Η γέννα ενός καινούριου μωρού θεωρείται γεγονός αναμφίβολα θετικό για τους γονείς και συνοδεύεται από προσδοκίες χαράς και ενθουσιασμού. Συγγενείς και φίλοι σπεύδουν να συγχαρούν τους ευτυχισμένους γονείς. Η εικόνα της καινούριας μαμάς που χαμογελάει με λατρεία στο μωρό της είναι αναπόσπαστο μέρος αυτής της ειδυλλιακής εικόνας οικογενειακής ευτυχίας. Και πολλές φορές είναι πράγματι έτσι. Αλλά όχι πάντα..
Ένα σημαντικό ποσοστό γυναικών δεν θα αισθανθεί αυτήν την χαρά. Θα νιώσει τρόμο με την θέα του μωρού που καλείται να φροντίσει μέρα και νύχτα. Θα πλημμυρίσει από αγωνία ότι δεν μπορεί να τα καταφέρει, θα κλαίει ασταμάτητα, θα αρχίσει να παραμελεί τον εαυτό της. Θα νιώσει ενοχές που αντί να ζει σε έναν “παράδεισο” μαζί με το μωρό της – όπως υποθέτει ότι ζουν όλες οι άλλες μαμάδες – έχει εισέλθει σε μια “κόλαση” τρόμου, αμφιβολίας και κατάθλιψης. Δεν θα νιώσει την ενστικτώδη αγάπη για το μωρό της που ακούει ότι κάθε μητέρα αισθάνεται. Και θα πιστέψει ότι είναι μια ανίκανη μαμά, μια “κακή μαμά”. Και ίσως και οι γύρω της να αρχίσουν να σκέφτονται το ίδιο..
Όμως η αλήθεια είναι εντελώς διαφορετική. 10% των γυναικών υποφέρει από επιλόχεια κατάθλιψη, μια ψυχική ασθένεια που δεν έχει να κάνει με προσωπικές επιλογές και ικανότητες και σε καμία περίπτωση δεν εκφράζει ότι μια μαμά είναι κακή ή ψυχρή ή ανίκανη. Είναι απλά ψυχικά άρρωστη.
Οι λόγοι που κάποιες γυναίκες παθαίνουν αυτήν την μορφή της κατάθλιψης είναι πολλαπλοί. Κάποιες φορές ευθύνονται οι έντονες ορμονικές αλλαγές μετά την γέννα, δυσκολίες στην σύλληψη του μωρού ή γέννα με επιπλοκές ή οι δυσκολίες προσαρμογής καθώς η γυναίκα περνάει σε μια καινούρια φάση ζωής και καλείται να φροντίσει ένα μωρό απόλυτα εξαρτημένο από εκείνη. Για κάποιες γυναίκες αρνητικές εμπειρίες που είχαν στην παιδική τους ηλικία ή δυσκολίες στην σχέση με τον σύντροφό τους μπορεί να τις κάνουν πιο ευάλωτες σε κατάθλιψη. Επιπλέον οι κοινωνικές προσδοκίες ότι μια καινούρια μαμά πρέπει να είναι ευτυχισμένη περιπλέκουν τα πράγματα και προσθέτουν τις ενοχές στην ψυχική οδύνη επιδεινώνοντας τα αισθήματα προσωπικής ανεπάρκειας της μητέρας.
Η αναγνώριση ότι μια γυναίκα πάσχει από επιλόχεια κατάθλιψη είναι το πρώτο σημαντικό βήμα στον δρόμο για ανάρρωση. Η οικογένεια, οι συγγενείς και φίλοι μπορούν να παρέχουν πολύτιμη βοήθεια, να στηρίξουν την μητέρα πρακτικά αναλαμβάνοντας μέρος της φροντίδας του μωρού, να την βοηθήσουν να φροντίσει τον εαυτό της, να την ενισχύσουν συναισθηματικά ακούγοντας υπομονετικά και χωρίς κριτική τις ανησυχίες και τους φόβους της. Μπορούν να την στηρίξουν να ζητήσει βοήθεια από ειδικό και πάνω από όλα να της θυμίσουν ότι δεν ευθύνεται για την κατάθλιψη και ότι με την κατάλληλη βοήθεια θα γίνει καλά.
Σοφία Μεσσάρη
Κλινική Ψυχολόγος & Οικογενειακή Θεραπεύτρια
Κέντρο Ψυχολογικών Θεραπειών «Ψυχή τε και σώματι»
Πινδάρου 11Β, Ξάνθη
Τηλ. 6957085624