Τα μονοπάτια της μνήμης στα ταραγμένα χρόνια του Εμφυλίου

Ο χώρος, ο χρόνος, η γλώσσα και τα πρόσωπα στο έργο του Γ. ΑτζακάΤον συγγραφέα και συνταξιούχο εκπαιδευτικό της Αβάθμιας Εκπαίδευσης καλωσόρισε και παρουσίασε ο κ. Ανδρέας Καφετζής του βιβλιοπωλείου Παπασωτηρίου και η δασκάλα κ. Λένα Παπαδοπούλου μίλησε για το βιβλίο του Γιάννη Ατζακά ακολουθώντας τα μονοπάτια της μνήμης που διαγράφονται στο μυθιστόρημα, περιέγραψε το χώρο και το χρόνο της ιστορίας, τη γλώσσα με την ιδιαίτερη ντοπιολαλιά που σε κάποια σημεία ακολουθεί ο συγγραφέας, την σκιαγράφηση των προσώπων, όχι μόνο αυτών που παρουσιάζονται αλλά και αυτών που είναι απόντα κι όμως κάνουν αισθητή την παρουσία τους μέσα από τις σκέψεις των άλλων ή τις αναφορές του συγγραφέα και ανέδειξε ως ξεχωριστό στοιχείο της συγγραφής του Γιάννη Ατζακά την ιδιαίτερη σχέση του με το βιβλίο του. Στο τέλος, τόνισε την βουβή και ρητή σε άλλα σημεία, κραυγή του συγγραφέα να μη δει το τόπος μας άλλα τέτοια δεινά. Στο σημείο αυτό, ο Γιάννης Ατζακάς πήρε για λίγο το λόγο για να πει: «όταν έγραφα το βιβλίο το 2006 είχα μια σκοτεινή προαίσθηση και τώρα όλη αυτή η ανέχεια, οι στερήσεις που λέγαμε ότι δεν έχουν γυρισμό, είναι μπροστά μας».Με παρατηρητική, διερευνητική και ψυχαναλυτική διάθεσηΗ κ. Αρχοντούλα Διαβάτη, συγγραφέας, μίλησε για το βιβλίο και όλα τα ερεθίσματα που αναπηδούν μέσα απ’ αυτό. Τις ερμηνευτικές παρατηρήσεις της συνόδευε η στεντόρεια φωνή της συζύγου του συγγραφέα, κ. Γιώτας Ατζακά, η οποία διάβασε αποσπάσματα. Η κ. Διαβάτη έδωσε μερικά ερμηνευτικά και επεξηγηματικά στοιχεία για το βιβλίο περιγράφοντας συνάμα τα δικά της συναισθήματα με τη χαρακτηριστική φράση της ευτυχισμένης συγκυρίας ανάγνωσης και συναίσθησης του «ρίγους της καλής λογοτεχνίας». Ακόμη, επικεντρώθηκε σε πτυχές του μυθιστορήματος πότε χαρακτηρίζοντας το ως «σκηνοθεσία της συνάντησης του συγγραφέα με τον εαυτό του» και πότε ως «ψυχαναλυτική νουβέλα ενηλικίωσης». Ενδιαφέρουσα ήταν η αναφορά της ομιλήτριας στη βία και πώς παρουσιάζεται στις σελίδες του βιβλίου, ως βία της γλώσσας, βία της μαύρης προπαγάνδας κ.ά.Όταν έχεις από μικρός το σπόρο της συγγραφής μέσα σου…Το λόγο πήρε ο συγγραφέας Γιάννης Ατζακάς, που με σεμνότητα και διάθεση αλληλεπίδρασης με το ακροατήριό του μίλησε για τη δομή των βιβλίων του και τη σύνδεση των αυτοβιογραφικών στοιχείων με την πορεία της ζωής του πρώτα ως παιδί με τη γιαγιά του στο Θεολόγο της Θάσου κι έπειτα ως παιδί της Φρειδερίκης στις παιδοπόλεις, τα στρατόπεδα της δικτατορίας και το πανεπιστήμιο.Πριν ξεκινήσει, όμως, σημείωσε ότι η βραδιά ήταν ξεχωριστή για τον ίδιο, λόγω δύο υπερβάσεων που αποφάσισε να κάνει για το κοινό της Ξάνθης: «σήμερα μιλάω πρώτη φορά χωρίς χειρόγραφο, ίσως να με καθησυχάζει και η συναδελφική οικειότητα, κι επιπλέον αποφάσισα να αναφερθώ σε στοιχεία έξω από τα κείμενα των βιβλίων». Πραγματικά ο κ. Ατζακάς αναφέρθηκε στα παιδικά και εφηβικά του χρόνια, την αγάπη του για τη φύση και τους ανθρώπους που πήγαζε από αθωότητα και αυθορμητισμό, την εσωτερική και υποσυνείδητη καλλιέργεια του σπόρου της συγγραφής, τα ‘ταξίδια’ του στη δημοτική βιβλιοθήκη και τη γέννηση των πρώτων προσωπικών ερωτημάτων για τον έρωτα, την κοινωνία, το καλό, το κακό, το θεό… Επίσης, επεσήμανε ότι καθόλη τη διάρκεια μέχρι την ενηλικίωσή του και στη συνέχεια, στο πανεπιστήμιο, στο στρατό έγραφε συνεχώς ημερολόγιο και ενημέρωσε ότι αποσπάσματα από τις καταγεγραμμένες εμπειρίες στο στρατό θα κυκλοφορήσουν σε συλλογή με τίτλο «κάτω απ’ τις οπλές». Ο κ. Ατζακάς δεν παρέλειψε ακόμη να κάνει και μία… κριτική στην κριτική που δέχτηκε σχολιάζοντας ότι κατά τη γνώμη του υποτιμήθηκε το ύφος της συγγραφής του που δεν είναι μόνο ηθογραφικό και ότι δεν αναδείχθηκε η πολιτική αλλά και η οικολογική παράμετρος που είναι παρούσα σε ορισμένα σημεία του βιβλίου. Από την άλλη, είπε ότι θεωρεί υπερτιμημένη της παραλληλία με τον Παπαδιαμάντη εκφράζοντας την άποψη δεν μπορεί να συγκριθεί με την κορυφαία προσωπικότητα του πεζογράφου και την προσήλωση στο ψυχολογικό τραύμα του παιδιού στα ταραγμένα χρόνια του εμφυλίου. Παρόλα αυτά συνολικά δήλωσε ότι είναι ευχαριστημένος με την κριτική και «εκμυστηρεύτηκε» στους συναδέλφους του από την Ξάνθη ότι «μπορεί να άρχισα αργά τη συγγραφή ωστόσο τώρα νιώθω γεμάτος από βιώματα, ιδέες και συναισθήματα που θέλω να καταγράψω».