Ένα αφιέρωμα με τον ιστορικό Αλέξη Ντετοράκη Εξάρχου
Σήμερα, Τετάρτη 13 Μαρτίου 2019, στις 20.00, στο Λαογραφικό και Ιστορικό Μουσείο Ξάνθης παρουσιάζεται το αφιέρωμα «Η Ξάνθη και ο Θωμάς Εξάρχου», με τον Αλέξη Ντετοράκη Εξάρχου, ιστορικό.
Θωμάς Εξάρχου (1921-2014)
Ο Θωμάς Εξάρχου γεννήθηκε το 1921 στο χωριό Ποντικάτες των Ιωαννίνων. Έρχεται στην Ξάνθη το 1927, τελειώνει την Α’ τάξη του Δημοτικού και επιστρέφει στο χωριό του. Ξανάρχεται στην Ξάνθη το 1934 και από τότε διαμένει μόνιμα. Όπως και ο Στέφανος Ιωαννίδης, περνάει τα ταραγμένα χρόνια του Μεσοπολέμου, της Κατοχής και του Εμφυλίου στην Ξάνθη, γεγονός που επηρέασε άμεσα τα έργα του. Μάλιστα τα χρόνια της βουλγαρικής κατοχής μεταφέρεται στη Βουλγαρία για να εργαστεί σε καταναγκαστικά έργα μαζί με άλλους Έλληνες.
Έχει συγγράψει αριθμό άρθρων και αυτοτελών βιβλίων που εκδόθηκαν από το περιοδικό «Φοροτεχνική και Θρακική προσέγγιση», καθώς και βιβλίων που εκδόθηκαν από το Πολιτιστικό Αναπτυξιακό Κέντρο Θράκης και την Αδελφότητα Ηπειρωτών Ν. Ξάνθης.
Με την παρουσία του ως δημοτικός σύμβουλος στην Ξάνθη, ως πρόεδρος του Γενικού Κρατικού Νοσοκομείου Ξάνθης, αλλά και με τη συμμετοχή του στα Δ.Σ. Κέντρων που ασχολούνται με την προστασία των ηλικιωμένων (ΚΑΠΗ, Γηροκομείο), πρόσφερε σημαντικές υπηρεσίες στην τοπική κοινωνία.
Η προσφορά του ωστόσο στην πολιτιστική ζωή της πόλης είναι εξίσου σημαντική και μέσα από τη συμμετοχή του στη Φιλοπρόοδη Ένωση Ξάνθης (Φ.Ε.Ξ.) σε μια γόνιμη περίοδο για την Ένωση, που σημαδεύτηκε από την ίδρυση του Λαογραφικού Μουσείου, την ίδρυση της Κινηματογραφικής Λέσχης και την αγορά του αρχοντικού των κληρονόμων Δ. Κιουμουτζόγλου. Για τη συμβολή του στα γράμματα και την ιστορία του Νομού Ξάνθης, τιμήθηκε από τη Νομαρχία Ξάνθης με το βραβείο «Στέφανος Ιωαννίδης’’.
Αποσπάσματα από το έργο του Θωμά Εξάρχου «Η Ξάνθη στη δραματική τετραετία 1919-1922»
ΑΘΗΝΑΙ 25 (του ανταποκριτού μας). Αυθεντικαί πληροφορίαι βεβαιούν ότι συνεπεία της απειλητικής στάσεως των Τούρκων η Διάσκεψις απεφάσισεν, όπως άπαντα τα κατακυρωθησόμενα εις την Ελλάδα εδάφη της Θράκης καταληφθούν προηγουμένως υπό γαλλικού στρατού δύο μεραρχιών. Μετά την οριστικήν δε κατακύρωσιν της Θράκης εις την Ελλάδα, ο γαλλικός ούτος στρατός θ’ αποχωρήση εκ Θράκης παραδιδών ταύτην εις τον ελληνικόν στρατόν. Εφημερίδα Βαλκανίων 27/5/19
ΑΘΗΝΑΙ 4 (του ανταποκριτού μας). Αγγέλεται εκ Σόφιας ότι ο Αρχιστράτηγος Ντεσπεραί κατά το τελευταίον ταξείδιόν του εις Σόφιαν επεσκέφθη τον πρωθυπουργόν Θεοδωρώφ, εις τον οποίον ανεκοίνωσε την απόφασιν της Διασκέψεως περί παραχωρήσεως της Θράκης εις την Ελλάδα, απαιτήσας συνάμα, όπως ο βουλγαρικός στρατός αποσυρθή εκείθεν ευτάκτως, άνευ επεισοδίων, καταστροφών, αποκομίσεων κτηνών και διαφόρων προϊόντων. Η δήλωσις αύτη του Ντεσπεραί εγένετο δεκτή μοιρολατρικώς. Μόνον μεταξύ των κομιτατζιδικών κύκλων εξεδηλώθη δυσφορία, ο δε γνωστός αρχικομιτατζής Πρωτογέρωφ δια προκηρύξεώς του καλεί τους βουλγάρους να υπερασπιστούν το «πάτριον έδαφος». Εφημερίδα Βαλκανίων 4/7/19
