Σήμερα, με την ευκαιρία των Ελευθερίων της Θράκης καταθέτω λίγες σκέψεις μου, για το Πανεπιστήμιό μας, το επονομαζόμενο Δημοκρίτειο.
Είμαστε μάρτυρες εδώ και πολλά χρόνια ποικίλων και διαφόρων δημοσιευμάτων και πληροφοριών για το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης. Πληροφοριών αντιφατικών εν πολλοίς.
Με συγκίνηση θυμάμαι μετά τη μεταπολίτευση τη θεμελίωση και αργότερα τα εγκαίνια του Πανεπιστημίου, όπως λέγαμε, στην Ξάνθη – εννοώντας την Πολυτεχνική σχολή.
Στα «Θρακικά Χρονικά» ο Στέφανος Ιωαννίδης από τα πρώτα τεύχη γράφει και ξαναγράφει για την αναγκαιότητα ίδρυσης ανώτατου εκπαιδευτικού ιδρύματος στη Θράκη. Και μετά την έναρξη λειτουργίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης ο Στέφανος έδωσε βήμα επιστημονικό στα Θρακικά Χρονικά στην Πανεπιστημιακή Κοινότητα.
Η κοινωνία της Ξάνθης από την ίδρυση και τα πρώτα βήματα του Δημοκρίτειου στάθηκε κοντά και θερμά. Βέβαια, πάντοτε υπάρχουν και οι δύστροποι. Όμως, γενικά η Θράκη είδε θετικά την ίδρυση και λειτουργία του δικού της Πανεπιστημίου.
Το Δημοκρίτειο εδώ και σαράντα τρία χρόνια επεκτείνεται και αναπτύσσεται συνεχώς – στην Ξάνθη και Κομοτηνή πρώτα, και μετά στην Αλεξανδρούπολη και Ορεστιάδα. Με τόσες σχολές και τόσα τμήματα προπτυχιακά και μεταπτυχιακά, σε όλους τους κλάδους των επιστημών, έτσι που καθιστούν το ΔΠΘ σε έναν κεντρικό πυλώνα του πανεπιστημιακού κόσμου της πατρίδας μας. Ειδικά μάλιστα λόγω της γεωπολιτικής θέσης που κατέχει δίπλα σε δύο γειτονικές χώρες με τις οποίες οι σχέσεις σίγουρα είναι δυναμικές και με μέλλον.
Οι σχολές του Δημοκρίτειου ανέδειξαν σε όλους τους κλάδους αξιόλογους επιστήμονες και με διεθνώς αναγνωρισμένο έργο. Για όλα τούτα ως Θρακιώτης νιώθω περήφανος και χαρούμενος. Έχω πολλούς φίλους και πολλές φίλες που διαπρέπουν ως στελέχη του πανεπιστημίου μας, χαίρομαι που μαθητές και μαθήτριές μου διακρίνονται και ανεβαίνουν τις καθηγητικές κλίμακες στο Δημοκρίτειο, ή αποφοιτώντας από εδώ σε άλλα πανεπιστήμια.
Η Ανώτατη και Ανώτερη εκπαίδευση της χώρας μας εδώ και κάποιες δεκαετίες – νομίζω από τη στιγμή που ανακαλύφθηκαν τα διάφορα προγράμματα και πακέτα – δεινοπαθεί. Βρίσκεται σε ένα μεταίχμιο. Να λέγαμε καλύτερα ότι η πανεπιστημιακή μόρφωση παγκόσμια βρίσκεται σε ένα μεταβατικό στάδιο / δίλημμα: γενική βαθιά παιδεία ή επαγγελματική κατάρτιση; Το λέω πολύ σχηματικά: Γιατί πάμε στο πανεπιστήμιο. Ποιος είναι ο ρόλος των διδασκόντων στο πανεπιστήμιο. Μπορεί ένα ίδρυμα να λειτουργεί έξω από τη γενική κατάσταση / τη γενική προβληματική.
Πρέπει εδώ στη Θράκη να περιφρουρήσουμε όπως μπορούμε περισσότερο το αγαθό που λέγεται Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης. Όπου υπάρχουν αρρώστιες να θεραπευθούν. Το Πανεπιστήμιο είναι αυτοτελές όργανο, η Πολιτεία έχει τα μέσα με τον καλύτερο, ταχύτερο και δικαιότερο τρόπο να συντελέσει στην ίαση. Την ίδια ίαση όμως οφείλει η συντεταγμένη Πολιτεία να προσφέρει στο σύνολο της Ανώτατης και Ανώτερης εκπαίδευσης.
Η Θράκη θέλει το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης σύμφωνα με τις απόψεις του προστάτη Δημόκριτου: « Eυδαιμονίη ουκ εν βοσκήμασιν οικεί ουδέ εν χρυσώ. ψυχή οικητήριον δαίμονος», Η ευτυχία δεν κατοικεί στα ζώα που βοσκούν, ούτε στον χρυσό. ενδιαίτημα του Θεού (που είναι πηγή της ευτυχίας) είναι η ψυχή (του ανθρώπου). «Πάντων κάκιστον η ευπετείη παιδεύσαι την νεότητα. αύτη γάρ εστιν η τίκτει τας ηδονάς ταύτας, εξ ων η κακότης γίγνεται»,
Το χειρότερο στοιχείο στην εκπαίδευση της νεολαίας είναι η ευκολία. διότι αυτή γεννάει εκείνες τις ηδονές, από τις οποίες προέρχεται η κακία.
«Ο χρημάτων παντελώς ήσσων ουκ άν ποτέ είη δίκαιος», Όποιος είναι υποδουλωμένος στο χρήμα, δεν θα μπορούσε σε καμιά περίπτωση να είναι δίκαιος.
«Στάσις εμφύλιος ες εκάτερα κακόν• και γαρ νικέουσι και ησσωμένοισιν ομοίη φθορή», Η εμφύλια διαμάχη φέρνει δεινά και στα δύο μέρη• πράγματι, η ζημιά είναι ίδια και για τους νικητές και για τους νικημένους. (Αποσπάσματα από το έργο του Δημόκριτου – επιλογή Μάριου Πλωρίτη, μετάφραση Νικ. Κατοίκου).
Ας μας βοηθήσει ο Δημόκριτος!
Θανάσης Μουσόπουλος
