Εκδήλωση του Κοινωνικού Καταναλωτικού Συνεταιρισμού Ξάνθης ΜΑΖΙ για τους μύθους και τις αλήθειες γύρω από την ζέα
Αρκετοί Ξανθιώτες γεύτηκαν προϊόντα φτιαγμένα από σιτάρι ζέας και ενημερώθηκαν για τα οφέλη και την καλλιέργειά της στην περιοχή
Το απόγευμα της Τετάρτης, 28 Ιουνίου, αρκετοί Ξανθιώτες βρέθηκαν στο παντοπωλείο του Κοινωνικού Καταναλωτικού Συνεταιρισμού Ξάνθης ΜΑΖΙ στην οδό Καβάλας και Αγ. Ελευθερίου, όπου λειτουργεί εδώ και μερικούς μήνες. Σε συνεργασία με την Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση «ΕΠΑΡΚΕΙΑ» διοργανώθηκε μια παρουσίαση σχετικά με το δίκοκκο σιτάρι, το γνωστό ως ζέα. Η «ΕΠΑΡΚΕΙΑ» είναι αυτή που καλλιεργεί και μεταποιεί το δίκοκκο σιτάρι στην Ξάνθη από το 2013. Εισηγητής της εκδήλωσης ήταν ο πρωτεργάτης της καλλιέργειας και μεταποίησης ζέας στην Ξάνθη, ο γνωστός εικαστικός Αντώνης Κουτσούμπας.
Γεύσεις πρωτόγνωρες που ευχαριστούν τον ουρανίσκο αλλά και τον οργανισμό
Σκοπός της εκδήλωσης ήταν να ενημερωθεί ο κόσμος για την καλλιέργεια της ζέας, τα προϊόντα που υπάρχουν από την μεταποίησή της, αλλά κυρίως να γευτούν όλοι τα παράγωγα αυτού του σιταριού για το οποίο έχουν ακούσει τόσα. Διατέθηκαν μαγειρεμένα στο κοινό δωρεάν πληγούρι, κέικ, μουστοκούλουρα, γεμιστές πιπεριές, ζυμαρικά και άλλοι συνδυασμοί από τους πολλούς που προσφέρει η ζέα. Μια συνάντηση γευσιγνωσίας και γνωριμίας τόσο με τα προϊόντα, όσο και με τους ανθρώπους του συνεταιρισμού. Τα μέλη του συνεταιρισμού πιστεύουν ακράδαντα ότι μια δοκιμή θα πείσει και όσους έχουν αμφιβολίες, καθώς δεν έχουν δοκιμάσει ποτέ στην ζωή τους προϊόντα από δίκοκκο σιτάρι. Και αυτό φάνηκε στην εκδήλωση, αφού όλοι έφυγαν με θετικές εντυπώσεις, παίρνοντας μαζί τους ζυμαρικά, πληγούρι και αλεύρι αλλά και συνταγές για να κάνουν οι ίδιοι στο σπίτι αυτά που γεύτηκαν στο συνεταιριστικό παντοπωλείο.
Η πρώτη γνωριμία με την ζέα
Γιατί να υπάρχουν όμως μύθοι γύρω από ένα διατροφικό προϊόν; Την απάντηση σ’ αυτό, αλλά και τα όσα πραγματικά ισχύουν, έδωσε ο Αντώνης Κουτσούμπας. Οι περισσότεροι τον γνωρίζουμε από την επί σειρά ετών κατασκευή των αρμάτων του Καρναβαλιού της Ξάνθης και από το εργαστήριο γλυπτικής που διατηρεί στην Μορσίνη. Φύση καλλιτεχνική και ανήσυχη, όμως, ασχολείται εκτός από την γλυπτική και τις διάφορες μορφές εικαστικών τεχνών (κεραμική, ψηφιδωτό κ.ά.) και με τον υγιεινό τρόπο ζωής και διατροφής. Όπως μας είπε, ζυμώνει ψωμί ο ίδιος από το 1982. Σε μια συνάντηση πριν μερικά χρόνια στην ορεινή Ξάνθη βρέθηκαν μαζί για μερικές μέρες άνθρωποι από διάφορες χώρες για να παρακολουθήσουν σεμινάρια πάνω σε μια ευρεία γκάμα πρωτότυπων δραστηριοτήτων. Υπεύθυνος για το ζύμωμα του ψωμιού της μεγάλης ομάδας 70 περίπου ατόμων ανέλαβε ο Αντώνης. Όταν επισκέφτηκε το κατάστημα ‘’αποικιακών’’ του Αναστάσιου Μπαλακτσή για να προμηθευτεί αλεύρι, εκείνος του έδωσε ένα φυλλάδιο που αναφερόταν στην ζέα. Ήταν η πρώτη συνάντηση, που έμελλε να γίνει καθοριστική.
Μύθοι και αλήθειες γύρω από την ζέα
Το διαδίκτυο εκτός από μια τεράστια δεξαμενή πληροφοριών είναι και ένας χώρος όπου πολύ εύκολα μπορεί να διασπείρει κάποιος ψευδείς ειδήσεις και ανακρίβειες. Γύρω από την ζέα δημιουργήθηκε τα τελευταία χρόνια μια μεγάλη συζήτηση που ενέπλεκε την κυβέρνηση του Ελευθερίου Βενιζέλου, ο οποίος υποτίθεται ήταν αυτός που σταμάτησε την καλλιέργεια της ζέας στην Ελλάδα. Ο κ. Κουτσούμπας ανέφερε ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει, ενώ περιέγραψε την παρουσία και καλλιέργεια του σιτηρού στην Ελλάδα από τα αρχαία χρόνια. Ένα σιτηρό με μεγάλη προϊστορία στον ελλαδικό χώρο, ανθεκτικό και ιδανικό για αειφόρο γεωργία καθώς δεν χρειάζεται λιπάσματα και φυτοφάρμακα. Ταυτόχρονα είναι πολύτιμος σύμμαχος των ένθερμων υποστηρικτών της υγιεινής διατροφής, αφού είναι άριστη τροφή που περιέχει 40% περισσότερο μαγνήσιο από τα άλλα δημητριακά, περιέχει υψηλά ποσοστά του αμινοξέος λυσίνη και καθιστά τα παραγόμενα από την ζέα ιδιαίτερα εύπεπτα. Μαζί με τον φίλο και συνεργάτη του, γεωπόνο Μιχάλη Φραγκιαδάκη, ο Αντώνης Κουτσούμπας άρχισε να ερευνά τι είναι αυτό το σιτηρό και πού μπορούν να το βρουν. Η ζέα ήταν γνωστή σε κύκλους βοτανολόγων και αρχαιολόγων, που την συναντούσαν στις ανασκαφές. Μετά από πολύ έρευνα και χωρίς ιδιαίτερη βοήθεια οι δύο επίδοξοι καλλιεργητές κατάφεραν να βρουν καλλιέργεια ζέας στα Απέννινα όρη της Ιταλίας. Μετέφεραν λοιπόν τα πρώτα σακιά ζέας από την Τοσκάνη και την φύτεψαν σε ένα μικρό χωράφι στην Ξάνθη, περιμένοντας να δουν το αποτέλεσμα της πειραματικής καλλιέργειας.
Προβλήματα και αντιμετώπιση
Πολλοί ήταν αυτοί που τους μέμφθηκαν αρχικά, αλλά οι δύο πρωτοπόροι δεν το έβαλαν κάτω. Το πρόβλημα όμως προέκυψε μόλις η πρώτη σοδειά ολοκληρώθηκε. Ήρθαν αντιμέτωποι τότε με ένα σιτηρό που είχε τον σπόρο του ανάμεσα σε δύο ανθεκτικούς κάλυκες. Πώς θα μπορούσαν να το αλέσουν με τους συμβατικούς τρόπους; Έψαξαν λοιπόν για μηχανές, από την Ιταλία και πάλι, με μεγάλο όμως κόστος και όχι τα επιθυμητά αποτελέσματα. Άρχισαν τότε να καταστρώνουν τον σχεδιασμό μηχανημάτων δικής τους επινόησης, με μικρότερη κατανάλωση ενέργειας και την καλύτερη δυνατή ποιοτική απόδοση του σιταριού. Η πατέντα τους, που κατασκευάστηκε σε συνεργεία της Ξάνθης, έχει ήδη παρουσιαστεί σε έκθεση στην Αλεξανδρούπολη, όπου έτυχε ευμενών σχολίων και βρήκε άμεσα αγοραστικό κοινό.
Κοινωνικός συνεταιρισμός για την στέγαση της πρωτοπορίας στην διατροφή
Στις 9 Αυγούστου του 2013 συστάθηκε από τον Αντώνη Κουτσούμπα στην Ξάνθη η πρώτη Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση με την επωνυμία «Επάρκεια». Στους σκοπούς της ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ προβλέπεται μεταξύ άλλων η παραγωγή προϊόντων για την ικανοποίηση του συνόλου των πολιτών, βάσει των αρχών της πολιτιστικής, της διατροφικής, της ιδεολογικής και της ενεργειακής αυτάρκειας. Στο πλαίσιο αυτό η «Επάρκεια» έχει τρεις πυλώνες που αφορούν: την παραγωγή διατροφικών προϊόντων, την κατασκευή κατάλληλων μηχανημάτων ήπιας μεταποίησης με την επωνυμία «Ήφαιστος» και την καλλιτεχνική δημιουργία εν γένει. Δύο χρόνια αργότερα ιδρύθηκε ο Κοινωνικός Καταναλωτικός Συνεταιρισμός Ξάνθης υπό την επωνυμία «Μαζί», ο οποίος βασίζεται στις συνεταιριστικές αξίες και αρχές και βασίζεται κυρίως στην αυτοβοήθεια, στην αυτοευθύνη, στην δημοκρατία, στην ισότητα, στην δικαιοσύνη και την αλληλεγγύη. Οι προσπάθειες αυτές βρήκαν πριν λίγους μήνες ‘’στέγη’’ στο κοινωνικό παντοπωλείο που ιδρύθηκε, το οποίο φιλοξενεί διάφορα προϊόντα, τα οποία σταδιακά αυξάνονται. Στην γωνία των οδών Αγ. Ελευθερίου και Καβάλας μπορεί κάθε ενδιαφερόμενος να βρει τα παράγωγα αυτού του πολυσυζητημένου σιταριού και να γευτεί τα χορταστικά και ευεργετικά για τον οργανισμό προϊόντα που παράγονται στην περιοχή.
ΧΑΡΗΣ ΔΙΑΦΩΝΙΔΗΣ