Με αφορμή μια σπάνια φωτογραφία του Δημ. Καρανικολάου
Πώς γινόταν πριν 50 χρόνια στην αρχή της μηχανικής παρέμβασης το αλώνισμα σταριού
Μια σπάνια φωτογραφία από το πλούσιο αρχείο του συμπολίτη μας Δημήτρη Καρανικολάου.
Η χρονική περίοδος που διανύουμε, από παλιά, ήταν η περίοδος αλωνίσματος του σιταριού, κριθαριού, βρώμης. Περίοδος ιδιαίτερα σημαντική διότι είχε να κάνει με την ετήσια σοδειά ενός βασικού είδους διατροφής τόσο για τους ανθρώπους όσο και για τα ζώα.
Η φωτογραφία είναι της περιόδου μετά την μεγάλη αλλαγή από το αλώνισμα με το χέρι και τα δρεπάνια, στη μετάβαση της μηχανικής περιόδου.
Μιας περιόδου βέβαια που περιλάμβανε και τότε, τη συμμετοχή των γυναικών στις «ελαφρότερες» εργασίες του αλωνίσματος.
Ιστορικά, ο Τρύγος και το Αλώνισμα το θέρος, όπως και η καλλιέργεια του καπνού και το μάζεμα της ελιάς, αποτελούσαν κορυφαίες παρεμβάσεις και στοιχεία της αγροτικής ζωής της τότε υπαίθρου.
Το αλώνισμα λοιπόν, παρότι μηχανοποιήθηκε πρωτόγονα στην αρχή, απαιτούσε και πάλι πολλά εργατικά χέρια. Το σύνολο λοιπόν του συγκροτήματος αυτού τοπικά είχε ονομαστεί «Πατόζες». Αποτελούσε δε μέγιστο γεγονός η παρουσία του τόσο στο χωράφι όσο και δίπλα στο χώρο αποθήκευσης.
Αυτές οι «πατόζες» λοιπόν, που δούλευαν φτιάχνοντας δυνατό θόρυβο, δημιουργούσαν και σκόνη αρκετή. Όμως, είχαν και πλεονεκτήματα, όπως το αυτόματο σάκιασμα του καρπού (κυρίως σιτάρι) και την αποθήκευση του χόρτου που εχρησιμοποιείτο για ζωοτροφή.
Ένα άλλοι στοιχείο της «πατόζας» ήταν οι συχνές βλάβες γι’ αυτό απαιτούσαν την παρουσία του τεχνίτη (μάστορα) που φρόντιζε την άμεση επισκευή.
Δύο τέτοιοι γνωστοί μάστοροι ήταν ο Δημ. Καρανικολάου που μας έδωσε και την φωτογραφία και ο Γαλοβατσέας αργότερα, όπως και άλλοι βέβαια άγνωστοι σε μας.
Σήμερα, όπως θα γνωρίζουν οι περισσότεροι, τα σύγχρονα μηχανήματα θερισμού θερίζουν στα χωράφια, αποθηκεύουν τον καρπό και «δένουν» το χόρτο σε μπάλες σε χρόνους ιδιαίτερα γρήγορους και βέβαια χωρίς ανθρώπινα χέρια.
Όλα γίνονται μηχανικά.
Γ.Δ.
