του Ανδρέα Πετρουλάκη
Όταν εκπρόσωποι πολιτικών και συνδικαλιστικών σχηματισμών λένε “το Κεφάλαιο πίνει το αίμα του λαού”, “ο λαός οδηγείται στον αφανισμό”, ”καταδικάζετε τους συνταξιούχους σε θάνατο”, όλοι αντιλαμβάνονται την συγγνωστή υπερβολή του δημόσιου λόγου και κανείς δεν σπεύδει να συντάξει διαθήκη. Όλοι γνωρίζουμε ότι η ένταση των εκφράσεων φτάνει στη στρατόσφαιρα όπου οι λέξεις χάνουν την βαρύτητά τους. Τα πράγματα διαφέρουν όμως όταν πρόκειται για επιστημονικούς συλλόγους.
Επί μέρες βομβαρδιζόμαστε από πληρωμένες διαφημίσεις των ιατρικών και φαρμακευτικών συλλόγων της χώρας που πραγματικά έχουν τρομάξει τον κόσμο. Όταν οι καθ’ ύλην αρμόδιοι επιστήμονες προειδοποιούν τους πολίτες ότι “ η ζωή κοστολογείται 23 ευρώ”, “έχουμε ασθενείς δύο κατηγοριών”, “η Υγεία παρέχεται σε δόσεις”, “θα γεμίσουμε επικίνδυνα φάρμακα”, “η ζωή των πολιτών μπαίνει σε κίνδυνο”, εύλογο είναι να προκαλέσουν μεγάλη αναστάτωση στην κοινωνία. Η πιο άμεση αντίδραση θα είναι να ωθηθούν οι ασφαλισμένοι να πληρώσουν απ΄το υστέρημά τους πανάκριβα πρωτότυπα φάρμακα γιατί θα φοβούνται να πάρουν τα πολύ φτηνότερα γενόσημα που δικαιολογούν τα Ταμεία τους.
Οι επιστήμονες όμως δεν συνθηματολογούν, δεν κινδυνολογούν, δεν αοριστολογούν. Ο πρώτος ρόλος τους, κυρίως των επιστημών που σχετίζονται με την Υγεία, είναι να αποτελούν πυλώνα νηφαλιότητας και ηρεμίας της κοινωνίας και να αποφορτίζουν το κλίμα τρομοκρατίας που συχνά εμφανίζεται όταν τα θέματά τους υπάρχουν στην επικαιρότητα. Όχι να το δημιουργούν οι ίδιοι. Οι επιστήμονες οφείλουν να μιλούν επιστημονικά και όχι δημοσιογραφικά και πολιτικά. Να μιλούν δηλαδή με στοιχεία, στατιστικές, αριθμούς και να δίνουν υπεύθυνες απαντήσεις στα ερωτήματα που ανακύπτουν. Ας πούμε:
1.Γιατί μέχρι τώρα η χρήση των γενοσήμων φαρμάκων κινείτο στη χώρα μας στα επίπεδα του 18% όταν ο μέσος όρος στην Ευρώπη είναι 50% και στις ΗΠΑ 70%; Στις χώρες αυτές οι ασφαλισμένοι κινδυνεύουν ή οι μέθοδοι ελέγχου των γενοσήμων που διενεργούνται εκεί είναι ασφαλείς; Γιατί απλώς δεν ζητούν και εδώ ανάλογης ασφάλειας ελέγχους της βιοισοδυναμίας των φαρμάκων; Ο ΕΟΦ έχει ανακοινώσει ότι το ποσοστό των ελαττωματικών αντιγράφων που έχει διαπιστώσει στην χώρα μας είναι 4%, περίπου όσο και των πρωτοτύπων. Έχουν αυτοί άλλα στοιχεία;
2.Γιατί τα ελληνικής παρασκευής γενόσημα είναι ακριβότερα από τα εισαγωγής; Καταλαβαίνει κανείς ότι υπάρχει ανάγκη προστασίας θέσεων εργασίας στην εγχώρια φαρμακοβιομηχανία, αλλά την ίδια στιγμή δεν ζητούν να πληρώνουν οι ασφαλισμένοι μεγαλύτερο ποσοστό συμμετοχής για το ελληνικό γενόσημο και τα Ταμεία ακριβότερα φάρμακα; Έχουν δεδομένα ότι οι φαρμακοβιομηχανίες τρίτων χωρών, που τελούν υπό τον έλεγχο του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων, παράγουν επισφαλή γενόσημα ή απλώς επιμένουν ελληνικά;
3.Ποιές ακριβώς είναι οι ενστάσεις τους στην αναγραφή από τους ιατρούς της δραστικής ουσίας και την επιλογή από τους φαρμακοποιούς τους φθηνότερου φαρμάκου; Πέραν της περιγραφής της μεθόδου περίπου σαν να ήταν η Πύλη της Κολάσεως, μια ψύχραιμη επιστημονική εξήγηση δεν ακούσαμε.
4.Πιστεύουν ότι μέχρι τώρα τα πράγματα πήγαιναν καλά; Επιθυμούν να διατηρηθούν ως έχουν; Η δαπάνη για φάρμακο στη χώρα μας αυξήθηκε σε μια δεκαετία 400%, φτάνοντας στα 5,2 δις ετησίως όταν στο ίδιο διάστημα ο μέσος ευρωπαϊκός όρος αυξήθηκε 50%. Είναι εντάξει αυτό; Και αν όχι πιστεύουν ότι υπάρχουν μέλη τους που με πράξεις ή παραλείψεις συνέβαλαν στην παράδοξη αύξηση αυτής της δαπάνης; Αν μας πουν “πάντα υπάρχουν λίγοι επίορκοι” θα τους πούμε ότι λίγοι δεν φτάνουν για τέτοιο πάρτι. Και τι έχουν κάνει οι ίδιοι για αυτό το φαινόμενο; Δεν είναι ανεύθυνες επιστημονικές εταιρείες αλλά επιστημονικοί σύλλογοι που χορηγούν άδεια ασκήσεως επαγγέλματος στα μέλη τους και εγγυώνται την τήρηση της δεοντολογίας. Ο Πρόεδρος των Φαρμακοποιών, στο διάστημα που αναφέρω, υπήρξε για πολλά χρόνια Διοικητής του ΙΚΑ και τότε κατήγγειλε την υπερβολική φαρμακευτική δαπάνη. Με τη νέα του ιδιότητα έχει να καταγγείλει μόνο το Κράτος;
Αυτήν τη στιγμή ο ρόλος της επιστημονικής κοινότητας είναι ιδιαίτερα σημαντικός καθώς αποτελεί το μόνο αντίβαρο που θα διαφωτίσει τον πολίτη αν οι επιλογές της Κυβέρνησης είναι προς το συμφέρον του ή όχι. Κάποιες μεμονωμένες φωνές που νηφάλια εξήγησαν ορισμένους κινδύνους (π.χ. αλλεργίες στα έκδοχα, μη επαρκές δείγμα στους ελέγχους βιοισοδυναμίας κλπ. ) οπωσδήποτε συμβάλλουν σε διεξοδικότερη επιστημονική συζήτηση και ενημέρωση. Η αμιγώς συντεχνιακή και συνδικαλιστική συμπεριφορά των επιστημονικών συλλόγων όχι.
