Το ενδιαφέρον των εμπλεκομένων συγκέντρωσε η εκδήλωση της ΠΑΜΘ και της ‘Παπαστράτος», με τη συμμετοχή της ΣΕΚΕ για το παράνομο εμπόριο καπνού
Η χώρα μας κατά προσέγγιση χάνει 650 εκ. ευρώ το χρόνο. Ανάγκη για μέτρα μείωσης της φορολογίας, αυστηροποίησης ελέγχων και κυρώσεων, αλλά και ενημέρωσης των πολιτών
Το ενδιαφέρον όλων των εμπλεκομένων αρχών, υπηρεσιών, παραγωγών, μεταποιητών και εμπόρων συγκέντρωσε η ημερίδα που διοργάνωσε η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης με την καπνοβιομηχανία Παπαστράτος και τη συμμετοχή της ΣΕΚΕ, σχετικά με τη διακίνηση παράνομων τσιγάρων και καπνού.
Οι ομιλητές παρουσίασαν το μέγεθος του προβλήματος και τη μεγάλη «πληγή» που αφήνει στην εγχώρια οικονομία, ενώ κατέθεσαν και μια σειρά από προτάσεις με γνώμονα την αποτελεσματική, συντονισμένη και ουσιαστική αντιμετώπισή του. Όπως σημείωσε άλλωστε και ο οικοδεσπότης, πρόεδρος του ΕΒΕ Ξάνθης Στέλιος Μωραΐτης, που εξέφρασε την ικανοποίησή του για την πρόθεση από κοινού δυναμικής δράσης, «η αστυνομία έκανε ό,τι μπορούσε, πρέπει τώρα να αναληφθούν άλλες πρωτοβουλίες».
Επιθυμούν συνεργασία οι δήμοι
Έτοιμοι να συνεργαστούν δήλωσαν οι δήμαρχοι Ξάνθης Μπάμπης Δημαρχόπουλος και Μύκης Τζεμήλ Καπζά που χαιρέτησαν στην εκδήλωση. Ο κ. Δημαρχόπουλος υπογράμμισε τη σχέση που συνέδεσε την ανάπτυξη της περιοχής με την καλλιέργεια και εμπορία του καπνού και τόνισε ότι οι απώλειες από τα κρατικά έσοδα είναι τόσο μεγάλες, που αν είχε επιτευχθεί η περιστολή τους τώρα η κυβέρνηση δε θα ζητούσε τα ταμειακά διαθέσιμα των δήμων… Ο κ. Καπζά από την πλευρά του, αφού ανέφερε ότι ο καπνός αποτελεί μονοκαλλιέργεια για την περιοχή, σημείωσε: «η παρανομία έχει σχέση με την παραγωγή. Και ό,τι είναι παράνομο, είναι και επικίνδυνο».
Αγώνας από την ΠΑΜΘ για να μην υπάρχουν απώλειες στο εισόδημα των πολιτών
Ο Περιφερειάρχης Γιώργος Παυλίδης επεσήμανε εισαγωγικά στη σύντομη τοποθέτησή του ότι «η Περιφέρεια αγωνίζεται για να μην υπάρχουν απώλειες στο εισόδημα», όπως εν προκειμένω από το παράνομο εμπόριο καπνού. Εξήγησε ότι η υψηλή φορολογία αποτελεί ισχυρή κινητροδότηση για όσους εμπλέκονται στο λαθρεμπόριο, προσθέτοντας ότι πρόκειται για εύκολο πλουτισμό που αφαιρείται από άλλα επίπεδα της οικονομίας, και άρα της ζωής όλων μας γι’ αυτό και απαιτείται ενημέρωση για το θέμα. Ακόμη, ο κ. Παυλίδης σχολίασε ότι «για την περιοχή ο καπνός έχει πολιτισμική διάσταση» και τέλος αναφέρθηκε στην Παγκόσμια Συνάντηση Καπνοπαραγωγών που θα πραγματοποιηθεί το Σεπτέμβριο στην Κομοτηνή, όπου καίρια ζητήματα του κλάδου, ανάμεσά τους και το παράνομο εμπόριο θα τεθούν επί τάπητος.
Μείωση της φορολογίας και αυστηροποίηση των κυρώσεων
Με την παραδοχή ότι η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας έκανε λάθος το 2010 όταν αύξησε τη φορολογία στον καπνό σε περίοδο κρίσης, ξεκίνησε την τοποθέτησή του ο Αλέκος Κοντός, βουλευτής και διευθύνων σύμβουλος της ΣΕΚΕ, τονίζοντας ότι ο ίδιος από την αρχή είχε εκφράσει τις αντιρρήσεις του, με το σκεπτικό ότι οι συνθήκες που διαμορφώνονταν θα δημιουργούσαν (όπως και έγινε) μείωση στη ζήτηση και άρα δε θα υπήρχε όφελος για το κράτος από την αυξημένη φορολογία. Ο ίδιος παρουσίασε τις προτάσεις του, από τη μακρά και επίμονη ενασχόληση με το θέμα, λέγοντας ότι απαιτείται: 1) μείωση της φορολογίας. Μάλιστα, έκανε και το σχόλιο ότι αν και «άβυσσος» τον χωρίζει από τις θέσεις της σημερινής κυβέρνησης επικροτεί την πρόθεσή της για μείωση στο Φόρο Ειδικής Κατανάλωσης, 2) αλλαγή νομοθεσίας, με αυστηροποίηση των κυρώσεων, 3) συντονισμός όλων των υπηρεσιών με μέριμνα της κεντρικής εξουσίας και 4) ενεργοποίηση των πολιτών, που πρέπει να καταγγέλλουν τέτοια φαινόμενα όταν τελούν υπό την αντίληψή τους.
Αίτια και συνέπειες: Απώλεια κρατικών εσόδων και υπονόμευση της δημόσιας υγείας
Αναλυτική παρουσίαση της κατάστασης όπως έχει διαμορφωθεί μέχρι σήμερα, υπογραμμίζοντας ιδιαίτερα τη ραγδαία άνοδο της διακίνηση του παράνομου καπνού και των τσιγάρων στα χρόνια της κρίσης, πραγματοποίησε ο αντιπρόεδρος της «Παπαστράτος» κ. Ιάκωβος Καργαρώτος, σχολιάζοντας ότι κύρια πρέπει να εντυπωθεί στη συνείδηση των πολιτών ότι από το λαθρεμπόριο τσιγάρων δε χάνει μόνο ο περιπτεράς, αλλά όλοι μας από την επιβάρυνση της φορολογίας, λόγω των εσόδων που στερείται το κράτος. Ο ίδιος αναφέρθηκε στα οργανωμένα κυκλώματα διακίνησης και τις κυριότερες πηγές εντός και εκτός ΕΕ, καθώς και στη μορφή που έχει το παράνομο εμπόριο, είτε με συσκευασίες-«μαϊμού» από γνωστές μάρκες, είτε με μάρκες που δεν υπάρχουν στην ελληνική αγορά σε μεγαλύτερο ποσοστό (70%), ενώ πρόσθεσε ότι μόλις τελευταία προστέθηκε και η λαθρεμπορία παράνομου καπνού που έχει πάρει εξίσου ανησυχητικές διαστάσεις.
Ως προς τις συνέπειες, ο κ. Καργαρώτος αναφέρθηκε στα μειωμένα έσοδα του κράτους, τις χαμένες θέσεις εργασίας, τη χρηματοδότηση εγκληματικών οργανώσεων για άλλες δράσεις, την υπονόμευση της δημόσιας υγείας και τέλος το πλήγμα στην εικόνα της χώρας. Ακόμη, παρουσίασε τις δράσεις που ανέλαβε η καπνοβιομηχανία, είτε μεμονωμένα είτε με τις υπόλοιπες ελληνικές βιομηχανίες και κρατικές υπηρεσίες στην προσπάθεια πάταξης του λαθρεμπορίου. Ο ίδιος εξήγησε επίσης ότι κύρια τα κυκλώματα για τη διακίνηση επιλέγουν θαλάσσιους δρόμους και πλοία-«φαντάσματα», αλλά και χερσαίες διαδρομές.
10,5% το μερίδιο των παράνομων τσιγάρων στην ευρωπαϊκή αγορά
Ο αντιπρόεδρος της «Παπαστράτος» ως προς τα νούμερα του παράνομου εμπορίου τσιγάρων και καπνού παρουσίασε μελέτη σε όλη την ΕΕ, όπου το 2013 τα παράνομα τσιγάρα αποτελούν το 10,5% (λίγο λιγότερο το 2012) και αγγίζουν τα 11 δις €. Η Ελλάδα σε αυτή τη μελέτη κατέχει την 6η θέση με 17,8% να συγκεντρώνεται στο λαθρεμπόριο. Με βάση άλλη μελέτη που επικεντρώνεται στην ελληνική αγορά και αντλεί στοιχεία από τα πεταμένα πακέτα σε 20 μεγάλες πόλεις, το Σεπτέμβριο του 2014 τα παράνομα τσιγάρα έφταναν το 20,8%.
Ο κ. Καργαρώτος στάθηκε ιδιαίτερα στη ραγδαία αύξηση της παραβατικότητας στον εν λόγω κλάδο εξαιτίας της αύξησης της φορολογίας, αναφέροντας ότι ο Ειδικός Φόρος και ο ΦΠΑ το 2009 αποτελούσαν το 73% στα τσιγάρα, ενώ το 2010 το 86%. Το 2008 η νόμιμη αγορά τσιγάρων συγκέντρωσε 32 δις €, ενώ το 2014 μόλις 17 δις €. Αντιστοίχως, τα παράνομα τσιγάρα εκτιμούνται σε 1 δις € το 2009 και 4 δις € το 2014. Σχολίασε ωστόσο, ότι παρατηρούνται σημάδια κόπωσης του παράνομου εμπορίου μετά τη φορολογική μεταρρύθμιση του 2012.
Στο 16,5% το παράνομο εμπόριο στην Ξάνθη
Με βάση δείγματα που συλλέχθηκαν και τα οποία παρουσιάστηκαν στην εκδήλωση, αναφορικά με τη δική μας περιοχή το Σεπτέμβριο του 2014, τα παράνομα τσιγάρα ήταν στην Κομοτηνή 30% (21% το 2012), στην Ορεστιάδα 27%, στην Αλεξανδρούπολη 19% και στην Ξάνθη 16,5% (αν και το 2012 ήταν 30%!). Με βάση τα στοιχεία, όπως σημείωσε ο κ. Καργαρώτος εκτιμάται ότι οι απολεσθέντες φόροι εξαιτίας του λαθρεμπορίου αγγίζουν και ίσως να ξεπερνούν τα 650 εκ. ευρώ.
Προτάσεις και πιέσεις για την αντιμετώπιση του φαινομένου
Παρουσιάζοντας τις προτάσεις της εταιρίας για την αντιμετώπιση του φαινομένου, ο ίδιος τόνισε ότι βασικά αιτήματα είναι: 1) σταθερή φορολογία, 2) δημιουργία συντονιστικού κέντρου για τις πέντε διωκτικές αρχές που υπάρχουν σήμερα, 3) εθνικό σχέδιο δράσης και διαβαλκανική συνεργασία, 4) αυστηρή εφαρμογή της νομοθεσίας και αυστηρός έλεγχος των πελατών των ελληνικών καπνοβιομηχανιών, 5) ενημέρωση καταναλωτών, 6) αναζήτηση ευρωπαϊκών κονδυλίων για την αντιμετώπιση, 7) υιοθέτηση ψηφιακής σήμανσης στα πακέτα και 8) συντονισμός για αυστηρό έλεγχο στο χύμα καπνό.
