Αφιέρωμα στην Ημέρα Παιδικού Βιβλίου
Τον καιρό της πανδημίας, καθώς η εκπαίδευση λειτουργεί εξ αποστάσεως και είμαστε στο σπίτι κλεισμένοι με παιδιά και εγγόνια, καλό είναι να διαβάζουμε μαζί τους παιδικά βιβλία, να τα κουβεντιάζουμε. Ανάλογα με την ηλικία.
Τον Δεκέμβρη του 2019 παρουσιάζοντας το βιβλίο του Τάσου Κωνσταντινίδη «Δύο διαφορετικές μέρες – ΙΙ. Σεβασμός στη διαφορετικότητα», ανάμεσα στα άλλα είχα τη χαρά και τιμή να πω:
Πιστεύω ότι καλό είναι αυτό το βιβλίο που παρουσιάζομε – όπως και άλλα – να τα διαβάζουμε μαζί με τα παιδιά μας. Να τα συζητούμε μαζί τους. Με την ευκαιρία, βέβαια, να σημειώσω πόσο σημαντικό είναι να κυκλοφορούν στο σπίτι μας λογοτεχνικά βιβλία, να μας βλέπουν τα παιδιά ότι διαβάζουμε και όλα τα σχετικά θέματα.
Οι ειδικοί, οι εκπαιδευτικοί πάνω στα θέματα αυτά σημειώνουν: Τα οφέλη του να διαβάζετε βιβλία στο παιδί σας στο σπίτι ενισχύει και άλλες σημαντικές δεξιότητες : Παραμένουν συγκεντρωμένα για περισσότερο χρόνο και έχουν ανεπτυγμένες δεξιότητες κατανόησης προφορικού λόγου. Μπορούν να ενδιαφερθούν για μία ιστορία και να συμμετέχουν. Θέτουν ερωτήσεις σχετικά με τους χαρακτήρες και την πλοκή και απαντούν σε αυτές με αυτοπεποίθηση. Μπορούν ευκολότερα να προβλέπουν την έκβαση και να αναγνωρίζουν τα μοτίβα της αιτίας και του αποτελέσματος.
Όσον αφορά τα λογοτεχνικά βιβλία: Τα καλά βιβλία παιδικής λογοτεχνίας μπορούν να αποδειχθούν ένας θαυμάσιος τρόπος μελέτης και ανάλυσης των συναισθημάτων τόσο για τους γονείς όσο και για τα παιδιά. Οι ιστορίες βοηθούν τα παιδιά να αναπτύξουν ένα πλούσιο λεξιλόγιο, το όποιο θα χρησιμοποιήσουν όταν θέλουν να μιλήσουν για τα συναισθήματα και να σκιαγραφήσουν τους διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν το θυμό, το φόβο και τη λύπη τους.
Αυτά είχα πει τότε. Θα μου επιτρέψετε να προσθέσω κάτι που βρήκα στο διαδίκτυο για την φιλαναγνωσία:
Η φιλαναγνωσία θα πρέπει να καλλιεργείται ήδη από τους μικρότερες τάξεις του δημοτικού σχολείου. Ο εκπαιδευτικός, λοιπόν, που καλείται να προωθήσει τη φιλαναγνωσία:
- Λειτουργεί ως πρότυπο και μεταδίδει σε καθημερινή βάση τον ενθουσιασμό του για το διάβασμα.
- Είναι ενημερωμένος και έχει διαβάσει μεγάλο όγκο ποιοτικής λογοτεχνίας για παιδιά και νέους.
- Οργανώνει βιβλιοθήκη τάξης με πλούσιο και προσβάσιμο αναγνωστικό υλικό (έντυπο και ηλεκτρονικό) ενώ αξιοποιεί στον μέγιστο βαθμό μεγαλύτερες βιβλιοθήκες, ειδικά την κεντρική βιβλιοθήκη του σχολείου.
- Βοηθά τα παιδιά να εξοικειωθούν με τα ποικίλα είδη αναγνωσμάτων που έχουν στη διάθεσή τους.
- Ενθαρρύνει τα παιδιά να επιλέξουν αναγνώσματα που τα ενδιαφέρουν.
- Προωθεί το διάβασμα για ευχαρίστηση, καθώς και το διάβασμα τους αναζήτηση γνώσεων και πληροφοριών.
- Παρέχει ικανοποιητικό χρόνο για σιωπηρό ελεύθερο διάβασμα στο σχολείο.
- Σχεδιάζει κοινωνικές αλληλεπιδράσεις και συνεργασίες για το βιβλίο και το διάβασμα.
- Στηρίζει τα παιδιά που αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην ανάγνωση.
- Διαβάζει μεγαλόφωνα στα παιδιά για ευχαρίστηση και ψυχαγωγία.
- Αποφεύγει τη μετάδοση αρνητικών μηνυμάτων για την ανάγνωση.
- Παρέχει κίνητρα τα οποία αντανακλούν την αξία τους ανάγνωσης.
- Προωθεί και τα λεγόμενα «ελαφρά αναγνώσματα» / “light reading” (π.χ. κόμικς και περιοδικά).
- Επιδιώκει και ενισχύει τη συνεργασία σχολείου, οικογένειας και ευρύτερης κοινότητας για την προώθηση τους φιλαναγνωσίας.
- μεγάλες προσδοκίες από τους μαθητές και τους ενθαρρύνει να κάνουν το ίδιο.
Θανάσης Μουσόπουλος
Φιλόλογος-Συγγραφέας-Ποιητής