Απεντάσσονται έργα λόγω κόστους και χρόνου
Θεσμικές βελτιώσεις για απλούστευση και επιτάχυνση της διαδικασίας με παρεμβάσεις του ΤΕΕ
Το πρόβλημα εντοπίζεται στο καθεστώς των απαλλοτριώσεων, που συχνά οδηγεί σε ιδιαίτερα κοστοβόρες, αλλά και χρονοβόρες διαδικασίες, ικανές να οδηγήσουν ακόμα και στην απένταξη έργων. Πρακτικά αυτή η παθογένεια δημιουργεί «φρένο» στην ανάπτυξη, όπως έχει επισημανθεί πολλές φορές από μέλη του ΤΕΕ σε όλη την Ελλάδα, που είναι σε θέση να αναφέρουν πολλά παραδείγματα «ναυαγίων» έργων, λόγω ενστάσεων και αντιρρήσεων στις απαλλοτριώσεις.
Υπέρογκες αποζημιώσεις για τις απαλλοτριώσεις
Το θεσμικό πρόβλημα εντοπίζεται στο «πάγωμα» της διαδικασίας με την υποβολή ενστάσεων και στη μέχρι πρότινος υποχρεωτική εκδίκαση σε πρώτο βαθμό, προκειμένου να ξεκινήσει η υλοποίηση του εκάστοτε έργου, πράγμα που οδηγούσε σε καθυστέρηση 2-3 ετών. Ακόμη, συχνές είναι οι καθυστερήσεις εξαιτίας των αντιρρήσεων που φέρνουν οι ιδιοκτήτες των αγροτεμαχίων, με τη λογική «γιατί ο δρόμος να περάσει απ’ το δικό μου χωράφι και όχι απ’ του γείτονα». Ωστόσο, το καθεστώς που διαμορφώθηκε δημιούργησε μια σειρά από άλλα εμπόδια.
Χαρακτηριστική είναι η δήλωση του προέδρου του ΤΕΕ Δυτικής Κρήτης Γιάννη Στρόγγυλου, ο οποίος σημειώνει: «ο οποιοσδήποτε, για ψύλλου πήδημα, αλλά κύρια πίσω από αυτό κρύβονται οικονομικοί λόγοι, κάνει προσφυγές και προσπαθεί να πετύχει ακυρώσεις έργων για να πάρει υψηλότερες τιμές στις απαλλοτριώσεις. Δεν μπορεί σε όλη την Ευρώπη το κόστος των απαλλοτριώσεων να είναι της τάξης του 10% το πολύ σε κάποιο έργο και στην Ελλάδα το κόστος των απαλλοτριώσεων να φτάνει το 30% και το 40% του προϋπολογισμού του έργου. Αυτομάτως απεντάσσονται όλα τα έργα». Οι μηχανικοί έχουν πολλάκις βρεθεί αντιμέτωποι με υπέρογκες αποζημιώσεις για απαλλοτριώσεις, κάποιες φορές ακόμη και σε ύψη υπερδιπλάσια της εμπορικής αξίας των οικοπέδων. Το Δημόσιο σε αρκετές περιπτώσεις δεν παρίσταται, λόγω έλλειψης συμβούλων ή για άλλους λόγους ή προτάσσει ασθενή επιχειρήματα με αποτέλεσμα τα δικαστήρια να αποφαίνονται υπέρ των ιδιοκτητών των γαιών που απαλλοτριώνονται. Ευνόητο είναι βέβαια ότι σε κάθε περίπτωση που επιδικάζεται υψηλό ποσοστό αποζημιώσεων το κόστος επιβαρύνει το κράτος, αφού πρόκειται για δημόσια έργα και κατ’ επέκταση τους ίδιους τους πολίτες.
Περιπτώσεις ανάλογες και εξίσου τρανταχτές έχουν συναντήσει οι μηχανικοί και στην περιοχή της Θράκης, ωστόσο το πρόβλημα τώρα φαίνεται στις πραγματικές του διαστάσεις, αφού σε αυτή τη χρονική συγκυρία είναι που έχουν στερέψει τα οικονομικά και είναι επιτακτικότερη η ανάγκη για οικονομικά συμφέρουσες λύσεις και αποφυγή καθυστερήσεων.
Επιταχύνεται η διαδικασία υλοποίησης των έργων
Ωστόσο, όπως μας ενημερώνει ο γραμματέας του ΤΕΕ Θράκης Αργύρης Πλέσιας με παρέμβαση του ΤΕΕ προωθήθηκε μια σειρά από βελτιώσεις στο σχετικό νόμο, που διευκόλυνε την αποτελεσματικότητα στη διαδικασία των απαλλοτριώσεων και στόχο είχε την επιτάχυνση και την απλούστευση της διαδικασίας. Έτσι τώρα παρέχεται μεγαλύτερη ευελιξία, αφού η διαδικασία της κατάθεσης και εκδίκασης των ενστάσεων μπορεί να προχωράει παράλληλα με την υλοποίηση του έργου και άρα να εξοικονομείται πολύτιμος χρόνος για την ανάπτυξη.
Ελένη Διαφωνίδου
ediafonidou@empros.gr
