Του Χρίστου Κ. Χριστοδούλου
Ο τεμαχισμός της Συρίας αποτελεί εδώ και αρκετές δεκαετίες τον μεγάλο γεωστρατηγικό στόχο της Τουρκίας. Μόνο που το σενάριο αυτό ενδιαφέρει άμεσα και την Ελλάδα καθώς φέρεται να την περιλαμβάνει στο περίφημο Τουρκικό θεώρημα των δυόμιση πολέμων. Σύμφωνα με αυτό, η Άγκυρα μπορεί όπως πιστεύει, να φέρει επιτυχώς εις πέρας μία σύγκρουση με την Συρία, μία με την Ελλάδα και μισή με τους Κούρδους. Ταυτοχρόνως.
Όμως παρά τους διπλωματικούς ακροβατισμούς και τούς στρατιωτικούς λεονταρισμούς της η Τουρκία δεν έχει πετύχει σχεδόν τίποτα προς την κατεύθυνση της υλοποίησης αυτού του υπερφίαλου σχεδίου. Οι Κούρδοι, η «μισή μερίδα» των πολεμικών φαντασιώσεων της, αποδείχτηκαν τελικά πολύ σκληρά καρύδια. Ήδη με την επίνευση της Δύσης, οι θέσεις τους στο Ιράκ την Συρία και τα σύνορα των περιοχών τους με το Ιράν και την Τουρκία κατοχυρώνονται ως ντε γιούρε εδάφη ενός μελλοντικού Κουρδιστάν. Όσο για τις άλλες δύο στοχεύσεις της Τουρκίας, την Ελλάδα και την Συρία, οι χώρες αυτές χάρη σε μία πρωτοφανή αφύπνιση και εγρήγορση των ανακλαστικών τους έχουν καταφέρει, – κάθε μια με διαφορετικά μέσα-να απεξαρτηθούν από το Τουρκικό δέος. Και κατά κάποιο τρόπο να το υπερκεράσουν.
Η Συρία παραχώρησε στους Ρώσους βάσεις για ένα ασφαλές και υψίστης σημασίας αγκυροβόλιο των συμφερόντων τους στις «ζεστές θάλασσες», το προαιώνιο όνειρό τους. Η Μόσχα ποτέ δεν ξέχασε την χειρονομία αυτή που την κατέστησε ισότιμο παίχτη με τους Δυτικούς στην περιοχή. Όποτε χρειάστηκε, και παρά την αντίδραση της Άγκυρας, της Ουάσιγκτον ή της Ε.Ε, παρενέβη με όλα τα μέσα για να διασώσει το καθεστώς Ασαντ και την ακεραιότητα της χώρας του. . Η Ελλάδα από την πλευρά της έσπευσε με εξαιρετικούς διπλωματικούς χειρισμούς να εκμεταλλευτεί την πλεονεκτική θέση που της προσέφερε η προοπτική των ενεργειακών δυνατοτήτων της. Σε συνδυασμό με ρεαλιστικές επιλογές στην επίλυση εκκρεμοτήτων και παρά το δυσμενές οικονομικό κλίμα, πέτυχε να αποτελεί σημαντικό παίχτη στην μεσογειακή σκακιέρα. Αποτελεί πράγματι ευτύχημα που οι περιστάσεις ανέδειξαν την τεράστια σημασία της προσέγγισης Ισραήλ – Ελλάδας που εξακολουθεί να «χτίζεται» σταθερά, μέσα στην νέφωση της σχέσης Ισραήλ – Τουρκίας.
Ωστόσο αυτή η απεικόνιση της κατάστασης, δεν εκφράζει στην πραγματικότητα παρά την συσσώρευση των προβλημάτων που ταλανίζουν κάθε περιοχή μείζονος γεωπολιτικού βάρους, όπως η δική μας.
-Η Τουρκία παραμένει ένας αστάθμητος έως επικίνδυνος παράγοντας εν όσο βαθαίνει η πολιτική και οικονομική της κρίση.
-Τα μεταναστευτικά ρεύματα συνθέτουν νέα ανθρωπιστικά προβλήματα και επείγοντα αιτήματα διαχείρισης.
-Το Σκοπιανό ταλαντεύει τα πολιτικά συστήματα των εμπλεκομένων χωρών.
— Η Ρωσική παρουσία στο Ευρωπαϊκό και ιδιαίτερα το Βαλκανικό περιβάλλον γίνεται όλο και περισσότερο αδιαμφισβήτητη. Με ότι αυτό συνεπάγεται.
-Οι υδρογονάνθρακες, οι ζώνες εξόρυξης, οι αγωγοί και η εκμετάλλευσης τους εγείρουν απειλές και διεκδικήσεις.
-Το πιθανό σχίσμα στους κόλπους της Ορθοδοξίας, η στάση της Μόσχας και η «αναμονή» της Τουρκίας.
Πράγματι: Εισερχόμαστε πλέον στην φθινοπωρινή συγκέντρωση των μεγάλων προβλημάτων. Εξωτερικών αλλά και εσωτερικών.
*Ο Χρίστος Χριστοδούλου είναι Δημοσιογράφος-Συγγραφέας, αναλυτής στα ελληνοτουρκικά
