Οι εκλογές για τον νέο Περιφερειάρχη, που αντικατέστησε τον εκλιπόντα Γιώργο Παυλίδη και οι παρασκηνιακές και παραπολιτικές προεκτάσεις της διαδικασίας, έφεραν πάλι στο φως μια θεσμική παθογένεια της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης , που την είχα επισημάνει από την εποχή της θεσμοθέτησής της.
Η παθογένεια αυτή είναι ο τρόπος εκλογής των Περιφερειακών συμβούλων. Αντί δηλαδή να γίνεται καθολική ψηφοφορία σε ολόκληρη την Περιφέρεια και οι πολίτες να εκλέγουν τους περιφερειακούς συμβούλους μέσα από ενιαία Περιφερειακά ψηφοδέλτια για κάθε παράταξη, ο κάθε νομός εκλέγει τους δικούς του για κάθε παράταξη και όλοι μαζί αποτελούν το περιφερειακό συμβούλιο. Δηλαδή στην ουσία δεν έχουμε μόνο τις παρατάξεις και τις περιφερειακές πολιτικές τους, αλλά και τις επί μέρους πολιτικές για κάθε νομό , για κάθε Δήμο και για κάθε χωριό. Πρόκειται δηλαδή για ένα κατακερματισμένο προγραμματικό και αναπτυξιακό φορέα, ο οποίος δεν είναι σε θέση να ασκήσει ενιαία περιφερειακή πολιτική, προωθώντας μεγάλα περιφερειακά έργα και προγράμματα, αλλά είναι υποχρεωμένο να κατανέμει πόρους και πιστώσεις σε Νομούς και Δήμους, εξανεμίζοντας τη δυναμική του μεγάλου περιφερειακού έργου, αλλά και την οικονομία κλίμακας και την γρήγορη απόσβεσή του.
Δυστυχώς ο φόβος των βουλευτών , μήπως μέσα από την ανάδειξη στελεχών με Περιφερειακή συνείδηση και επιρροή, χάσουν τον έλεγχο των εκλογικών τους Περιφερειών, οδήγησε σε μια τραγελαφική κατάσταση κατά την οποία ο μεν Περιφερειάρχης εκλέγεται σε επίπεδο Περιφέρειας, οι δε περιφερειακοί σύμβουλοι σε επίπεδο Νομών (Περιφερειακών Ενοτήτων). ΟΙ συνέπειες αυτού του ανορθολογισμού φαίνονται κάθε χρόνο στην κατάρτιση των Περιφερειακών προγραμμάτων. Τα κονδύλια κατακερματίζονται για να ικανοποιήσουν τις ανάγκες (και τα ρουσφέτια) των πολιτικών του κάθε Νομού, μέσα από πιέσεις των περιφερειακών συμβούλων, που ενδιαφέρονται για την επανεκλογή τους από τους πολίτες του δικού τους νομού, των δημάρχων και των βουλευτών των οποίων βέβαια τα ενδιαφέροντα δεν συμπίπτουν με αυτά της Περιφέρειας.
Έτσι οι περιφερειακές πολιτικές καταλήγουν να είναι ένα άθροισμα πολιτικών κατά νομό και Δήμο, χωρίς στρατηγικούς στόχους, χωρίς τη δυνατότητα να σχεδιασθούν αναπτυξιακά μοντέλα με βάση τα οποία θα αξιοποιηθούν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της κάθε Περιφερειακής Ενότητας. Διότι στόχος πρέπει να είναι η Περιφερειακή ανάπτυξη με την χρηματοδότηση έργων και δράσεων σε περιφερειακό επίπεδο και σε κάθε επί μέρους τομέα (αγροτικό- κτηνοτροφικό, τουριστικό, ενεργειακό, διαχείρισης υδάτινου δυναμικού, συνδυασμένων μεταφορών, ορυκτού πλούτου , έργων υποδομής κλπ). Όπως επίσης και οι περιφερειακές πολιτικές σε σχέση και με την αξιοποίηση του πολύτιμου πλεονεκτήματος της Περιφέρειάς μας, δηλαδή την γειτνίαση με χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης βόρεια και με τις μεγάλες αγορές ανατολικά .
Αλλά και στο επίπεδο των αιρετών της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης θα συμμετείχαν αξιόλογα στελέχη με περιφερειακή συνείδηση και επιρροή σε όλη την περιφέρεια, που δεν θα είχαν εξάρτηση από τα πελατειακά τοπικά συμφέροντα, ούτε από κομματάρχες και κόμματα. Είδαμε τι έγινε στη διαδικασία για την εκλογή του νέου Περιφερειάρχη. Το κριτήριο ήταν όχι η συγκρότηση και η ικανότητα του υποψήφιου, αλλά η γεωγραφική καταγωγή του, σε σημείο που να αναζητούνται οι «προδότες» που ψήφισαν υποψήφιο από άλλο Νομό. Στην ουσία δηλαδή οι ίδιοι οι σύμβουλοι έδωσαν το δικαίωμα στο κόμμα να παρέμβει και να αξιολογήσει, με τα δικά του πολιτικά κριτήρια, για να μην φθάσουν να έχουν «εμφύλιο πόλεμο» μεταξύ των Νομών. Εάν βέβαια η εκλογή τους είχε γίνει από τους πολίτες όλης της Περιφέρειας, το βεληνεκές του κάθε υποψήφιου θα ήταν γνωστό και η αμφισβήτηση της πολιτικής τους επιρροής δεν θα μπορούσε να γίνει από κανέναν.
Τώρα να ζητήσω να γίνει μια αναθεώρηση του πλαισίου της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης, σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα, θα είναι μάταιος κόπος. Ας βρούμε πρώτα τρόπο να ορίζονται τα μέλη του ραδιοτηλεοπτικού συμβουλίου και μετά βλέπουμε…
Γιάννης Λασκαράκης
