«Αυτόν τον κόσμο τον καλό άλλοι τον καρτεράνε
σκέψου, φίλε μου, την ώρα που θα φεύγεις»
Βασίλης Ανδρεόπουλος
«Έμεινε άγαλμα!». Η έκπληξη, η απορία, το σοκ και άλλα παρόμοια συναισθήματα συχνά μας προκαλούν την απόλυτη ακινησία ενός αγάλματος, στην προσπάθεια να βγάλουμε εκ νέου άκρη, να κατανοήσουμε τα νέα δεδομένα και να αναπροσαρμόσουμε τη σκέψη και τη συμπεριφορά μας.
Στα αποκαλυπτήρια της νέας «κανονικότητας» δεν είχαμε χρόνο να μείνουμε… αγάλματα. Αν και κάποιοι, εδώ και καιρό, είχαν τραβήξει το καλυπτήριο ύφασμα, νωρίτερα, και μας είχαν προσκαλέσει (ή ακόμα και παρακαλέσει) να κρυφοκοιτάξουμε. Τι; Πλαστικά παντού, ακατάσχετος και άσκοπος καταναλωτισμός, κλιματική αλλαγή. Κλίμα…τι;
Και τώρα έρχεται πια το τσουνάμι. Όσο και να πιστεύουμε ότι είμαστε ανίκητοι στον μικρόκοσμό μας (ή εξαιτίας αυτής της ψευδαίσθησης;), πάντα μετά από έναν τόσο ισχυρό σεισμό τα θεμέλια κάθε μικρόκοσμου σείονται.
Το κύμα έρχεται, το ένα μετά το άλλο, και σαρώνει ό,τι δεν είναι καλά στερεωμένο. Αποκαλύπτει σαθρότητες, γελοιότητες, κάθε λογής ακρότητες, που η κοινή λογική τις ήξερε και που – ας μη γελιόμαστε – τις υποθάλπει μια χαρά εδώ και χρόνια η έλλειψη παιδείας, ήθους και αξιών που συστηματικά καλλιεργείται σε κάθε γωνιά κι επίπεδο.
Εργαζόμενοι σε νοσοκομεία εξουθενωμένοι κι απελπισμένοι. Χιλιάδες σπίτια κλειστά, άλλα χωρίς ρεύμα, άλλα χωρίς ελπίδα. Άστεγοι ακόμα και σε μικρές επαρχιακές πια πόλεις.
Όσοι στέκουν ακόμα καλούνται να φωνάξουν, κι ας μην ακούγονται. Καλούνται να διαμαρτυρηθούν, κι ας κατηγορηθούν για γραφικοί. Καλούνται να πεινάσουν, κι ας μη νοιάζεται κανείς. Αναγκαστικά κάποια στιγμή θα τους αναζητήσουμε.
Άνθρωποι των γραμμάτων και των τεχνών, αυτοί δηλαδή που σχεδόν μόνο μετά θάνατον περιμένουν να επικοινωνήσουν αληθινά με κάποιον, καλούν να τοποθετηθεί ένα κομμάτι μαύρου υφάσματος στα αγάλματα, για να πενθήσουν χριστουγεννιάτικα έστω τα αγάλματα.
Οι υπόλοιποι ας βάλουμε τα καλά μας, ας φτύσουμε τον κόρφο μας κι ας ανοίξουμε τις οθόνες μας να ακούσουμε τα κάλαντα. Ίσως φτάσει και στ’ αυτιά μας, ως απόηχος μόνο, η κραυγή των αγαλμάτων.
Νατάσα Μιχαηλίδου
Αρχαιολόγος-μουσειολόγος-ξεναγός