Ο Ικέσιος Λάτρης ή Λάτρις όπως συνήθιζε να γράφει ο ίδιος το επώνυμό του, γεννήθηκε στη Σμύρνη το 1799. Ήταν γόνος της μεγάλης και επιφανούς οικογενείας των Λάτρηδων που είχε Κρητική καταγωγή και είχε προσφέρει στη πρωτεύουσα της Ιωνίας πολλούς γιατρούς και διανοουμένους. Από τη μητέρα του καταγόταν από την οικογένεια Τσιγγιρλάρα. Μετά την αποπεράτωση των γυμνασιακών του σπουδών στο Φιλολογικό Γυμνάσιο της Σμύρνης το 1818, όπου μαθήτευσε κοντά στον Κωνσταντίνο Οικονόμο των εξ Οικονόμων και τον Κωνσταντίνο Κούμα στάλθηκε από τον πατέρα του και ιατρό Γεώργιο Λάτρη στο Παρίσι για να σπουδάσει ιατρική ώστε να τον διαδεχθεί κατόπιν .Εκεί επηρεασμένος από τις διδαχές του Κοραή για το αρχαίο Ελληνικό κλέος επέλεξε το όνομα Ικέσιος , που άνηκε σε Σμυρναίο φαρμακολόγο του 1ου αι π.χ. και φωτογραφήθηκε με αρχαιοελληνική χλαμύδα .
Στο Παρίσι τον βρήκε το ξέσπασμα της Ελληνικής Επανάστασης το 1821 που τον συντάραξε με αποτέλεσμα να διακόψει τις σπουδές του και να κατεβεί στην επαναστατημένη Ελλάδα« προικισμένος με μάθησιν και διαφόρους Ευρωπαϊκάς γλώσσας». Υπηρέτησε σε διάφορα σώματα καπεταναίων μαζί με τον επίσης Σμυρνίο Ιωσήφ Πιττακόν και μαζί αργότερα συνέβαλλαν στην απελευθέρωση Ελλήνων αιχμαλώτων που είχαν αιχμαλωτιστεί από το Αιγυπτιακό στρατό του Ιμπραήμ. Αργότερα διετέλεσε ιδιαίτερος γραμματέας και σύμβουλος του ναυάρχου Ανδρέα Μιαούλη , όπως και ο Πιττακός υπηρέτησε υπό το ναύαρχο Σαχτούρη. Το 1823 συνόδευσε τον Εμμανουήλ Τομπάζη στη Κρήτη σε μια προσπάθεια να ξεσηκώσουν το νησί και αργότερα το Φαβιέρο στη Χίο
Μετά την απελευθέρωση διετέλεσε επίτροπος της κυβέρνησης παρά τω στρατάρχη Μαιζόν και το 1831 μέλος της επιτροπής χάραξης της οροθετικής γραμμής μεταξύ Οθωμανικής αυτοκρατορίας και Ελλάδος όπου η συμβολή του υπήρξε καθοριστική καθώς οι Οθωμανοί αντιπρόσωποι αντιδρούσαν στη οριοθετική γραμμή Άρτας –Βόλου όπως πρότειναν οι πρεσβευτές των Μεγάλων Δυνάμεων και είχαν αποδεχθεί οι Τούρκοι με τη συνθήκη της Αδριανουπόλεως το Σεπτέμβριο του 1829. Οι Οθωμανοί αντιπρόσωποι αντιδρούσαν και κωλυσιεργούσαν επίσης σχετικά με το θέμα της παραχώρησης της Λαμίας και της Υπάτης στο αναδυόμενο Ελληνικό κράτος καθώς στις περιοχές αυτές ζούσε μεγάλος αριθμός Μουσουλμάνων που θα έπρεπε να μετακινηθεί .Τελικά το θέμα ρυθμίστηκε με τη συνθήκη της Κωνσταντινούπολης(ή συνθήκης του Καλεντέρ Κιόσκ της 9/21 Ιουλίου 1832)και το Πρωτόκολλο του Λονδίνου της 18/30 Αυγούστου 1832 που αναγνώριζε τη συνοριακή γραμμή Αμβρακικού -Παγασητικού προς μεγάλη απογοήτευση των Οθωμανών .
Μετά την οριοθέτηση της συνοριακής γραμμής ο Λάτρης διορίσθηκε διοικητής Θήρας , Μήλου και Πυλίας και κατόπιν το 1833 Διευθυντής της Νομαρχίας Λακωνίας με ετήσιο μισθό 3.600δρχ.. Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στη θέση αυτή εισηγήθηκε στον Όθωνα την ίδρυση της πόλεως της Σπάρτης και τη μεταφορά της έδρας από το Μυστρά στη Σπάρτη. Παράλληλα ασχολείται και με τη συγγραφή και την έκδοση εντύπων. Το 1843 εκδίδει την εφημερίδα Παναρμόνιον , δημοσιεύει κείμενά του στην Πανδώρα, συνεργάζεται με το φιλολογικό περιοδικό της Σμύρνης Ιωνική Μέλισσα(1850-2),εκδίδει κάποια ποιήματά του στη Σύρο το 1855 καθώς και το έμμετρο έργο του «Πανελληνίς . Πόνημα στιχηρόν περί του Ελληνικού γένους και της Ελλάδος και του νύν Πολέμου μετά προλεγομένων και σημειώσεων» που το κυκλοφορεί με το ψευδώνυμο Ευθύφρων και αφορά τη στάση της Ελλάδος στον Κριμαϊκό Πόλεμο(1853-6).
Το 1860 δημοσίευσε ακόμα ένα πόνημά του με τίτλο « Προς τους εν Θράκη και αλλαχού συμπατριώτας, τους καλλούντας εαυτούς Βουλγάρους» και το 1863 εκλέχθηκε ως μέλος της εθνοσυνέλευσης ως πληρεξούσιος της Ελληνικής Κοινότητας Σμύρνης.
Μετά τη λήξη της θητείας του επιστρέφει στην αγαπημένη του Σμύρνη και ασχολείται με τη συγγραφή δημοσιεύοντας ιδιαίτερης αξίας κείμενα σε τοπικά περιοδικά και εφημερίδες όπως η Αμάλθεια τα οποία υπογράφει είτε ως Ι.Λ. ή ως Ι. ή ως Ευθύφρων. Παράλληλα πρωτοστατεί στην υπεράσπιση της Σμυρναϊκής Εκκλησίας έναντι των διεκδικήσεων ναών από τους Καθολικούς της Σμύρνης και προσπαθεί να εισαγάγει την μεταγλώττιση των τουρκικών τοπωνυμίων από Ελληνικά όπως Καρατάσι για το οποίο προτείνει τη χρήση Μελαντία , Σαλαχανέ για το οποίο προτείνει τη χρήση Σφακτηρία , Σεβντικιόϊ για το οποίο προτείνει τη χρήση Ιμέριον ή Εράσμιον.
Την εικόνα του ηλικιωμένου πλέον Λάτρη μας μεταφέρει γλαφυρά ο Μιχαήλ Αργυρόπουλος(Ψευδώνυμο Ρήγας Ρασιάς) στο βιβλίο του Χρονικά της Ανατολής , Σμύρνη Σκιαγραφίαι που εκδόθηκε το 1944 στην Αθήνα (βλ. σελ.63-4) καθώς τον περιγράφει με τα μαθητικά του μάτια ως « Περασμένο την ηλικίαν, αλλά γερό ακόμη, κοντούλη και βαρύ, ωσάν διστακτικό, στο περπάτημα και στην ομιλίαν του. Μορφωμένο και γαλλομαθή. Αβρό .Αποτραβηγμένο στας μελέτας του σε χωριστόν κόσμον δικόν του , που άνηκε περισσότερον εις το παρελθόν. Μεγαλοϊδεάτη και εθνικιστή, με τας προφυλάξεις του τουρκομερίτη. Άγαμο, όπως πολλοί από την οικογένεια των Λάτριδων. Σεβαστό από την κοινωνίαν και δια τα γράμματα και δια τον πατριωτισμόν του , όπως ήκουα, και διότι αυτός δια πρώτην- και τελευταίαν- φοράν στην Ελληνικήν ζωήν της Ανατολής είχεν εκλεγεί ως πληρεξούσιος των Ελλήνων της Σμύρνης στην Ελληνική Εθνοσυνεέλευσιν του 1863..» . Ο Ικέσιος Λάτρης πέθανε στη Σμύρνη το 1881.
Βιβλιογραφία:
Μιχ Αργυρόπουλου(Ρήγα Ραγιά) , Χρονικά της Ανατολής, Σμύρνη. Σκιαγραφίαι, Αθήναι 1944, σελ. 63-74.
Ιωάννα Πετροπούλου , Η Σμύρνη των Βιβλίων. Συγγραφείς Μεταφραστές , Εκδότες , Τυπογράφοι 1764-1922, Αθήνα 2020.
Λήμμα Ικέσιος Λάτρης, Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, εκδ Ελευθερουδάκη (1983-88), τ.Ε΄, σελ. 191.
Λήμμα Ικέσιος Λάτρης, Πάπυρος – Λαρούς –Μπριτάνικα , τ.32, σελ. 432.
Δημήτριος Ν. Κασαπίδης
Δρ. Μεσαιωνικής Ιστορίας (UJ) & Δρ. Ιστορίας της Τέχνης (ΔΠΘ)
