Αυτές τις μέρες που γίνεται συζήτηση στη Βουλή – εν μέσω πανδημίας! – για εκπαιδευτικά θέματα κυρίως της Ανώτατης Εκπαίδευσης, διάβασα μια ενδιαφέρουσα πρόταση για αύξηση του ποσοστού πρόσβασης των παιδιών της μειονότητας στο Πανεπιστήμιο από το 0,05% στο 1%. Πριν πω τη γνώμη μου, παραπέμπω σε δύο παλιότερα κείμενά μου, το αναλυτικό «Άραγε θέλουμε μορφωμένη τη Μουσουλμανική Μειονότητα» (Απρίλης 2013) και το πιο συγκεκριμένο «Πολιτική με δημοκρατία, αλήθεια και ανθρωπισμό» (Σεπτέμβριος 2018).
Παραθέτω τέσσερα σημεία:
α. Κατά την περίοδο της εκπαιδευτικής μου, κοντά σαραντάχρονης, πορείας είχα την ευκαιρία να ’ρθω σε επαφή με μουσουλμάνους και μουσουλμάνες μαθητές και μαθήτριες, να συνεργαστώ μαζί τους, μερικές φορές να αναπτύξω στενές φιλίες που ανθούν ως τα σήμερα. Να ’μαι ειλικρινής, ποτέ δεν έπαιξε ρόλο η ιδεολογία και η θρησκεία στις όποιες σχέσεις μας. Ίσως γιατί έτσι μεγάλωσα, έτσι μεγαλώναμε τότε. Πριν από τη δικτατορία.
β. Τα παιδιά της μειονότητας όπως και όλα τα ελληνόπουλα είναι χρέος της ελληνικής πολιτείας να μαθαίνουν την ελληνική γλώσσα. Αυτό είναι ανεξάρτητο από τις διεθνείς συμβάσεις, για την παιδεία των παιδιών της μειονότητας. Στους τόπους που υπάρχει μουσουλμανική μειονότητα πρέπει να υπάρχουν δύο ειδών σχολεία : α) ελληνικά σχολεία προσχολικής, υποχρεωτικής (δημοτικό – γυμνάσιο) και λυκειακής εκπαίδευσης (γενικής και επαγγελματικής), β) μειονοτικά σχολεία – σύμφωνα με τις συμβάσεις – στα ελληνικά και στη μειονοτική γλώσσα που επιλέγουν οι κάτοικοι. Επειδή όμως η μειονότητα δεν είναι γλωσσικά ενιαία, όπου χρειάζεται, θα υπάρχει εκπαιδευτική δομή «φροντιστηρίου» για τη μειονοτική γλώσσα που δε διδάσκεται στο σχολείο. Ούτως ή άλλως η μητρική γλώσσα πρέπει να γίνεται αντικείμενο σπουδής. Βασικός στόχος είναι να μάθουν την ελληνική γλώσσα, από τη στιγμή που τα παιδιά ζουν στην Ελλάδα.
γ. Τα τελευταία χρόνια, με το πρόγραμμα «Εκπαίδευση των παιδιών της μουσουλμανικής μειονότητας στη Θράκη», έχουν γίνει πολλά θετικά βήματα στην κατεύθυνση της ελληνογνωσίας – και όχι μόνο.
δ. Όσον αφορά το ποσοστό εισαγωγής σε ανώτατες και ανώτερες σχολές, το περίφημο 0,5 % – μόνο ως μεταβατικό στάδιο μπορεί να σταθεί. Όσο η παρεχόμενη εκπαίδευση στα ελληνικά γίνεται επαρκής, το ποσοστό πρέπει να μειώνεται ώστε να φτάσει στο 0.
Αυτά έλεγα στο παρελθόν. Τώρα, που τέθηκε θέμα αύξησης του ποσοστού εισαγωγής , χωρίς να απορρίπτω το παραπάνω (δ) σημείο, επεξηγώ και προσθέτω τρία σχόλια:
1.Δεν πρέπει να βλέπουμε πόσοι/πόσες εισάγονται, αλλά και πόσοι/πόσες παίρνουν πτυχίο
2.Μια κοινωνία έχει ανάγκη από ορισμένες ειδικότητες – δεν μπορεί να παράγουμε υπεράριθμους επιστήμονες ορισμένων ειδικοτήτων που κατευθύνονται κατευθείαν στην ανεργία. Η εισαγωγή στο Πανεπιστήμιο πρέπει να είναι αποτέλεσμα επαγγελματικού προσανατολισμού. Αυτό, βέβαια, ισχύει για όλα τα παιδιά, όχι μόνο για τη μειονότητα
3.Εφόσον η πολιτεία πρόσφερε τόσα πολλά με το πρόγραμμα Φραγκουδάκη, με θετικά αποτελέσματα στο επίπεδο των παιδιών της μειονότητας, η αύξηση του 0,05% σε 1% δεν συνάδει με τη βελτίωση αυτή. Αντίθετα: Υπάρχει ο μεγάλος κίνδυνος – αν όλοι/όλες περνούν στο πανεπιστήμιο – να μειώνεται και όχι να βελτιώνεται η προσπάθεια των νέων μας.
Όταν λες «ό,τι και να γράψω, θα περάσω», είναι το χειρότερο για μια κοινωνία. Είναι πολύ εύκολο ένα θετικό μέτρο, να μετατραπεί σε αρνητικό.
Θανάσης Μουσόπουλος
Φιλόλογος-συγγραφέας-ποιητής
