Α. Οι πρόσφατες κινητοποιήσεις Γονέων και Μαθητών, καθώς και της πλειοψηφίας των Φορέων των εκπαιδευτικών, στα Δημόσια Σχολεία Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης κατά του λεγομένου «Σχεδίου Γαβρόγλου» για την αναδιάρθρωση (; ) ειδικώς του Λυκείου απέδειξαν την έντονη αντίδραση της σχολικής κοινότητας στους άστοχους κυβερνητικούς σχεδιασμούς στην Παιδεία. Κύριο στοιχείο του κυβερνητικού σχεδίου των προωθούμενων αλλαγών είναι η λεγόμενη «ελεύθερη πρόσβαση» (; ) στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, ενώ οι αλλαγές τροποποιούν άρδην την εικόνα του Σχολείου.
Κατά τις εξαγγελίες ήδη από τον Σεπτέμβριο 2018 του Υπουργού Παιδείας, Κων. Γαβρόγλου, στην μεν Β’ Τάξη Λυκείου ολοκληρώνονται (!) οι «εγκύκλιες σπουδές» (!!), ενώ η Γ’ Τάξη Λυκείου θα παίζει τον ρόλο προπαρασκευαστικής τάξης για την εισαγωγή στα ΑΕΙ. Και μόνο αυτό αρκεί, για να αντιληφθούμε ότι επέρχεται ένα πρώτο ισχυρό πλήγμα στην δωδεκάχρονη εκπαίδευση, αφού αυτή συρρικνώνεται σε … ενδεκάχρονη, το δε Λύκειο μεταβάλλεται σε απλό εξεταστικό κέντρο! Η «ελεύθερη πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση» θα εκκινεί στο τέλος του σχολικού έτους της Β’ Λυκείου, όταν όλοι μεν οι μαθητές θα υποχρεούνται να αποστέλλουν μηχανογραφικό δελτίο με δέκα (10) μόλις επιλογές για τα Τμήματα Ελεύθερης Πρόσβασης (ΤΕΠ) , οι δε Σχολές θα αποστέλλουν τις διαθέσιμες θέσεις. Σε πρώτη φάση θα δημιουργούνται επομένως δύο κατηγοριών Σχολές, αυτές με «μεγάλη» και αυτές με «μικρή» ζήτηση. Στην συνέχεια τον Φεβρουάριο της σχολικής χρονιάς θα καλούνται οι μαθητές, που θα έχουν στο μεταξύ δηλώσει έστω ένα ΤΕΠ, να δηλώσουν δεσμευτικώς εάν θα εισαχθούν στο ΤΕΠ, από το οποίο δεν θα δικαιούνται μετεγγραφή, ή αν θα συμμετέχουν στις πανελλήνιες εξετάσεις για την εισαγωγή τους σε άλλες Σχολές, που έχουν δηλώσει και που έχουν ανταγωνισμό. Οι μαθητές, που δεν έχουν δηλώσει καμία σχολή, η οποία να καταλήξει να είναι ΤΕΠ, συμμετέχουν υποχρεωτικώς στις Πανελλαδικές.
Β. Και μόνο με το άκουσμα των προβλέψεων του Σχεδίου για το δήθεν «Νέο Λύκειο» έγινε σε όλους αντιληπτό ότι η διαμόρφωση των βάσεων εισαγωγής στις Σχολές, αλλά ακόμα και τι είναι καν «καλή» Σχολή, στην πραγματικότητα δεν ακολουθεί μόνο τον αρχέγονο νόμο της προσφοράς και της ζήτησης, αλλά μετατρέπεται σε κρατικό τζόγο. Η αγωνία των μαθητών και των υποψηφίων καθιστά τους εκπαιδευτικούς «στοιχηματζήδες» και bookmakers, που περιμένουν με αγωνία όχι την εισαγωγή σε ένα Ίδρυμα, αλλά το τζακ-ποτ ή ακόμα και το …over της βάσης των Σχολών! Οι μαθητές στα καλά καθούμενα χωρίς μελέτη ή προηγούμενο προγραμματισμό και σχεδιασμό από αυτήν την Κυβέρνηση φορτώθηκαν μόλις στα 17 χρόνια τους το βάρος της πολιτικής ενηλικότητάς τους και ψηφίζουν για τις Εκλογές, αλλά και καλούνται να αποφασίζουν για το μέλλον τους χωρίς να ξέρουν τους βαθμούς τους σε μικρότερη ηλικία από ό,τι έως σήμερα (Β’ Λυκείου) και για πρώτη φορά με περιορισμένο και το εύρος και τον αριθμό επιλογών. Η κυβερνητική πλευρά επιχαίρει, διότι το «Σχέδιο» κτυπά (υποτίθεται) την παραπαιδεία. Την παραπαιδεία όμως την εκτρέφει το ίδιο το σύστημα των εξετάσεων, καθώς και η υποχρηματοδότηση και η κατάργηση και η διάλυση Σχολείων και Σχολών.
Η ίδρυση μερικών ΤΕΠ δεν αναιρεί την φιλοσοφία όλου του εκπαιδευτικού συστήματος, της συνύπαρξης των «ανταγωνιστικών» Σχολών και των «παρακατιανών» ΤΕΠ, που θα εναλλάσσει κάθε χρόνο την αξιολόγηση των Σχολών ανάλογα με την τυχαία ή ακόμα και κατευθυνόμενη μαζική επιλογή των μαθητών προς μία Σχολή, εάν θεωρήσουν ότι θα εισαχθούν εκεί χωρίς εξετάσεις. Η κατάσταση γίνεται περίπλοκη έως και σχεδόν ανελεύθερη και εκβιαστική για τους μαθητές και την επιλογή τους, να δώσουν ή να μην δώσουν εξετάσεις, καθώς, εάν δεν δώσουν, μπορεί την επόμενη χρονιά να βρεθούν πρακτικώς ξεκρέμαστοι. Και όλα αυτά υπό την διαρκή δαμόκλειο σπάθη του Υπουργείου για την συγχώνευση ή και κατάργηση των Σχολών με χαμηλή ζήτηση, ανεξαρτήτως εάν θα είναι ή όχι ΤΕΠ!. Αλήθεια, όταν η σημερινή κατάσταση της πλήρους εγκατάλειψης και της απαξίωσης στις Σχολές οδηγεί αυτές ελλείψει εκπαιδευτικού και εργαστηριακού προσωπικού, υποδομών και εξοπλισμού να μην ανοίγουν καν τα Εργαστήριά τους για την υλοποίηση του αναλυτικού προγράμματός τους, πώς αλήθεια θα δώσουν τις απαιτούμενες κατά το Σχέδιο «διαθεσιμότητες» στο Υπουργείο; Αλλά και οι εκπαιδευτικοί στα Λύκεια πώς θα αντεπεξέλθουν στο έργο του εξοντωτικού προγράμματος της προπαρασκευαστικής τάξης χωρίς προσλήψεις, χωρίς κατάλληλα κτίρια, χωρίς εξοπλισμό;
Γ. Το κυβερνητικό σχέδιο για το «νέο Σχολείο» είναι μία τραγική αποτυχία. Σύντομα θα κοσμεί και αυτό μαζί με δεκάδες άλλα προηγούμενων εξίσου «φωτισμένων» ηγεσιών το διαρκώς επεκτεινόμενο Μουσείο στην Χώρα μας για τα πολιτικώς αζήτητα. Ομως γιατί το πολύπαθο Υπουργείο Παιδείας να είναι καταδικασμένο να έχει τοποθετημένη πολιτική ηγεσία του πάντα ανάξια των περιστάσεων, πάντα ανακόλουθη με τις απαιτήσεις των καιρών, πάντα πολύ μικρή για να ασχολείται με την Ελληνική Παιδεία, το κατά τα άλλα «φως» του δυτικού πολιτισμού; Και τελικά πώς καταφέρνει πάντα (μα πάντα όμως!…) να επιτυγχάνει τον πολιτισμικό συγκρητισμό, από τον «γάμο του Φίγκαρο» να καταλήγει στον «γάμο του Καραγκιόζη»; Οεο!…
Ιωάννης Ελ. Κυμιωνής
Δικηγόρος ΔΣΑ – Νομική Υπηρεσία ΟΑΕΔ
ioanniskymionis@yahoo.gr
