Οι ανθρώπινες συνήθειες θεωρούνται σημαντική αιτία διάφορων κοινωνικών προβλημάτων και προβλημάτων υγείας. Η σημασία των συνηθειών έχει αποδειχθεί σε μια ποικιλία συμπεριφορών σε διαφορετικούς τομείς, όπως η εργασία, η υγεία, οι μετακινήσεις αλλά και η οικολογία, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι συνήθειες έχουν διεισδυτικό αντίκτυπο στην ανθρώπινη ζωή.
Μία από τις πιο κοινές ανθρώπινες συνήθειες στον κόσμο είναι η κατανάλωση καφέ. Ο καφές είναι ένα από τα πιο δημοφιλή ροφήματα στον κόσμο και μπορεί να παρασκευαστεί με ποικίλους τρόπους. Έχει ευχάριστη γεύση, τονώνει και διεγείρει τον εγκέφαλο κυρίως λόγω της περιεκτικότητάς του σε καφεΐνη.
Οι σκανδιναβικές χώρες είναι οι χώρες με την υψηλότερη κατανάλωση καφέ. Η κατανάλωση στη Φινλανδία είναι η υψηλότερη στον κόσμο, σχεδόν διπλάσια από εκείνη της Βραζιλίας, της Ιταλίας, της Γαλλίας, της Ελλάδας και του Καναδά, η οποία είναι η 10η υψηλότερη σε κατανάλωση και περίπου τριπλάσια από τις Ηνωμένες Πολιτείες που κατέλαβε την 25η θέση.
Όλη η ανησυχία για την καφεΐνη και τη γονιμότητα ξεκίνησε πριν από σχεδόν δύο δεκαετίες όταν μια μελέτη ανέφερε ότι οι γυναίκες που έπιναν περίπου ένα φλιτζάνι καφέ την ημέρα είχαν 50% λιγότερες πιθανότητες να συλλάβουν. Ωστόσο, από τότε καμία μελέτη δεν επιβεβαίωσε αυτά τα ευρήματα.
Μελέτες που αξιολογούν τον αντίκτυπο της καφεΐνης στη γονιμότητα έχουν αξιολογήσει μια ποικιλία παραγόντων, συμπεριλαμβανομένου του χρόνου επίτευξης εγκυμοσύνης, της υπογονιμότητας, της ποιότητας των ωαρίων και του σπέρματος.
Ορισμένες μελέτες ανέφεραν ότι η κατανάλωση καφεΐνης αύξησε τον κίνδυνο υπογονιμότητας λόγω αυξημένης εμφάνισης παθήσεων των σαλπίγγων ή ενδομητρίωσης. Αναφέρεται επίσης ότι η κατανάλωση καφεΐνης μπορεί να επηρεάσει την ποιότητα των ωαρίων. Αντίθετα, υπάρχουν άλλες μελέτες που συμπεραίνουν ότι υπάρχει ευεργετική επίδραση της κατανάλωσης καφέ στη γονιμότητα των γυναικών, και κάποιες άλλες δεν έχουν δείξει συσχέτιση μεταξύ της κατανάλωσης καφεΐνης και της γυναικείας γονιμότητας.
Οι αξιολογήσεις της ποιότητας του σπέρματος απέτυχαν να παρατηρήσουν ανεπιθύμητες ενέργειες που σχετίζονται με την πρόσληψη καφεΐνης, όπως συμπεραίνεται σε μια μεγάλη μελέτη που έγινε στην Δανία. Ωστόσο, μια συστηματική ανασκόπηση της βιβλιογραφίας που περιελάμβανε περίπου 20.000 άνδρες κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, ενώ η βιβλιογραφία δείχνει ότι η πρόσληψη καφεΐνης, πιθανώς μέσω βλάβης στο DNA του σπέρματος, μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την αναπαραγωγική λειτουργία των ανδρών, τα δεδομένα από επιδημιολογικές μελέτες σχετικά με τις παραμέτρους του σπέρματος και τη γονιμότητα είναι ασυνεπή και ασαφή.
Το κύριο χαρακτηριστικό αυτών των μελετών είναι η ετερογένεια του πληθυσμού της ομάδας που συμμετέχει, όπως ηλικία, φυσικά χαρακτηριστικά, αιτία στειρότητας, χρόνος σύλληψης, δείκτης μάζας σώματος, άλλες καθημερινές συνήθειες κ.λπ. με αποτέλεσμα τα συμπεράσματα να μην είναι αξιόπιστα. Επίσης, στη συντριπτική πλειοψηφία των μελετών, η γυναικεία υπογονιμότητα ορίστηκε ως η αδυναμία σύλληψης ανά εμμηνορροϊκό κύκλο για 12 μήνες δίχως να υπάρχουν πληροφορίες σχετικά με την επιθυμία εγκυμοσύνης ή τον αριθμό των κύκλων που οι γυναίκες προσπαθούσαν να συλλάβουν. Τέλος, δεν υπάρχουν πληροφορίες σχετικά με την κατανάλωση άλλων ποτών και τροφίμων με καφεΐνη (για παράδειγμα, αναψυκτικά και σοκολάτα).
Συμπερασματικά, δεν χρειάζεται να εγκαταλείψετε το πρωινό σας φλιτζάνι καφέ και μην αισθάνεστε ένοχοι γι ‘αυτό ενώ προσπαθείτε να συλλάβετε. Μέχρι τώρα, δεν έχει αποδειχθεί συσχέτιση μεταξύ καφεΐνης και μειωμένης γονιμότητας σε άνδρες και γυναίκες
Χρήστος Παππάς
Γυναικολόγος υποβοηθούμενης αναπαραγωγής
