Κουρμπάν Μπαϊράμ: Η Γιορτή της Φιλανθρωπίας, της πίστης, της κοινωνικής αλληλεγγύης και της ομόνοιας
Τις θερμές ευχές του εκφράζει ο Μουφτής Ξάνθης, κ. Σινίκογλου ευχόμενος : «Υγεία, Αγάπη, Ευτυχία»
Μια από τις μεγαλύτερης γιορτές της μουσουλμανικής θρησκείας γιορτάζεται σήμερα από τους μουσουλμάνους συμπολίτες μας η οποία διαρκεί 3 μέρες. Πρόκειται για τη μεγάλη γιορτή του Κουρμπάν Μπαϊράμ ή γιορτή της Θυσίας, της Πίστης και της Φιλανθρωπίας. Η κινητή γιορτή Κουρμπάν –Μπαϊράμ που γιορτάζεται μια φορά το χρόνο, φέτος ξεκίνησε στις 25 Νοεμβρίου, δέκα ημέρες νωρίτερα απ’ την περσινή ημερομηνία, ως είθισται.
Το τελετουργικό της σφαγής
Την πρώτη ημέρα της εορτής όλα τα μέλη της οικογένειας ξυπνούν νωρίς για να κάνουν τις τελευταίες προετοιμασίες. Οι άνδρες πηγαίνουν στο τζαμί για την ειδική εορταστική προσευχή της θυσίας(Μπαϊράμ Ναμαζι). Η διαδικασία της σφαγής ξεκινά όταν επιστρέψουν σπίτι. Από την προηγούμενη μέρα η ράχη του ζώου καλύπτεται με ‘κνα’ που κοκκινίζει μέχρι την ώρα της σφαγής. Στο ζώο δίνεται νερό και αλάτι, τα μάτια του είναι τυλιγμένα μ’ ένα καθαρό μαντήλι και το πρόσωπό του είναι στραμμένο προς τη Μέκκα. Απαγγέλλονται εδάφια του Κορανίου και μετά κόβεται ο λαιμός. Σε μερικά χωριά η σφαγή και η εκδορά του ζώου που είναι είτε αρνί είτε κατσίκι ή μοσχάρι γίνεται στα σπίτια από τους νοικοκυραίους ή σφάχτες. Στις πόλεις όμως συνηθίζεται να γίνεται στα σφαγεία. Το δέρμα του ζώου παραδίδεται στο τζαμί όπου ανήκει ο καθένας και πωλείται ενώ τα χρήματα που εισπράττονται χρησιμοποιούνται για τα έξοδα του τζαμιού ή διανέμονται σε φτωχές οικογένειες.
Γιορτή της φιλανθρωπίας …Τις μέρες αυτές παύουν οι έχθρες
Ιδιαίτερη σημασία έχει η φιλανθρωπική διάσταση της γιορτής που αποτελεί μια έκφραση θρησκευτικής κοινωνικής αλληλεγγύης, καθώς οι μουσουλμάνοι που θα κάνουν κουρμπάν πρέπει να κρατήσουν για το σπίτι τους το 1/3 του ζώου και τα υπόλοιπα 2/3 να τα διαμοιράσουν σε φτωχές οικογένειες που δεν έκαναν θυσία καθώς επίσης και σε συγγενείς και φίλους. Επίσης το Κουρμπάν Μπαϊράμ είναι και η γιορτή που λιώνει τις έχθρες καθώς αυτές τις ημέρες παύουν οι έριδες και όλοι φιλιώνουν.
Το κρέας μαγειρεύεται είτε με ρύζι είτε κοκκινιστό είτε σκέτο βραστό ενώ οι γυναίκες κάνουν παραδοσιακά σιροπιαστά γλυκά καθώς οι επισκέψεις είναι καθημερινές επί τριήμερο. Το πρωί της πρώτης μέρας της γιορτής τα παιδιά επισκέπτονται οικογένειες συγγενών, τους φιλούν το χέρι και παίρνουν κεράσματα. «Συνάντηση» του Κορανίου με την Παλαιά Διαθήκη
Η γιορτή έχει τις ρίζες της στη θυσία του Αβραάμ και στην Παλαιά Διαθήκη
Όπως η έννοια της προσφοράς και της φιλανθρωπίας αντικατοπτρίζει την υπακοή ενός μουσουλμάνου στο Θεό έτσι όπως ο Ιμπραήμ (Αβραάμ κατά τη Παλαιά Διαθήκη) ήταν έτοιμος να θυσιάσει το γιο του στο Θεό. Το Κοράνι λέει: «Προσευχήσου και θυσίασε για τον Θεό σου» και η θυσία του ζώου χρησιμοποιείται ως μέσο προσέγγισης με το Θεό αλλά και ως ένα μέσο κοινωνικής αλληλεγγύης. Είναι μια υποχρέωση που οφείλουν να εκπληρώσουν οι ευκατάστατοι μουσουλμάνοι αλλά δεν είναι ρητός κανόνας (farz).
Κοινά έθιμα
Έθιμα που μοιάζουν με αυτά του Χριστιανικού Πάσχα και αποδεικνύουν ότι οι δυο μονοθεϊστικές θρησκείες έχουν ομοιότητες στη βάση τους και κοινούς συμβολισμούς. Σε περιοχές όπως η πολυπολιτισμική Θράκη που αρμονικά συμβιώνουν Χριστιανοί και Μουσουλμάνοι, αυτά τα κοινά σημεία είναι πυλώνες οικοδόμησης αγαστών και ειρηνικών ανθρώπινων σχέσεων.
Τις θερμές ευχές του εκφράζει ο Μουφτής Ξάνθης, κ. Σινίκογλου ευχόμενος : «Υγεία, Αγάπη, Ευτυχία».
Καλό Μπαϊράμι και χρόνια πολλά στους μουσουλμάνους συμπολίτες μας!
Μαριάννα Ξανθοπούλου
mxanthopoulou@empros.gr
