Σοβαρές είναι οι προειδοποιήσεις από τους ευρωπαίους εταίρους την ώρα που αποφασίσαμε να προκηρύξουμε νέες εκλογές. Οι προειδοποιήσεις αυτές έχουν να κάνουν σαφώς με την δυσκολία να αναδειχθεί στην χώρα μας κάποια κυβέρνηση αλλά κυρίως με το γεγονός ότι οι ευρωπαίοι αισθάνονται πλέον έτοιμοι να συνεχίσουν χωρίς την Ελλάδα στην ευρωζώνη. Υπάρχει βέβαια και το ενδεχόμενο όλα τα δημοσιεύματα και οι αντίστοιχες ρήσεις να αποτελούν μοχλό πίεσης στην χώρας. Δεν καταλαβαίνω όμως με ποιο αποτέλεσμα, καθώς ήδη ο ελληνικός λαός έχει καταθέσει την άποψή του στις κάλπες του Μάιου.
Παρόλα αυτά, από την ΕΕ συνεχίζεται ο αγώνας δρόμου για να μας πείσουν τινί τρόπω πως πρέπει να δεχθούμε τα μέτρα. Χαρακτηριστική είναι η δήλωση του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μανουέλ Μπαρόζο: «Ο ελληνικός λαός καλείται τώρα να λάβει μια πλήρως τεκμηριωμένη απόφαση επί των εναλλακτικών λύσεων, έχοντας κατά νου ότι θα πρόκειται για πραγματικά ιστορικής σημασίας εκλογές. Για το μέλλον της χώρας. Για το μέλλον του ελληνικού λαού. Είναι σημαντικό ο ελληνικός λαός να λάβει τώρα μια απόφαση γνωρίζοντας επακριβώς τις συνέπειες των αποφάσεών του. Εμείς, φυσικά, θα σεβαστούμε τη δημοκρατική απόφαση του ελληνικού λαού. Οι Έλληνες πολίτες οφείλουν συγχρόνως να λάβουν υπόψη τους ότι υπάρχουν άλλες 16 δημοκρατίες στην ευρωζώνη. Οι δημοκρατικές αποφάσεις που έχουν ληφθεί από το σύνολο των κρατών της ευρωζώνης πρέπει επίσης να ληφθούν υπόψη». Και καταλήγει: «Ασφαλώς, η τελική απόφαση για την παραμονή στην ευρωζώνη πρέπει να προέλθει από την ίδια την Ελλάδα».
Όπως βλέπουμε, το μπαλάκι των ευθυνών έχει ήδη ριχθεί στο έδαφός μας, με την χαρακτηριστική υποσημείωση ότι στην ευρωζώνη δεν είμαστε μόνοι μας, αλλά υπάρχουν και άλλες δημοκρατίες. Το πώς ερμηνεύει κανείς αυτή την δήλωση βέβαια, εξαρτάται και από το πώς βλέπει το μέλλον της χώρας. Το ΚΚΕ, ας πούμε, το λέει ξεκάθαρα: «έξω τώρα από την ευρωζώνη!» Τι γίνεται όμως με όλες αυτές τις δυνάμεις που παρά το γεγονός ότι δεν τα βρίσκουν στο κυβερνητικό σχήμα έχουν φιλοευρωπαϊκό προσανατολισμό; Τα πράγματα μάλλον περιπλέκονται.
Και οι προειδοποιήσεις των ευρωπαίων εταίρων εξακολουθούν να είναι πολυεπίπεδες: Ο Ομοσπονδιακός Υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας, κ. Βέστερβελε, για παράδειγμα, δήλωσε στις 15 Μαΐου από την Βιέννη: «Με μεγάλη ανησυχία διαπιστώνω ότι οι πολιτικές δυνάμεις στην Αθήνα δεν κατάφεραν να συμφωνήσουν στον σχηματισμό μιας νέας κυβέρνησης. Το γεγονός αυτό έχει κλονίσει την αναγκαία εμπιστοσύνη προς την Ελλάδα, αναφορικά με την πρόθεσή της να υλοποιήσει το μεταρρυθμιστικό της πρόγραμμα. Αυτό που χρειάζεται τώρα η Ελλάδα είναι η επίδειξη αξιοπιστίας και βούλησης για την προώθηση των μεταρρυθμίσεων ώστε να μπορέσει, συνεργαζόμενη στενά με τους ευρωπαίους εταίρους της, να υπερβεί την κρίση. Οι απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις είναι σκληρές και επώδυνες, είναι όμως και ο μοναδικός δρόμος για επιστροφή στην ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα. Δεν υπάρχει εναλλακτική οδός».
Βλέπετε λοιπόν τι λένε οι εταίροι: Τα μέτρα όσο σκληρά και να είναι πρέπει να παρθούν, ανεξαρτήτου αποτελέσματος στον κοινωνικοοικονομικό ιστό της χώρας. Έχουν ήδη προγράψει το μέλλον της χώρας μας στην Ευρώπη σε περίπτωση που τα μέτρα αυτά δεν παρθούν. Και μοιραία, λέξεις όπως καταγγελία, απαγκίστρωση ή κατάργηση του μνημονίου σημαίνουν για αυτούς αυτόματα και έξοδο από την ευρωζώνη. Και εδώ τι κάνουμε; Ορκίζουμε υπηρεσιακή κυβέρνηση με δυσκολία ακόμη και στην επιλογή των προσώπων. Θα το ξαναπώ: Οι πολιτικές δυνάμεις της χώρας αποδείχθηκαν μικρότερες των περιστάσεων στο να σχηματίσουν μια κυβέρνηση που θα βγάλει την χώρα από την κρίση. Επικράτησε το μικροκομματικό συμφέρον και η εκ νέου ροπή προς την αυτοδυναμία. Πως όμως θα επιτευχθεί αυτό;
Ο ΣΥΡΙΖΑ, για παράδειγμα, θεωρεί πως με την συνεργασία με την ΔΗΜΑΡ, αλλά και άλλες προοδευτικές δυνάμεις, θα κατορθώσει να κυβερνήσει, αφού πάρει πρώρα το μπόνους των 50 εδρών αν έρθει πρώτο κόμμα. Και πάλι όμως δεν βγαίνουν τα κουκιά, υπό την προϋπόθεση ότι η ΔΗΜΑΡ δεν θα αυξήσει θεαματικά τα ποσοστά της. Τι θα γίνει λοιπόν μετά τις 17 Ιουνίου που δεν έγινε τώρα; Μήπως θα συμμετάσχει το ΚΚΕ στην κυβέρνηση; Δεν το νομίζω. Μοιραία λοιπόν θα συρθούμε εκ νέου σε διερευνητικές εντολές με άγνωστο τέλος. Μέχρι τότε βέβαια οι ευρωπαίοι εταίροι στην κυριολεξία θα έχουν «ξεσαλώσει» με δηλώσεις και ανακοινώσεις περί αποχώρησής μας από την ευρωζώνη.
Από την άλλη, παρά τους γάμους και την συσπείρωση του κεντροδεξιού μετώπου, δεν προβλέπω να συμβεί κάτι το εξαιρετικό. Το δε ΠΑΣΟΚ μάλλον θα λειτουργήσει ως μπαλαντέρ λόγω της συνεχούς μείωσης της δύναμής του, αδύναμο όμως να διαδραματίσει ενεργό ρόλο στις εξελίξεις. Που το πάνε λοιπόν; Και γιατί δεν πρόβλεψαν το αδιέξοδο; Κάποιοι πιο μετριοπαθείς, όπως ο Φώτης Κουβέλης, το είχαν πει ότι και η ιστορική ευκαιρία για την Αριστερά χάθηκε και το μέλλον προβλέπεται ομιχλώδες. Για τους πρωτοπόρους του ΣΥΡΙΖΑ όμως το ορμητικό αντιμνημονιακό ποτάμι πρέπει να ξεχυθεί μέχρι τέλους. Ας γίνει. Αρκεί να εκβάλλει κάπου βέβαια το ποτάμι αυτό και να μην βρει διέξοδο στα παρακείμενα χωράφια των μπερδεμένων πολιτών. Μια πλημμυρίδα που θα σαρώσει στο διάβα της τα πιο απλά και κατανοητά μηνύματα της κάλπης.: Την πολιτική συνεργασία και τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό με επαναδιαπραγμάτευση του μνημονίου και παράλληλη πορεία με τις υπόλοιπες 16 δημοκρατίες της ευρωζώνης. Με την σοβαρή υπενθύμιση πάντα ότι το μνημόνιο θα καταργηθεί σταδιακά, κάτι που θα πρέπει να ξεχνούν τους οι αρχιτέκτονές του εντός και εκτός της χώρας.
(phil.zaharis@gmail.com)
