Ζούμε εδώ και έναν αιώνα πάνω κάτω σε μια μεταβατική εποχή.  Το τέλος του πρώτου παγκόσμιου πολέμου δεν έκλεισε κανένα πρόβλημα, αντίθετα άφησε πολλά ανοιχτά και με την πάροδο  του χρόνου δημιούργησε πολλά νέα. Θα μπορούσαμε να ξεκινήσουμε από την άποψη του Eric Hobsbawm, ο οποίος στον τόμο «Η εποχή των άκρων – Ο σύντομος εικοστός αιώνας 1914 – 1991» …

Άρθρο του Θανάση Μουσόπουλου για την απελευθέρωση της Ξάνθης  Επαναφέρει την πρόταση για ενιαίο εορτασμό των Ελευθερίων στη Θράκη με αφορμή τη συμπλήρωση ενός αιώνα Ελευθερίας  Είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι η ενσωμάτωση της Ξάνθης (1919) και της νοτιοδυτικής Θράκης (1920) στην Ελλάδα εντάσσεται στα παρεπόμενα του πρώτου παγκόσμιου πολέμου και είναι μία πτυχή του λεγόμενου «Ανατολικού ζητήματος». Ο εικοστός …

Αρκετές φορές στο παρελθόν ασχολήθηκα με θέματα πολιτισμού και εκπαίδευσης της μουσουλμανικής μειονότητας που βρίσκεται στην ελληνική Θράκη. Τις τελευταίες μέρες παρατηρείται “κινητικότητα” στα δημοτικά σχολεία (κλείσιμο σχολείων από τους γονείς, μη αποδοχή βιβλίων ελληνικής γλώσσας του λεγόμενου προγράμματος Φραγκουδάκη, συνελεύσεις γονέων, δηλώσεις γονέων, εκπαιδευτικών, πολιτικών …). Γενικά, ως πολίτης, θεωρώ ότι το κλίμα είναι κόσμιο και ο διάλογος διεξάγεται …

Ο αμερικανός συγγραφέας Νιλ Σάιμον  κοντά στα άλλα πολλά σύγχρονα έργα του  συνέγραψε το έργο «Fools» (Οι Ηλίθιοι) που με τον τίτλο «Το χωριό των Ηλιθίων» παρουσιάζει  το Θεατρικό Εργαστήρι «Ανατολικά του Νέστου». Η παράσταση του έργου, που είναι γραμμένο το 1981, από τον ξανθιώτικο θίασο έδινε – εκτός από τη ζωντάνια, διαρκή ροή και κίνηση – την αίσθηση της …

Φεύγει από τούτο τον κόσμο γεμάτη πλούτη και χαρές, βιώματα και έργα – ένας αιώνας κοντά ιστορίας και προσφοράς. Βιργινία Τσουδερού – η ελληνίδα – η άνθρωπος. Δεν επιθυμώ να πω λόγια μεταθανάτια. Λόγια που όσο ζούσε διατύπωσα στο κείμενό μου τούτο θα πω, λόγια ευγνωμοσύνης. Το 2017 έγραψα έναν απολογισμό με τίτλο «ΤΟΚΟΣ ΕΝ ΚΑΛΩ» και υπότιτλο: 1997 – …

Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ – παρελθόν, παρόν και μέλλον Του Θανάση Μουσόπουλου Ειλικρινά, έχω βαρεθεί να ακούω μια ζωή για ανάπτυξη, για υπανάπτυξη και τα παράγωγά τους. Όταν ήμουν μικρός, στα δύσκολα μετεμφυλιακά χρόνια, άκουγα πως δεν είχα κανονική ανάπτυξη – τότε δεν μετρούσαν τις θερμίδες, ούτε φαίνεται υπήρχε ακόμη η καμπύλη ανάπτυξης των παιδιών. Στο σχολείο, στην έκθεση ιδεών, όλο μιλούσαμε …

[Πριν από μερικούς μήνες είχα δημοσιεύσει ένα άρθρο με θέσεις μου για το Πανεπιστήμιο μας. Στο διάστημα που πέρασε δεν άλλαξε τίποτα – αντίθετα πολλά στενόχωρα προστέθηκαν και, αν θέλετε, προστίθενται. Έχουμε χρέος οι Θρακιώτες και οι Θρακιώτισσες να οργανωθούμε και να παλέψουμε για την πορεία του ανώτατου ιδρύματος της περιοχής μας – σε συνεργασία με το επίσης ανώτερο σημαντικό …

Πολιτικοί στοχασμοί ενός μη πολιτικού Σε προηγούμενο άρθρο μας ασχοληθήκαμε με τα περί την ιδιοκτησία. Στο παρόν κείμενο θα καταπιαστούμε με την έννοια του έθνους και της εθνότητας, καθώς  και με την αρχή των εθνοτήτων. Επαναλαμβάνω πως δεν κατέχω την ιδιότητα ούτε του πολιτικού επιστήμονα ούτε του  νομικού. Για τούτο με πολλή προσοχή κατά καιρούς, έχοντας υπόψη φιλοσοφικές και ιστορικές …

Πολιτικοί στοχασμοί ενός μη πολιτικού Δεν κατέχω την ιδιότητα ούτε του πολιτικού επιστήμονα ούτε του νομικού. Για τούτο με πολλή προσοχή κατά καιρούς, έχοντας υπόψη φιλοσοφικές και ιστορικές προσεγγίσεις, καταπιάνομαι με θέματα πολιτικά και νομικά. Τα τελευταία χρόνια με προβληματίζουν ιδιαίτερα δύο έννοιες, η ιδιοκτησία και η εθνότητα. Και οι δύο έννοιες έχουν μεγάλο εύρος και – θα ’λεγα – …

Από νέος ήρθα σε επαφή με μεταφράσεις του Νίκου Καζαντζάκη σε αρχαιοελληνικά κείμενα. Συγκεκριμένα, κατά το ακαδημαϊκό έτος 1967 – 68,  πρωτοετής φοιτητής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, στον Όμηρο είχαμε τον  θαυμάσιο καθηγητή Ι. Θ. Κακριδή, στο πρώτο εξάμηνο. Μετά εκπαραθυρώθηκε από τη χούντα. Χρησιμοποιήσαμε τη μετάφραση που είχε φιλοτεχνήσει με τον Καζαντζάκη  στην ομηρική Ιλιάδα. Αργότερα, το 1976,  απέκτησα …

Φυλλομετρώντας το βιβλίο της Χαρούλας Φράγκου, «Τα κορίτσια με τις άσπρες κορδέλες» Με μεγάλη συγκίνηση και χαρά διάβασα το βιβλίο της Χαρούλας Φράγκου εκ Βόλου, «Τα κορίτσια με τις άσπρες κορδέλες». Είναι από τις λίγες φορές που έδινα παράταση στην ανάγνωση, για να μην τελειώσει. Δυστυχώς, όμως, ολοκληρώθηκε και η ανάγνωση και η μελέτη. Και συνάμα πολλές σημειώσεις και σχόλια. …

Θα ήταν πολύ ενδιαφέρον ν’ ακούσουμε τι γράφει ο Ν. Καζαντζάκης στο “ΠΙΣΤΕΥΩ” του, που είναι μεταφρασμένο απ’ την Αμερικάνικη έκδοση της “Οδύσσειας” και αποτελεί εισαγωγή της. Το κείμενο αυτό του 1953, εκφράζει τη βαθύτερη σκέψη του. Γράφει ο Νίκος Καζαντζάκης: “Από τα πρώτα νεανικά χρόνια βασικός μου αγώνας και πηγή κάθε μου χαράς και κάθε μου λύπης στάθηκε η …

Αποχαιρετώ με συγκίνηση και αγάπη έναν προσωπικό φίλο, έναν συμπαραστάτη, ένα δημόσιο πρόσωπο που είχε δική του αξία την οποία διοχέτευε στα έργα του. Με το κείμενό μου αυτό δεν απευθύνω χαιρετισμό αποχωρισμού, αποδίδω έπαινο ευγνωμοσύνης. Στους οικείους του στέλλω τα θερμά μου συλλυπητήρια και τη διαβεβαίωση ότι στη γη του Δημόκριτου και του Ορφέα δεν υπάρχει χώρος λήθης. Ο …

Ο Θανάσης Μουσόπουλος κάνει μια αναδρομή σε παρεμβάσεις του για την φύση μέσα από αρχαιοελληνικά κείμενα «Οι παλιότεροι έχουν πει και έχουν γράψει πολλά και σημαντικά, χρήσιμα για την ανάδυση, εκτόνωση και καθοδήγησή μας. Δεν είναι δυνατό όλα να τα ζούμε στην πραγματική ζωή. Μερικά τα ζούμε μέσα από τα διαβάσματά μας. Όντας κοντά δύο δεκαετίες στη Συμπαράσταση για Αναθεώρηση, …

Με χίλιους δυο τρόπους μπορούμε να προσεγγίσουμε και να αναλύσουμε την πραγματικότητα. Ο κάθε άνθρωπος και η κάθε εποχή έχει προτίμηση σε κάποιον τρόπο προσέγγισης. Συνηθίζω να κινούμαι ανάμεσα στην ιστορία, στη φιλοσοφία και στην ποίηση. Η ιστορία μου εξηγεί τι έγινε στο παρελθόν, η φιλοσοφία με βοηθά να βρω την ουσία των πραγμάτων, ενώ η ποίηση συνδέει τη σκέψη …

2400 Χρόνια Αριστοτέλης – Η Ξάνθη συμμετέχει στον παγκόσμιο εορτασμό Ο Αριστοτέλης είναι η διασημότερη προσωπικότητα στην ιστορία της ανθρωπότητας, σύμφωνα με την κατάταξη του Tεχνολογικού Iνστιτούτου της Μασαχουσέτης (ΜΙΤ), το οποίο συγκέντρωσε και ανέλυσε δεδομένα σχετικά με την ιστορία και τον πολιτισμό σε όλο τον πλανήτη από το 4.000 π.Χ. έως το 2010. Οι πιο διάσημοι άνθρωποι των τελευταίων …

Σε κάθε κοινωνία, μικρό ή μεγάλο κοινωνικό σύνολο, εφόσον δεχόμαστε πως είναι ένας ζωντανός οργανισμός, παρατηρείται μια αλλαγή. Σε ένα ζευγάρι φίλων π.χ. το κάθε μέλος με την πάροδο του χρόνου αλλάζει. Για να μπορέσει το ζευγάρι να εξακολουθήσει να συνυπάρχει, το κάθε μέλος οφείλει να προσαρμόσει (= εναρμονίσει) τη συμπεριφορά του. Στην οικογένεια, στο σχολείο, στην πόλη, στο κράτος, …

Σήμερα, με την ευκαιρία των Ελευθερίων της Θράκης καταθέτω λίγες σκέψεις μου, για το Πανεπιστήμιό μας, το επονομαζόμενο Δημοκρίτειο. Είμαστε μάρτυρες εδώ και πολλά χρόνια ποικίλων και διαφόρων δημοσιευμάτων και πληροφοριών για το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης. Πληροφοριών αντιφατικών εν πολλοίς. Με συγκίνηση θυμάμαι μετά τη μεταπολίτευση τη θεμελίωση και αργότερα τα εγκαίνια του Πανεπιστημίου, όπως λέγαμε, στην Ξάνθη – εννοώντας …

Από το 1972 ασχολούμαι με ό,τι σχηματικά ή συμβατικά ονομάζουμε «Πολιτισμό». Για να είμαι ειλικρινής, δεν έχω καταφέρει να δώσω έναν ορισμό αποδεκτό και διαχρονικό. Μάλλον, κατά περίπτωση προσδιορίζουμε το περιεχόμενο του όρου τούτου. Γι’ αυτό στην εισήγησή μου τούτη αναφέρομαι στην ‘Πολιτιστική σημειολογία’, σε έννοιες που συνδέονται με τον ένα ή άλλο τρόπο με τον ‘Πολιτισμό’. Φρονώ ότι στη …

Συνήθως μιλώντας για τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής έχουμε στο μυαλό μας ένα παγιωμένο δικομματικό μοντέλο (ρεπουμπλικάνοι – δημοκρατικοί) και την πεποίθηση ότι οι κάτοικοι αυτής της χώρας μόνο στις εκλογές ασχολούνται με την πολιτική κατά έναν ‘τηλεοπτικό’, ‘κινηματογραφικό’ ή ‘ποδοσφαιρικό’ τρόπο. Υπάρχει όμως και η άλλη όχθη την οποία τα μέσα ενημέρωσης παγκοσμίως πολύ λίγο παρουσιάζουν. Υπάρχει και στις …