Έρευνα στο γονιδίωμα 1.700 κατοίκων απέδειξε ότι έχουν «ασπίδες» υγείας κατά καρδιακών παθήσεων, διαβήτη και όχι μόνο
Ανάλογα είναι και τα συμπεράσματα άλλης έρευνας στους Κρητικούς από τα ορεινά χωριά του Μυλοποτάμου
Τι κοινό έχουν οι Πομάκοι της Ξάνθης με τους Κρητικούς από τον Μυλοπόταμο; Έρευνες στο γονιδίωμα και των μεν και των δε αποκαλύπτουν μυστικά που μπορούν να είναι «σωτήρια» για καρδιακές παθήσεις, διαβήτη και όχι μόνο και να νέα δεδομένα στην πρόληψη και την θεραπεία.
Ειδικότερα: Την γενετική ιστορία των Πομάκων, όπως αυτή αποτυπώνεται στο γονιδίωμά τους αποκαλύπτει έρευνα με ελληνική υπογραφή. Συγκεκριμένα 1.700 κάτοικοι από τα Πομακοχώρια του νομού μας πήραν μέρος στην έρευνα που διενεργήθηκε πριν 4 χρόνια από το Ινστιτούτο Σάνγκερ του Wellcome Trust στη Βρετανία, με επικεφαλής την καθηγήτρια Γενετικής κυρία Ελευθερία Ζεγγίνη, σε συνεργασία με το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο με συντονιστή τον καθηγητή Βιολογίας του Ανθρώπου κ. Γιώργο Δεδούση (συμμετείχε και η διδάκτωρ του Τμήματος Επιστήμης Διαιτολογίας – Διατροφής του Χαροκοπείου κυρία Αλίκη-Ελένη Φαρμάκη). Οι αιμοληψίες των κατοίκων που προφέρθηκαν εθελοντικά και αφού είχαν ληφθεί όλες οι προβλεπόμενες άδειες, έγιναν στο Κέντρο Υγείας Εχίνου, σε συνεργασία με την τότε διευθύντρια του Κέντρου κα Μαρία Καραλευθέρη, η οποία στο μεταξύ έχει συνταξιοδοτηθεί. Η κα Καραλευθέρη μιλώντας στο «Ε» επιβεβαίωσε την έρευνα από την συγκεκριμένα ερευνητική ομάδα, σημειώνοντας πως επιλέχθηκαν οι κάτοικοι από τα Πομακοχώρια επειδή πρόκειται για κλειστή κοινωνία, που παραμένει σε πολλά χωριά πιστή στην τοπική παράδοση, στις διατροφικές συνήθειες χωρίς έντονες αλλοιώσεις κυρίως από τις μεγαλύτερες γενιές, όπου δεν έχει εισβάλλει ο δυτικότροπος τρόπος διατροφής και ζωής. Σημείωσε δε ότι κατά το παρελθόν έχουν διενεργηθεί έρευνες από το Κέντρο Υγείας Εχίνου και έχουν εξαχθεί χρήσιμα συμπεράσματα που έχουν ανακοινωθεί σε επιστημονικά περιοδικά.
Τι δείχνει η έρευνα για το γονιδίωμα των Πομάκων
Στοιχεία στης έρευνας παρουσιάζονται σε ρεπορτάζ του site: tovima.όπου σημειώνεται: «Στον πληθυσμό των Πομάκων στην ορεινή Ροδόπη οι ερευνητές σε συνεργασία με την κυρία Μαρία Καραλευθέρη από το Κέντρο Υγείας Εχίνου εξέτασαν ενδελεχώς σε 1.700 άτομα περιοχές του γονιδιώματος που φέρουν γονιδιακές παραλλαγές οι οποίες μπορούν να παρέμβουν στη λειτουργία των πρωτεΐνών. Μέσα από αυτή τη γονοτύπηση ήλθαν στο φως τέσσερα γονίδια που σχετίζονται με την αρτηριακή πίεση, τα επίπεδα γλυκόζης του αίματος, τον αριθμό των λευκών αιμοσφαιρίων, τα επίπεδα αιμοσφαιρίνης καθώς και με κάποιες άλλες αιματολογικές παραμέτρους. Μάλιστα, η κυρία Ζεγγίνη μάς πληροφορεί ότι και στο συγκεκριμένο δείγμα έχει πλέον γίνει αλληλούχηση ολόκληρου του γονιδιώματος και η ερευνητική ομάδα του Σάνγκερ ετοιμάζεται να αρχίσει την ανάλυση των δεδομένων που ελπίζεται ότι θα αποκαλύψει και άλλα ενδιαφέροντα γενετικά μυστικά.Σύμφωνα με την ελληνίδα καθηγήτρια, όλη αυτή η νέα γενετική γνώση επιτρέπει στους ειδήμονες να κατανοήσουν καλύτερα το βιολογικό υπόβαθρο σοβαρών νοσημάτων όπως τα καρδιαγγειακά ελπίζοντας ότι έτσι κάποια ημέρα θα οδηγηθούμε σε νέες θεραπείες. Όπως χαρακτηριστικά λέει από την πλευρά του ο κ. Δεδούσης: «Τέτοιου είδους μελέτες μάς δείχνουν τη γενετική ιστορία που κουβαλούν οι λίγοι, επιτρέποντάς μας έτσι σιγά-σιγά να ξεχωρίσουμε τις γενετικές ταυτότητες μικρών πληθυσμών μέσα στο μεγάλο σύνολο του γενικού πληθυσμού. Διότι μπορεί να ανήκουμε όλοι στη μεγάλη δεξαμενή του γενικού πληθυσμού, ωστόσο μέσα σε αυτή ο καθένας μας έχει το δικό του γενετικό αποτύπωμα το οποίο του έχει κληροδοτήσει το δικό του μικρό σύνολο, η δική του οικογένεια».
Έρευνες σε Πομάκους και Κρητικούς δείχνουν γονιδιακές παραλλαγές-«ασπίδες» για την καρδιά και όχι μόνο…
Να σημειώσουμε πως η ίδια έρευνα έγινε και στα ορεινά χωριά του Μυλοποτάμου στην Κρήτη όπου επίσης πρόκειται για κλειστή κοινωνία. Και οι δύο έρευνες στην Κρήτη όσο και των Πομάκων της ορεινής Ξάνθης αποκάλυψε γονιδιακές παραλλαγές-«ασπίδες» της καρδιάς (και όχι μόνο, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τους Πομάκους) σε αυτούς τους σπάνιους πληθυσμούς. Τα νέα ευρήματα των μελετών που αμφότερες δημοσιεύθηκαν την επιθεώρηση «Nature Communications» στις 26 Μαΐου ρίχνουν φως στο γενετικό υπόβαθρο των… σπάνιων ανοίγοντας πιθανώς τον δρόμο και για αποτελεσματικότερες θεραπείες των πολλών, κοινώς του γενικού πληθυσμού. Την ίδια στιγμή όμως προσφέρουν νέα τροφή για σκέψη αλλά και για έρευνα στους επιστήμονες (και κατ’ επέκταση σε όλους μας): και αυτό διότι, όπως δείχνει η «ακτινογραφία» της διατροφής των συμμετεχόντων στις μελέτες, και σε αυτούς τους απομονωμένους πληθυσμούς το ανθυγιεινό πρότυπο διατροφής έχει «αλώσει» ιδιαιτέρως τους νεότερους. Έτσι, μένει να αποδειχθεί στα χρόνια που έρχονται και μέσα από περαιτέρω μελέτες ποιος θα είναι τελικώς ο νικητής στη μάχη μεταξύ γονιδίων και ανθυγιεινού τρόπου ζωής.
Μαριάννα Ξανθοπούλου
