Ο εικαστικός Τριαντάφυλλος Βαΐτσης ανιχνεύει τα σπήλαια του μυαλού, εμπνεόμενος από τον μύθο του Πλάτωνα, και εκθέτει τα έργα του για πρώτη φορά στην πρωτεύουσα της Αγγλίας
Τρ. Βαΐτσης: «Αυτό που βλέπουμε, είναι πάντοτε λιγότερο από αυτό που κοιτάμε»
Η τέχνη της σκιάς (shadow art) αλλά και των ανακυκλωμένων υλικών (trash art) πολύ πιθανόν να μας ήταν άγνωστη στην Ξάνθη ή έστω γνωστή σε πολύ λίγους φιλότεχνους και λάτρεις της μοντέρνας τέχνης. Ο Τριαντάφυλλος Βαΐτσης έχει καταφέρει να συνδυάσει τις δύο αυτές τέχνες, όντας ο μοναδικός ουσιαστικά στην Ελλάδα, και να τις κάνει κάτι οικείο για τους Ξανθιώτες μέσα από το Σπίτι της Σκιάς. Ήρθε στην πόλη μας πριν χρόνια για να σπουδάσει, την αγάπησε και έμεινε εδώ να δημιουργεί και να την κάνει γνωστή μέσα από την εικαστική του δουλειά. Μια δουλειά που έχει ξεπεράσει τα σύνορα όχι μόνο της πόλης αλλά και της χώρας, με πιο πρόσφατο παράδειγμα την πρώτη του ατομική έκθεση στο εξωτερικό. Σήμερα και μέχρι τις 17 Σεπτεμβρίου το Ελληνικό Κέντρο του Λονδίνου προσκάλεσε τον Τριαντάφυλλο και φιλοξενεί την νέα ενότητα έργων του με τίτλο «Σπήλαια του Μυαλού», η οποία κινείται γύρω από το μύθο του Σπηλαίου του Πλάτωνα.
Τέχνη μέσα από την ποίηση και την φιλοσοφία
Είναι πολύ γνωστές πλέον οι απεικονίσεις μεγάλων προσωπικοτήτων που άφησαν το δικό τους στίγμα στον περασμένο αιώνα, όπως του Αϊνστάιν, τον Τζον Λένον, του Τσε Γκεβάρα, της Μέριλιν Μονρό κ.ά., αλλά και τα πιο σύνθετα έργα του γύρω από τον κύκλο της ζωής, την ελευθερία ή την σκλαβιά, με πιο πρόσφατα γνωστό το έργο ‘’Ρόζα της Σμύρνης’’, με το καμπαναριό του παλιού ναού της Αγίας Φωτεινής Σμύρνης, το οποίο είχε κεντρικό ρόλο στην ομώνυμη ταινία. Ο Τριαντάφυλλος όμως δεν δημιουργεί απλά εικόνες στον τοίχο, δεν παίρνει τα σκουπίδια και τα μεταμορφώνει σε πρώτη ύλη για μια άμορφη μάζα που παράγει αναγνωρίσιμες σκιές. Το έργο του αποτυπώνει εσωτερικές αναζητήσεις και ανησυχίες του καλλιτέχνη γύρω από την ζωή. Εξάλλου τα περισσότερα έργα και οι επί μέρους ενότητες συνοδεύονται πάντα από δικά του ποιήματα. Κείμενα που γεννήθηκαν άλλοτε προγενέστερα και άλλοτε παράλληλα με την δημιουργία των έργων.
Η σχετικότητα των εννοιών μέσα στην πάλη φωτός και σκιάς
Όπως λέει ο ίδιος ο Τριαντάφυλλος: «Η θετική ενέργεια του όμορφου καταπλακώνει ή καταπλακώνεται από τη αρνητική ενέργεια του άσχημου, ανάλογα με το τι αναζητά ο καθένας από ένα αντικείμενο ή μια κατάσταση. Αν όμως κάποιος ρίξει φως στις σκοτεινές πλευρές του μυαλού μας, τότε θα μπορέσουμε να δούμε εξίσου καλά όλες τις πλευρές του αντικειμένου – κατάστασης και να αποφασίσουμε πού πρέπει πραγματικά να κατευθυνθούμε. Η συνύπαρξη του καλού και του κακού είναι δεδομένη. Το πρόβλημα είναι η απάντηση του ερωτήματος: τι είναι καλό και τι κακό;».
Όπως έχει γράψει ο Ξανθιώτης ιστορικός τέχνης, Βασίλης Μακέδος: «Ερχόμενος κανείς αντιμέτωπος με την τέχνη του Τριαντάφυλλου Βαΐτση, το πρώτο που ίσως νιώσει είναι αμηχανία. Η πρωτοτυπία της εικαστικής του γλώσσας αποτελεί σίγουρα μια από τις αιτίες, οι υπόλοιπες πρέπει να αναζητηθούν στο ίδιο του το έργο. Ένα έργο πολυεπίπεδο, ιδιαίτερο, που έχει τη δυνατότητα να προξενεί αμηχανία και έπειτα να τη μετασχηματίζει σε προσμονή, σε λαχτάρα για γνωριμία μαζί του και τέλος σε ευχαρίστηση και τέρψη, τον στόχο κάθε τέχνης». Αυτές οι διαπιστώσεις ισχύουν πολύ περισσότερο στη συγκεκριμένη του δουλειά, στην οποία καλεί τον παρατηρητή να ανακαλύψει τα Σπήλαια του Μυαλού του ή και να αποδεσμευτεί από αυτά. Μέσα από ένα εικαστικό παιχνίδι φωτός και σκιάς, υλικού και άυλου, καλούμαστε να διακρίνουμε τι είναι αληθινό και τι όχι, να κατανοήσουμε καλύτερα και πιο ολοκληρωμένα την πραγματικότητα που περιβάλλει το καθετί στην ζωή.
ΧΑΡΗΣ ΔΙΑΦΩΝΙΔΗΣ
