A. Κρίση, ύφεση, κατάρρευση, φτώχεια, ανεργία, μιζέρια, καταστροφή, πτώχευση, μετανάστευση, αδιέξοδο, απελπισία, χάος, διάψευση, “φούσκα”, τραγωδία, λύπη, ανέχεια, ένδεια, θρήνος. Μήπως ξέχασα, άραγε, καμία λέξη από εκείνες, που επί οκτώ έτη καθημερινά στην ζωή μας διαρκώς χρησιμοποιούμε; Και αν ξέχασα καμιά, ποία θα ήταν αυτή; Η ελπίδα; Το φως; Το τίποτα;…
Η κοινωνία μας έχει περάσει ξανά μεγάλες δοκιμασίες. Η Πατρίδα το 1945 ήταν ένας σωρός ερείπια και αποκαϊδια, όλοι είχαν να θρηνήσουν μέλη της Οικογένειάς τους θύματα του Μεγάλου Πολέμου. Και ας κάναμε τα πάντα, για να την αποκάψουμε και να την σβήσουμε τελείως από τον χάρτη την περίοδο 1946-1949 και να την ντροπιάσουμε βαθειά το Καλοκαίρι του 1974, όταν ξετσίπωτα και αφιλότιμα η Μάνα Ελλάς έκοψε σαν Μήδεια στα δύο την θυγατέρα της, την Κύπρο μας, και την ξεπούλησε σκλάβα στον Τούρκο. Μέσα σε είκοσι μόλις χρόνια (1946-1966) η Χώρα είχε μαζί με την Iαπωνία την πρώτη θέση παγκοσμίως στον ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης και μέσα σε ακόμα δεκαπέντε (1966-1981) μετρούσε πολιτικά ψηλά την θέση της στο ΝΑΤΟ και την ΕΟΚ/ΕΕ, είχε δύο Νόμπελ Λογοτεχνίας, δύο Βραβεία Λένιν, δύο κινηματογραφικά Οσκαρ, η γαλανόλευκη κυμάτιζε υπερήφανα στις επτά θάλασσες πρώτη παγκοσμίως για τον εμπορικό στόλο μας και φαινόταν ότι είχαμε προκόψει.
Και μετά… ήλθαν τα δάνεια! Τα ψεύτικα τα λόγια. Το παραμύθι του καθενός μας, να αποκτήσει άκοπα ό,τι ήθελε όσο και αν κόστιζε. Να γίνει “πετυχημένος”. Με απάτες. Με κλεψιές. Για να “αποδειχθούν” όλοι “καλύτεροι” του διπλανού τους, που έκανε τα ίδια…
Β. Πριν από εβδομήντα χρόνια (1946) η Χριστιανική Ενωσις Επιστημόνων, επιστημονικός Φορέας με ιστορία ήδη ετών, μεγάλη προσφορά εντός και εκτός Χώρας, με ανθρώπινο δυναμικό πολύ μεγάλα ονόματα της Ελληνικής Διανόησης, κλήθηκε να προσφέρει λύσεις σε προβλήματα πιό σύνθετα από τα σημερινά. Προς τιμή των Μελών της δεν αρκέσθηκε σε αναθέματα, πολιτικές καταδίκες, δογματικές προσεγγίσεις, απορρίψεις. Αντίθετα, την ίδια ώρα, που ξεκινούσε ο αδελφοκτόνος σπαραγμός, από τις στήλες του έγκριτου περιοδικού της Ένωσης, “ΑΚΤΙΝΕΣ”, δημοσιεύονταν αποσπασματικά σε άρθρα των Μελών της τμήματα της Διακήρυξης. Τελικώς ελήφθη η απόφαση, να δημοσιευθούν σε ένα τόμο όλα τα επιμέρους άρθρα, και το Καλοκαίρι 1946 κυκλοφόρησε η Διακήρυξη σε βιβλίο 210 σελίδων. Οι υπογραφές των συγγραφέων της ; “Βαριές” σαν το χρυσάφι της αξίας της διανόησής τους : εκατόν ογδόντα (180) Ακαδημαϊκοί, Πρυτάνεις, Καθηγητές και Υφηγητές Πανεπιστημίου και Πολυτεχνείου, Ερευνητές, Τεχνικοί Επιστήμονες, Πολιτικοί, Ανώτατοι Κρατικοί Λειτουργοί, Λογοτέχνες, Συγγραφείς, Καλλιτέχνες, άνδρες και γυναίκες, αγωνιστές επί Κατοχής, υπέδειξαν ως υπεύθυνη πνευματική ηγεσία μία ατραπό, για να δυνηθεί το Έθνος να εγερθεί και να εξορμήσει.
Δεν είναι εύκολο να αναφερθούν ειδικώς και οι 180, αλλά δεν μπορούμε να μην τονίσουμε ότι την Διακήρυξη υπογράφουν οι Φαίδων Βεγλερής, ο διεθνής υπερασπιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, Μαρίνος Γερουλάνος, ο διάσημος ιατρός, ο φιλόσοφος Δ. Ζακηθυνός, ο οικονομολόγος Δ. Καλιτσουνάκις, ο λαογράφος Σωκράτης Κουγέας, ο βυζαντινολόγος Φ.Κουκουλές, ο ιατρός Νικόλαος Λούρος, οι αρχαιολόγοι Σπύρος Μαρινάτος και Α. Ορλάνδος, ο αρχιτέκτων Δημ. Πικιώνης, οι λογοτέχνες Αγγελος Τερζάκης, Π. Παπατσώνης, Σωτ. Σκίπης, Πέτρος Χάρης, Ηβη Σκανδαλάκη (γνωστή από τα έργα της ως “Μελισσάνθη”).
Γ. Η Διακήρυξη εκκινεί όχι από την διαπίστωση της κατάστασης το ερεβώδες 1946, το αποτέλεσμα, αλλά από τα αίτια, που οδήγησαν στο κακό του Μεγάλου Πολέμου, και την αναζήτηση της αλήθειας σε σχέση με την αναζήτηση των συνθηκών, που δημιούργησαν την Κόλαση του 1939-1945, για να καταλήξει στην υπόδειξη λύσεων.
Κυρίαρχη συνθήκη στο όλο πρόβλημα είναι η εγκατάλειψη των χριστιανικών βάσεων του Ευρωπαϊκού Πολιτισμού και των βασικών όρων της Πίστεώς μας, η αποθεμελίωση της συλλογικής ζωής, η αποπνευματικοποίηση της σύγχρονης επιστήμης, η άρνηση κάθετι του υπερφυσικού και μεταφυσικού, η θεοποίηση παντός υλικού και πεπερασμένου.
Η λύση στο αδιέξοδο του 1946 είναι (α) ο προσανατολισμός και η πλεύση προς τους πνευματικούς φάρους και τις χριστιανικές βάσεις του Ευρωπαϊκού πολιτισμού, (β) η εμπέδωση της αλληλεγγύης και της κοινωνικής αναδιανομής, (γ) η άμεση υλοποίηση της χριστιανικής διδασκαλίας περί οικονομικής, πολιτικής και κοινωνικής ισότητας όλων μας χωρίς καμία εξαίρεση, (δ) η καταλλαγή και η διαρκής αναδιάθεση των καρπούμενων υπεραξιών και του οικονομικού προϊόντος σε όλην την κοινωνία ανάλογα με τις ανάγκες όλων. Δηλαδή η υποδεικνυόμενη λύση είναι η ενδοσκόπηση, ο εμπλουτισμός της χριστιανικής πίστης μας, η μετουσίωση του Χριστιανισμού σε πράξη και βίωμα, η εγκαρτέρηση σε κάθε δυσκολία, η πίστη στον εαυτό μας και στην μοναδική αξία μας ως δημιούργημα του Κυρίου μας, η ενεργή, συλλογική και στοχευμένη κατά τις αρχές των Γραφών μας δράση στην κοινωνία, η καθημερινή διεκδίκηση του ολοένα καλύτερου με άμιλλα χωρίς ανταγωνισμούς, η άλλη θεώρηση της ζωής.
Μήπως η Διακήρυξη από το 1946 της Χριστιανικής Ένωσης Επιστημόνων είναι σήμερα επίκαιρη και ζωντανή παρά ποτέ;…
Ιωάννης Ελ. Κυμιωνής
Δικηγόρος ΔΣΑ