καθυστέρηση στον δρόμο που έχουν ακολουθήσει ήδη πολλές ανεπτυγμένες χώρες. Είναι ενδεικτικό ότι στις περισσότερες χώρες του ΟΟΣΑ πάνω από το 50% του εργατικού δυναμικού καλύπτεται συμπληρωματικά από κάποιο κεφαλαιοποιητικό πρόγραμμα ασφάλισης. Σε χώρες όπως η Σουηδία, η Φινλανδία, η Ολλανδία, η Δανία, το ποσοστό των εργαζομένων που καλύπτονται από κεφαλαιοποιητικά συνταξιοδοτικά προγράμματα υπερβαίνει το 80%.
