Μια ενδιαφέρουσα ημερίδα της Ομάδας Υποστήριξης Μητρικού Θηλασμού και Μητρότητας Ξάνθης για την ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη του ανθρώπου με την ψυχολόγο Αντιγόνη Συμεωνίδου
Αντ. Συμεωνίδου: «Ένα χορτασμένο από ασφαλή και υγιή προσκόλληση βρέφος γίνεται ένα ήρεμο, χαρούμενο νήπιο έτοιμο να ανακαλύψει τον εαυτό του και το περιβάλλον του»
Â
Η Εθελοντική Ομάδα Υποστήριξης Μητρικού Θηλασμού και Μητρότητας Ξάνθης, μέλος του Πανελλαδικού Δικτύου Υποστήριξης Μητρικού Θηλασμού και Μητρότητας, διοργάνωσε το Σάββατο 24 Ιουνίου την δεύτερη ενημερωτική ημερίδα με θέμα «Η ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη του ανθρώπου από τη εμβρυική έως τη μέση παιδική ηλικία». Εισηγήτρια της ημερίδας ήταν η ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια Αντιγόνη Συμεωνίδου. Στην αίθουσα του Επιμελητηρίου Ξάνθης βρέθηκαν όχι μόνο μητέρες και μέλλουσες μητέρες, αλλά και ειδικοί του χώρου, πατέρες και μεγαλύτερη σε ηλικία άνδρες. Αυτός ήταν και ο στόχος της Ομάδας, καθώς τα θέματα που αναπτύχθηκαν κάλυπταν μια ευρεία θεματολογία για την σχέση που αναπτύσσει το παιδί από έμβρυο μέχρι και την παιδική του ηλικία όχι μόνο με την μητέρα, αλλά με την οικογένεια. Στα θέματα που ανέλυσε με επιστημονικά δεδομένα αλλά και μέσα από την επαγγελματική της εμπειρία η κα Συμεωνίδου διαλευκάνθηκαν ζητήματα γύρω από την ανατροφή των παιδιών, ενώ καταρρίφθηκαν μύθοι που μεταφέρονται πρακτικά από γενιά σε γενιά.
Η ενδομήτρια ζωή και ο τοκετός
Η κα Συμεωνίδου ξεκίνησε ήδη από την ενδομήτρια ζωή, την οποία χαρακτήρισε μια περίοδο που δημιουργεί ζωή, συναισθήματα αλλά και ανάγκες. Περίοδος σωματικής και ψυχικής μεταμόρφωσης για το βρέφος πριν έρθει στην νέα πραγματικότητα, αλλά και δημιουργία συναισθημάτων για την γυναίκα που ετοιμάζεται να δώσει ζωή. Όπως σημείωσε, για εννέα ολόκληρους μήνες οι βιωματικές εμπειρίες της εν-συναίσθησης, ταύτισης και σύνδεσης δημιουργούν ένα πλέγμα συναισθημάτων και ορίζουν την δυαδικότητα στην σχέση γυναίκας και αγέννητου πλάσματος. Και οι δύο προετοιμάζονται για την πρώτη και βασική στιγμή στην ζωή τους: την γέννα και την γέννηση. Με τον τοκετό σηματοδοτούνται δύο αντίθετες έννοιες: ένα συμβολικό τέλος και μια κυριολεκτική αρχή, ένας αποχωρισμός και μία γέννηση.
Η μητρότητα και η σύγκρουση συναισθημάτων (επιλόχεια κατάθλιψη)
Η γέννηση ενός παιδιού σηματοδοτεί την γέννηση συναισθημάτων για την ψυχοσύνθεση της μητέρας και τα συναισθήματα αυτά είναι ικανά να καταρρίψουν αμυντικούς μηχανισμούς που «προστατεύουν» από άβολα συναισθήματα και φόβους. Όσο όμορφη και να είναι η εμπειρία της μητρότητας, ταυτόχρονα είναι ένα μεταβατικό στάδιο με πολλές αλλαγές όχι μόνο σε καθημερινό, πρακτικό επίπεδο αλλά κυρίως σε ψυχοσυναισθηματικό. Ένα χαρακτηριστικό αυτής της νέας σχέσης που γεννιέται, είναι οι ενοχές που δημιουργούνται συχνά στην μητέρα, ότι δεν τα καταφέρνει τόσο καλά όσο θα ήθελε. Αυτά τα συγκρουόμενα συναισθήματα πιθανόν να δημιουργήσουν μια μελαγχολία. Η επιλόχειος κατάθλιψη έχει μια πολύ σημαντική διαφορά από την κοινή κατάθλιψη. Σηματοδοτεί την αίσθηση ανεπάρκειας της μητέρας να φροντίσει, να δεθεί και να ανακουφίσει σε στιγμές ψυχικού άγχους και στρες το νεογέννητο πλάσμα της και βιώνεται έντονα και από τους δύο. Οι μητέρες, εγκλωβισμένες ανάμεσα στην ανάγκη τους να βιώσουν την μητρότητα και στην αδυναμία να ικανοποιήσουν αυτήν την ανάγκη, βιώνουν έναν εσωτερικό διαχωρισμό που ‘’βασανίζει’’ την ύπαρξή τους, με πιθανότητα να προκύψουν έντονες φοβίες που αυξάνουν την αίσθηση εγκλωβισμού.
Μητρικός θηλασμός και συναισθηματική σύνδεση
Στα μάτια του νεογέννητου η συναισθηματική δημιουργία είναι η ρίζα της ύπαρξής του, η ρίζα της αγάπης. Κάθε απαρχή χρειάζεται και εξέλιξη, χρειάζεται να νιώθει το νεογέννητο ότι υπάρχει μια συναισθηματική συνέχεια ανάμεσα στην ύπαρξη του και στην βασική τροφό. Χρειάζεται να μπορεί να αφεθεί στο μεταβατικό συναισθηματικό πλαίσιο, για να ακολουθεί την βιωματική εμπειρία της εναρμόνισής του με την μητέρα του. Ο μητρικός θηλασμός δίνει συνέχεια στην σωματική και ψυχική εναρμόνιση και καθώς σταθεροποιούνται στον θηλασμό, εξελίσσονται. Στο περιβάλλον του νεογέννητου η μητρική μορφή καθρεφτίζει την ποιότητα της προσκόλλησης, που δημιουργεί μια συναισθηματική καταγραφή βασισμένη στην σχέση και εσωτερικεύεται από το βρέφος ως μια ακλόνητη αίσθηση ασφάλειας και εμπιστοσύνης.
Πρέπει να αγκαλιάζουμε το μωρό όταν κλαίει;
Ένα από τα θέματα που έχει απασχολήσει κάθε ζευγάρι που αποκτά παιδί ήταν το ζήτημα της αγκαλιάς. Αν πρέπει να το αγκαλιάσουμε όταν κλαίει, πόσο πρέπει να το έχουμε αγκαλιά, αν «κακομαθαίνει» κλπ. Η κα Συμεωνίδου είναι κάθετη στο θέμα. Η αγκαλιά είναι ένα ‘’χορός’’ αισθήσεων και συναισθημάτων, μια υπέροχη και βαθιά ανθρώπινη μορφή μη-λεκτικής επικοινωνίας, μια έκφραση αγάπης. Μέσα από την αγκαλιά το μικρό πλάσμα ενδυναμώνεται, εξελίσσεται ψυχικά, βιώνει εμπιστοσύνη, ανακουφίζεται και έρχεται σε επαφή με την ύπαρξη μέσα από ένα πλαίσιο όμορφων συναισθημάτων και σύνδεσης με τους πιο βασικούς ανθρώπους στην ζωή του: την μητέρα του και τον πατέρα του. Όπως σχολίασε σε μητέρες που έθεσαν ερωτήσεις επί του θέματος, το γεγονός ότι ένα μωρό παύει κάποια στιγμή να κλαίει επειδή δεν το παίρνουμε αγκαλιά και το αφήνουμε να κλάψει δεν σημαίνει ότι του μάθαμε κάτι. Απλά δηλώνει την πρώτη ματαίωση και απόρριψη που λαμβάνει το βρέφος, η οποία μπορεί να το επηρεάσει ψυχοσυναισθηματικά. Μη έχοντας άλλο τρόπο να εκφράσει την όποια ανάγκη του, το βρέφος κλαίει για οτιδήποτε χρειάζεται ή το ενοχλεί. Όπως χαρακτηριστικά σημείωσε η ίδια: «Ένα χορτασμένο από ασφαλή και υγιή προσκόλληση βρέφος γίνεται ένα ήρεμο, χαρούμενο νήπιο έτοιμο να ανακαλύψει τον εαυτό του και το περιβάλλον του. Έτοιμο να αναγνωρίσει και να επεξεργαστεί πρωτόγνωρα συναισθήματα, έτοιμο να καλοδεχτεί την άνθιση των γνωστικών διαδικασιών, καλύτερα ‘’εξοπλισμένο’’ για να διαχειριστεί απογοήτευση και μορφές ματαιώσεων στην ζωή του».
ΧΑΡΗΣ ΔΙΑΦΩΝΙΔΗΣ
