marianaxan@yahoo.gr
Στην πλευρά των επιχειρημάτων των οικολογικών οργανώσεων έγειρε η«ζυγαριά» του ΣτΕ όπως συνάγεται από το σκεπτικό της απόφασης (αριθμός631/2011) που εξέδωσε η Επιτροπή Αναστολών του Συμβουλίου τηςΕπικρατείας(ΣτΕ)σύμφωνα με την οποία κάνει δεκτή την αίτηση αναστολής των έργωνεμπλουτισμούτου υδροφόρου ορίζοντα στην πεδιάδα της Ξάνθης. Παρά το γεγονός ότισταθμίστηκαν οι απόψεις των αντιδίκων(ΥΠΕΧΩΔΕ, ΥΠΑΑΤ – ΥΠΠΟ), οι οποίοιεπικαλέστηκαν (με υπομνήματά τους) «λόγους δημοσίου συμφέροντος» πουκατά τηνάποψή τους «το επίδικο έργο δεν είναι αρδευτικό αλλά φιλοπεριβαλλοντικό και ζωτικής σημασίαςκαθόσον δεναποσκοπεί στην άρδευση νέων εκτάσεων αλλά στην αποκατάσταση τωνυπόγειωνυδροφορέων από την υπεράντληση και την υφαλμύρινση και ως εκ τούτου την διατήρησητης βιωσιμότητας τουπεριβάλλοντος και των οικοσυστημάτων της περιοχής, την αποτροπής τηςερημοποίησης της πεδιάδας της Ξάνθης και την αύξηση της γεωργικήςπαραγωγής»,ωστόσο στην απόφαση «βάρυναν» κυρίως δύο στοιχεία: 1)Ο ισχυρισμός τωνοικολογικών οργανώσεων ότι: το «επίδικο έργο σχεδιάζεται σ’ ένα από τασημαντικότερα υδατικά διαμερίσματα της χώρας» και το έργο αποτελεί«επέμβασημεγάλης κλίμακας» και αν τα έργα προχωρήσουν «θα έχει σημαντικές και μηανατρέψιμες αρνητικές επιπτώσεις στο φυσικό περιβάλλον και δεν θα είναιδυνατόννα επανέλθει η προτέρα κατάσταση έως ότου εκδικαστεί (στις 2 Νοεμβρίουη αίτησηακύρωσης τους έργου που είναι η κύρια δίκη και 2) Το γεγονός ότιεκκρεμεί τοπροδικαστικό ερώτημα του ΣτΕ προςτοΔικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων από το 2009 αναφορικά με νομικάζητήματασυμβατότητας με το Κοινοτικό Δίκαιο ( υπόθεση συνδέεται άμεσα με τοέργο τουΑχελώου).
Η Επιτροπή Αναστολών του ΣτΕ συνεδρίασε στις 29 Ιουνίου 2011 μεπρόεδρο τον κ. Κ. Μενουδάκο, ο οποίος είναι και αντιπρόεδρος του ΣτΕκαι ηαπόφαση εκδόθηκε στις 19 Σεπτεμβρίου 2011.
Τα επιχειρήματα των δύο πλευρών
Και μπορεί μεν η απόφαση αυτή να μην κρίνει τους λόγους της αίτησηςακύρωσης χαρακτήρα και ουσιαστικά να είναι επικύρωση της προσωρινήςδιαταγήςαναστολής των έργων που δόθηκε αμέσως μετά την προσφυγή των ΟικολογικώνΟργανώσεων στο ΣτΕ, ωστόσοεξάγονταιχρήσιμα συμπεράσματα όσον αφορά τα επιχειρήματα και των δύο πλευρών πουθαακουστούν και στην δίκη της 2 Νοεμβρίου, η οποία όμως θα γίνει και δενθ’αναβληθεί εάν και εφόσον δοθεί απάντηση από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Και αυτά συνοψίζονται: Απ’ την πλευρά των ΟικολογικώνΟργανώσεων:1) Ότι η προσβαλλομένη απόφαση έχει εκδοθεί «κατά παράβαση τωνδιατάξεων τηςεθνικής, κοινοτικής και διεθνούς νομοθεσίας περί προστασία του φυσικούπεριβάλλοντος», ότιυπάρχει «πλάνη περίτα πράγματα διότι η διοίκηση ενέκρινε περιβαλλοντικούς όρους λειτουργίατουεπίδικου έργου στηριζόμενη αποκλειστικώς και μόνων επί των στοιχείωνγια τοδιαθέσιμο υδατικό δυναμικό του Νέστου που δεν ανταποκρίνονται στηνπραγματικότητα (υποστηρίζουν ότι υπολογίστηκαν με βάσει των μέσων όρωνπαρελθόντων ετών) και ότι δεν προηγήθηκε η τήρηση της διαδικασίαςστρατηγικήςπεριβαλλοντικής εκτίμησης. Οι οικολογικές οργανώσεις αναφέρονται σε«ελλείψειςκαι σοβαρές πλημμέλειες τηςμελέτης»όπως επίσης και ότι δεν τηρήθηκε η διαδικασία προηγούμενης διαβούλευσηςτωνενδιαφερομένων χαρακτηρίζοντας επίσης το έργο «αμιγώς αρδευτικό» που θα δημιουργήσει «τετελεσμένεςκαταστάσεις και«ανεπανόρθωτες βλάβες στο περιβάλλον».
Απ’ την πλευρά της Διοίκησης: Όπως προειπώθηκε, τοέργοχαρακτηρίζεται «φιλοπεριβαλλοντικό» και όχι «αρδευτικό» και «ζωτικήςσημασίαςγια την περιοχή» ενώ θέτει θέμα «δημοσίου συμφέροντος». Ειδικότεραυποστηρίζεται ότι στη μελέτη «συνεκτιμήθηκαν όλες οι επιπτώσεις τουέργου καιότι δεν υπάρχει κίνδυνος επάρκεια των υδάτινων πόρων, ενώ καθιερώνεταισυστηματικός έλεγχος της υδρολογικής υγείας του Νέστου» όπως επίσης καιότι η«ελάχιστη οικολογική παροχή που έχει οριστεί με την προηγούμενη ΚΥΑ δενθίγεταιαπό τη προβαλλόμενη πράξη».
«Πετάνε»… «πετάνε» τα λεφτά της χρηματοδότησης
Τη ζωτική αναγκαιότητα εκτέλεσης του έργου, «ως έργο προστασίας τουπεριβάλλοντος», και «αναπτυξιακής πνοής για το τόπο», υποστήριξε κατά τη συνεδρίαση ο δικηγόροςτης Περιφερειακής Ενότητας Ξάνθης κ. Νίκος Γεννάδιος, στηριζόμενος σεαπτά καιπραγματικά παραδείγματα. Ως Ξανθιώτης που γνωρίζει την περιοχήπεριέγραψε τηνπραγματική κατάσταση που συνδέεται με την ερημοποίηση της περιοχής λόγωτηςυπεράντλησης από τις γεωτρήσεις, τουμεγάλου προβλήματος της υφαλμύρινσης που πλήττει την πεδιάδα τηςΞάνθης. Έθεσεεπίσης την αναπτυξιακή διάσταση του έργου στην κατεύθυνση της αύξησηςτουαγροτικού εισοδήματος όπως επίσης και την οικονομική του διάσταση πουαφοράστον κίνδυνο απένταξης από τους δεσμευμένους πόρους και το τεράστιοπρόβλημαπου θα δημιουργήσει στην περιοχή η μη υλοποίησή του και η απώλεια τωνσχετικώνπόρων.
Να σημειώσουμε ότι ο κίνδυνος να κάνουν «φτερά» οι πόροι είναι πολύπιθανός ιδιαίτερα αν καθυστερήσουν περαιτέρω οι δικαστικές«περιπέτειες» τουέργου καθώς υπάρχει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα εκτέλεσης των έργων στακοινοτικά προγράμματα.
Αναφορικά με την απόφαση αναστολής των έργων ο κ. Γεννάδιος μιλώντας στο «Ε» είπε ότι αυτή δενπροσθέτει, ούτε και αφαιρεί επιχειρήματα: «Επί της ουσίας δεν επηρεάζειταεπιχειρήματά μας» και ότι η αντιδικία θα συνεχιστεί στις 2 Νοεμβρίουοπότε θαεκδικαστεί η αίτηση ακύρωσης του έργου.