Εκπαιδευτικό οδοιπορικό της οικογένειας του Δημήτρη Φραγγατζή, που έζησε την πρώτη της χρονιά στην Ίμβρο – Ένα ξεχασμένο νησί που βιώνει μια πρωτόγνωρη ‘’ανάσταση’’
Δ. Φραγγατζής: «Στην Ίμβρο και στην Ανατολή βρήκα τον εαυτό μου, ανθρώπους που ένιωσα πιο κοντά στην δική μας ιδιοσυγκρασία»
Η Ίμβρος είναι ένα νησί 13 μίλια βορειανατολικά της Λήμνου και 15 νοτιανατολικά της Σαμοθράκης. Τόσο κοντά σ’ εμάς γεωγραφικά αλλά και τόσο μακριά μας. Στα σχολικά βιβλία διδασκόμαστε για τα δύο νησιά, την Ίμβρο και την Τένεδο, στο πλαίσιο της συνθήκης των Σεβρών και της συνθήκης της Λωζάνης, με τις οποίες άλλαξαν ‘’χέρια’’ μέσα σε λίγα χρόνια. Αν και νησί, οι οικισμοί της εμφανίζουν πολλά κοινά χαρακτηριστικά με τους γεωργοκτηνοτροφικούς οικισμούς των ορεινών περιοχών της Μακεδονίας και της Θράκης. Κτίσματα κατά κανόνα μικρά και λιτά, με διάσπαρτους βοηθητικούς χώρους κατασκευασμένα από πέτρα, λάσπη, ξύλο και κεραμίδι. Αυτό το αρμονικό ‘’δέσιμο’’ των οικισμών με το φυσικό τοπίο και την ιστορία του επισήμανε και ο Δημήτρης Φραγγατζής, μιλώντας στο «Ε» για την εμπειρία του όλη την προηγούμενη εκπαιδευτική χρονιά με τους λιγοστούς συναδέλφους και τους λίγο περισσότερους από 20 μαθητές.
Από την Ξάνθη στην Ίμβρο: απόφαση λίγων ημερών για μια ριζική αλλαγή στην ζωή της οικογένειας
Ο γνωστός φυσικός και μουσικός, Δημήτρης Φραγγατζής, βρίσκεται στην Ξάνθη αυτές τις μέρες και εκμεταλλευτήκαμε την παρουσία του για να μάθουμε πώς είναι να ζει με την οικογένειά του και να διδάσκει κάποιος στην Ίμβρο. Η σκέψη ήρθε πέρυσι το καλοκαίρι, όταν ψάχνοντας για κάποιες λύσεις, οικονομικής κυρίως φύσεως, έμαθε για την δυνατότητα απόσπασης στο εξωτερικό και συγκεκριμένα στο νεοσύστατο σχολείο της Ίμβρου. Μέσω του επίσης γνωστού φιλόλογου και μουσικού, Γιώργου Φρατζολά, επικοινώνησε με τον διευθυντή του σχολείου, Ιωακείμ Καμπουρόπουλο. Η θέση του φυσικού ήταν καλυμμένη, οπότε η Ίμβρος έφυγε από τα σχέδια. «Στις 29 Αυγούστου, μέρα που γιορτάζει ο πολιούχος της Ξάνθης, δέχθηκα τηλεφώνημα από τον Ιωακείμ, αν ακόμη θέλω να πάω στο σχολείο. Ο καθηγητής που είχαν βρει, παραιτήθηκε», θυμάται ο ίδιος, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Για μένα και την γυναίκα μου Ανυσία ήταν σαν ένα όνειρο ζωής. Η δυσκολία ήταν κυρίως το στάδιο προσαρμογής των παιδιών». Ο Θοδωρής πήγαινε πέρυσι στην Β’ Λυκείου, ο Πέτρος στην Γ’ Γυμνασίου και ο Φιλήμονας στην Γ’ Δημοτικού. Αρχικά αντέδρασαν με την απόφαση, καθώς θα έχαναν τους φίλους και τις παρέες τους, θα είχαν την μοναξιά ενός χωριού πάνω στο βουνό, σε μια νέα πραγματικότητα και νοοτροπία, αλλά ακολούθησαν την οικογένεια. «Έπρεπε να συνδεθούν αναγκαστικά με τα λιγοστά παιδιά εκεί. Αυτό όμως έφερε για τα παιδιά κάτι που δεν φανταζόμουν. Ο Θοδωρής γύρισε πριν λίγο καιρό και μου είπε ότι τελικά τον βοήθησε ουσιαστικά η συναναστροφή με ανθρώπους που είχαν άλλα ενδιαφέροντα και απόψεις».
Προγραμματιστές από την Silicon Valley, φυσικός από την Ξάνθη, εικαστικός από την Γερμανία σε ένα σχολείο που κέρδισε την προσοχή
Μετά από χρονοβόρες και άοκνες προσπάθειες και διαδικασίες των δραστήριων Συλλόγων Ιμβρίων Αθήνας και Θεσσαλονίκης, το 2014 άνοιξε το δημοτικό σχολείο στους Αγίους Θεοδώρους, γενέτειρα του Οικουμενικού Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου, λίγο πιο χαμηλά από τα Αγρίδια. Παρότι η λειτουργία σχολείου μετά από μισό αιώνα σηματοδότησε μια μεγάλη κατάκτηση, δεν ήταν αρκετή ώστε να ξαναζωντανέψει η κοινότητα και να επιστρέψουν οικογένειες σε ένα δημογραφικά γερασμένο νησί. Οι αδιάκοπες προσπάθειες για εύρεση χορηγών, ανακατασκευή κτιρίων, η αδειοδότηση από το τουρκικό κράτος τελικά καρποφόρησαν πρόπερσι με τη λειτουργία και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Το Γυμνάσιο-Λύκειο Ίμβρου βρήκε στην δεύτερη χρονιά λειτουργίας του ο Δημήτρης, με σαφή αύξηση των κατοίκων, των μαθητών και των καθηγητών σε σχέση με την πρώτη χρονιά. Το σχολείο κτίστηκε στα ερείπια του παλιού Δημοτικού, ακριβώς ίδιο με το παλιό, με αέρα διατηρητέου αλλά με πολλές σύγχρονες υποδομές. Με χορηγία της Turkcell, του κολοσσού στην τουρκική τηλεφωνία και όχι μόνο, δημιουργήθηκε μια υπερσύγχρονη και πλήρως εξοπλισμένη αίθουσα υπολογιστών και ρομποτικής, καθώς επίσης αθλητικές εγκαταστάσεις και υπαίθριο αμφιθέατρο. Εκεί μαζί του ο Iliaz, ο βαπτισμένος Ηλίας, που από την Πόλη βρέθηκε σαν προγραμματιστής στην Silicon Valley της Καλιφόρνια. Αφού τα εγκατέλειψε όλα, εγκαταστάθηκε στην Ίμβρο. Η Ανυσία, με καταγωγή από την Γερμανία, είχε παλιότερα στην Ξάνθη εργαστήριο art therapy, το οποίο ξαναλειτουργεί τώρα στην Ίμβρο, ενώ διδάσκει και στα παιδιά του Δημοτικού στους Αγίου Θεοδώρους.
Χριστουγεννιάτικα κάλαντα μετά από δεκαετίες μπροστά στα μάτια συγκινημένων Ιμβρίων
Το 1964 η Υπηρεσία Εθνικής Ασφάλειας της Τουρκίας θέτει σε εφαρμογή το γνωστό «Eritme Programi» ή «Πρόγραμμα Διάλυσης». Βασικός στόχος του προγράμματος ήταν ο αφελληνισμός των δύο νησιών και προέβλεπε μεταξύ άλλων την απαλλοτρίωση του 90% των καλλιεργήσιμων εδαφών στην Ίμβρο, την ίδρυση Ανοικτών Αγροτικών Φυλακών στο Σχοινούδι, το μεγαλύτερο χωριό της Ίμβρου, και τη μεταφορά σε αυτές βαρυποινιτών από την Ανατολή. Η κατάργηση της διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας και του μειονοτικού εκπαιδευτικού συστήματος στα δυο νησιά έφερε και το τελικό πλήγμα. Με το πρόγραμμα προσέλκυσης οικογενειών Ιμβρίων έχουν αυξηθεί και οι μαθητές του σχολείου, ενώ ο Δημήτρης αναφέρθηκε σε πολλούς Τούρκους αστούς που βρέθηκαν στην Ίμβρο αναζητώντας έναν εναλλακτικό και πιο ήρεμο τρόπο ζωής. Με κύρια γλώσσα επικοινωνίας τα αγγλικά, οι παρέες βρίσκονται, τρώνε και πίνουν, παίζουν μουσική και δημιουργούν δεσμούς δυνατής φιλίας. Ένα περιστατικό που έμεινε χαραγμένο στην μνήμη του, είναι τα χριστουγεννιάτικα κάλαντα πέρυσι, που ακούστηκαν στους δρόμους των χωριών για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες. Συγκινημένοι τα υποδέχονταν στα σπίτια τους ηλικιωμένοι Ίμβριοι, που ξαναέζησαν παλιότερες εποχές του νησιού. Με καταγωγή από την πλευρά της μητέρας του την Ορντού του Πόντου, ο Δημήτρης γνώρισε πολλούς Τούρκους Ποντίους, ανθρώπους με τους οποίους ένιωσε αμέσως πολύ οικεία. Ο ίδιος δηλώνει ότι βρήκε την χαμένη του ταυτότητα μέσα σε ένα διεθνές περιβάλλον, αφού νιώθει την Ανατολή πιο κοντά στην καρδιά και τις ρίζες του.
ΧΑΡΗΣ ΔΙΑΦΩΝΙΔΗΣ
