Οι ιδέες που γίνονται πραγματικότητα

Τίποτα λιγότερο από ένα θαύμα. Το Ινστιτούτο Επαρχιακού Τύπου, το μεγαλόπνοο σχέδιο του Συνδέσμου Ημερήσιων Περιφερειακών Εφημερίδων για τη συνεχή κατάρτιση των εμπλεκομένων και τη συνεχή ενίσχυση του Περιφερειακού Τύπου σε μια εποχή που η επιβίωσή του δοκιμάζεται, το όραμα του εμπνευστή του κ. Γιάννη Γαρεδάκη, εκδότη των ‘Χανιώτικων Νέων’ και προέδρου του ΙΕΤ φιλοξένησε την πρώτη διημερίδα για τον επαρχιακό Τύπο και τις Νέες Τεχνολογίες, ξεκινώντας την υλοποίηση των στόχων του.Το ‘καντούνι’ του ΙνστιτούτουΔεν ξέρω αν ο όρος ‘καντούνι’ που χρησιμοποιούν οι κρητικοί για το ‘θεμέλιο’ είναι δόκιμος για να περιγράψει την καθοριστική συμβολή του Γιάννη Γαρεδάκη για την σύλληψη και υλοποίηση του μεγαλόπνοου έργου της δημιουργίας του Ινστιτούτου, που αποτελεί πρωτοπόρο και μοναδικό στον τομέα του ίδρυμα σε όλη την Ελλάδα. Όπως και να ‘χει –και ας με συγχωρήσουν οι κρητικοί για το τόλμημα να μεταχειριστώ τα ιδιώματά τους- ο εκδότης των ‘Χανιώτικων Νέων’, που έχει καταφέρει να κάνει την εφημερίδα κομμάτι της καθημερινότητας της χανιώτικης κοινωνίας και σημείο αναφοράς των δράσεων και ιδεών των ανθρώπων της αποτελεί την πηγή της έμπνευσης και της δημιουργίας του Ινστιτούτου Επαρχιακού Τύπου, η πραγματοποίηση του οποίου αποτελεί απόδειξη ότι και στη δική μας χώρα μπορούμε –η ιδιωτική πρωτοβουλία μπορεί- να εμπνευστεί, να εμπνεύσει και να υλοποιήσει τελικά σχέδια που κοιτούν το μέλλον, επικεντρώνονται στην Περιφέρεια και ‘πατούν πάνω’ στην συνεχή κατάρτιση των ανθρώπων του Τύπου, αναδεικνύοντας τη σπουδαιότητα της παιδείας και της διαρκούς επιμόρφωσης.Αυτό ήταν μόνο η αρχή Για ‘εκπληκτικό και τεράστιο’ έργο, για ‘ευρωπαϊκό κέντρο’, για ‘κοιτίδα του μέλλοντος’ και με άλλα λόγια θαυμασμού μίλησαν οι παρευρισκόμενες εθνικές και τοπικές πολιτικές και θρησκευτικές αρχές και μέλη του ακαδημαϊκού κόσμου. Ωστόσο, ο κ. Γαρεδάκης, σχολιάζοντας ότι «και γω ο ίδιος αμφέβαλα στην αρχή. Υπήρχαν στιγμές που κλονιστήκαμε, δεν ξέραμε αν θα καταφέρουμε να φτάσουμε ως το τέλος» υπογράμμισε ότι η ημέρα έναρξης των εργασιών της πρώτης διημερίδας στο ΙΕΤ αποτελεί μόνο την αρχή «γιατί η λειτουργία είναι μεγάλο θέμα που αφορά ουσιαστικά την υλοποίηση του βασικού μας στόχου που δεν είναι τίποτα λιγότερο από τη δημιουργία ενός χώρου ανταγωνιστικού των άλλων παρόμοιων ινστιτούτων της Ευρώπης».Στήριξη γιατί υπήρξε συνειδητοποίησηΚαι βέβαια ξεχωριστή μνεία απέδωσε ο κ. Γαρεδάκης σε εθνικές και τοπικές αρχές αλλά και φορείς που στάθηκαν αρωγοί στο ‘όνειρο’ και αυτό γιατί συνειδητοποίησαν ότι κάτι σημαντικό ήταν ‘στα σκαριά’.Και βέβαια, για να καταλάβουμε σε τι αναφερόμαστε, το ΙΕΤ αποτελεί ένα πλήρως ανακαινισμένο ευρύχωρο χώρο με σύγχρονο εξοπλισμό και όλες τις δυνατότητες που παρέχουν παρόμοια ιδρύματα της Ευρώπης, με χρηματοδότηση μεμονωμένη τη στιγμή που στην υπόλοιπη Ευρώπη οι οικονομικές δραστηριότητες τέτοιων ινστιτούτων είναι απεριόριστες. Ενδεικτικά η κρατική ενίσχυση στη Σουηδία είναι 8 εκατομμύρια ευρώ, στη Δανία 5, στην Πορτογαλία 3 και στην Ιταλία 2,5. «Φυσικά εμείς ούτε διανοούμεθα, ούτε ζητάμε τέτοια πράγματα», σημείωσε ο πρόεδρος του Ινστιτούτου.Πόσο θα αντέξει ο Περιφερειακός Τύπος;Θέμα που απασχόλησε ιδιαιτέρως τους ομιλητές και τους συνέδρους ήταν το μέλλον και η θέση του επαρχιακού εντύπου στην εποχή της ηλεκτρονικής ενημέρωσης. Ουσιαστικός ο διάλογος, σημαντικές και βαρυσήμαντες οι τοποθετήσεις, ενδιαφέρουσες οι προτάσεις αλλά με καταληκτική αισιόδοξη νότα ότι ο περιφερειακός Τύπος απολαμβάνει το πλεονέκτημα της εγγύτητας, την καταγραφή των ιστοριών και γεγονότων της μικρογεωγραφίας των τοπικών κοινωνιών, αλλά και τη δυνατότητα καλλιέργειας σχέσης αφοσίωσης του αναγνώστη, πράγμα που αποδεικνύεται μέσα από την ανθεκτικότητα του δείχνει.Λίγα ενδεικτικά αλλά χαρακτηριστικά λόγια από τις τοποθετήσεις των ομιλητών που σηματοδοτούν την ουσία του ευρέως διαλόγου γύρω από την επιβίωση του Περιφερειακού Τύπου και παρουσιάζουν τις πτυχές του προβληματισμού: Ο καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου, Γιώργος Πανηγυράκης έκανε τη διαπίστωση ότι «το αναγνωστικό κοινό γηράσκει και άρα επιτάσσεται αύξηση του χαρτοφυλακίου με σύνδεση με τα άλλα μέσα και ανανέωση», ο αναπληρωτής καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Νίκος Μπακουνάκης σημείωσε τα συγκριτικά πλεονεκτήματα του επαρχιακού Τύπου προτείνοντας δυνατότητες αξιοποίηση της πληροφορίας των ηλεκτρονικών μέσων κάνοντας λόγο για «νέα δημοσιογραφία που κερδίζει στην έρευνα, στις αναλύσεις, στα σχόλια σε βάθος», ο διευθυντής σύνταξης του Αθηναϊκού Πρακτορείου Ειδήσεων – Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων (ΑΠΕ – ΜΠΕ), Νικόλας Βουλέλης μίλησε για την ανάγκη αποδοχής και αξιοποίησης των νέων τεχνολογιών χαρακτηρίζοντας «πρόκληση» τα νέα δεδομένα, ενώ ο καθηγητής στο Τμήμα ΜΜΕ και Επικοινωνίας του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Μιχάλης Μεϊμάρης έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην επαφή του Τύπου με τους νέους και τόνισε ότι «η προσέγγιση δεν μπορεί να γίνει με τα παραδοσιακά μέσα υπό αυτή τη μορφή».Ακόμη ο πρόεδρος του ΣΗΠΕ, κ. Λεωνίδας Βαρουξής σχολίασε «Διάβασα πρόσφατα σε μια οικονομική εφημερίδα το εξής: Αν δεν αλλάξουμε θα βουλιάξουμε. Ας προφυλαχτούμε όμως και από τον κίνδυνο να βουλιάξουμε επειδή επιχειρήσαμε να αλλάξουμε με αδέξιο τρόπο», ενώ στην τοποθέτησή του ο κ. Γαρεδάκης επεσήμανε «το μεγάλο ελάττωμα των εκδοτών του περιφερειακού Τύπου είναι ότι, κατά κανόνα, δεν φροντίζουμε να κάνουμε εφημερίδα, δεν φροντίζουμε να βελτιώσουμε την ποιότητα της εφημερίδας μας, αλλά πώς θα μειώσουμε αυτόν που έχει κάνει μία πρόοδο κι έχει πάει τον επαρχιακό Τύπο μπροστά. Αυτός είναι ο κακός δαίμονας των ημερήσιων περιφερειακών εφημερίδων και αν αυτό δεν το βελτιώσουμε δεν πρόκειται ποτέ να πάμε μπροστά και σίγουρα ο επαρχιακός Τύπος θα σβήσει».Αλλάζει η εποχή, αλλάζεις μορφήΚαι βέβαια, καθόλου δεν υποτιμήθηκε η σημασία της δεύτερης συζήτησης της διημερίδας σχετικά με την ποιότητα εκτύπωσης, το design και τα τεχνικά χαρακτηριστικά που πλέον έχουν βαρύνουσα σπουδαιότητα, ώστε να κάνουν το έντυπο πιο ελκυστικό, πιο ευανάγνωστο, πιο όμορφο αισθητικά. Χρώμα, εκτύπωση, σελιδοποίηση ο κύκλος των προτεραιοτήτων της εφημερίδας διαμορφώνεται διαφορετικά, αφού αναδεικνύεται η θέση των τεχνικών προδιαγραφών και της εικόνας.Χανιώτες: τα λόγια είναι περιττάΚαι βέβαια, τα λόγια είναι περιττά όταν μιλάμε για τη φιλοξενία των Χανιωτών, τη θετική τους διάθεση, τον αυθορμητισμό τους. Οι συμμετέχοντας στην ημερίδα είχαν την ευκαιρία να απολαύσουν εξαιρετική κρητική κουζίνα και ‘φρέσκια’ τσικουδιά, σε γραφικό περιβάλλον ανάμεσα στα χωριά του ‘ημι- ορεινού’ Αποκόρωνα Χανίων, αλλά κυρίως με τη συντροφιά των Χανιωτών.Είναι πηγαίοι, είναι πρόσχαροι, είναι απλοί και φιλόξενοι. Και αυτό φαίνεται στην ποιότητα ζωής που έχουν και τη διατήρηση των ιδιαιτεροτήτων και των πολιτιστικών χαρακτηριστικών τους.Τους λείπει η μιζέρια και η προσπάθεια να αποδείξουν κάτι διαστρεβλώνοντας το ρόλο θεσμών και στοιχείων της παράδοσης (ξέρετε κατά που πάει αυτό…).Τίποτα, όμως, δεν περιγράφει καλύτερα τους Χανιώτες από τις ‘επί τόπου’ εμπνεύσεως μαντινάδες και παραθέτω ενδεικτικά τα ‘δημιουργήματα’ του λυράρη Ανδρέα Λιλικάκη ειδικά για την περίσταση:Για το Γιάννη Γαρεδάκη: Εσύ ‘σαι ο πρωτομάστορας στην ενημέρωσή μας/ και είναι η εφημερίδα σου τιμή για το νησί μας.Το Ίδρυμά σου έκανες στολίδι στην Ευρώπη/ γι’ αυτό σε καμαρώνουνε του τόπου σου οι ανθρώποι.Και για τους επίσημους προσκεκλημένους: Μας έχει κάνει την τιμή να έρθει απ’ την Αθήνα/ ο Μπακουνάκης ο γνωστός που γράφει εις το “Βήμα”.Χίλια καλώς μας όρισες κύριε Μεϊμάρη/ πολλοί τηνε ζηλεύουνε του λόγου σου τη χάρη.Σχέδια και επόμενα βήματαΑν μου επιτραπεί και πάλι να μιλήσω με κρητικούς όρους θα έλεγα ότι για τα μέλη του ΣΗΠΕ που παραβρέθηκαν στο ΙΕΤ η διημερίδα ήταν κάτι σαν τις μπαλοθιές που ακολουθούν τη νύφη λίγο πριν φτάσει στην εκκλησία και σηματοδοτούν το μεγάλο γεγονός. Ήταν μόνο η αρχή. Αλλά η αρχή έγινε. Τα εγκαίνια του ΙΕΤ θα πραγματοποιηθούν στο τέλος της άνοιξης με παράλληλη διεξαγωγή σεμιναρίου για τα ψηφιακά μέσα, ενώ για το καλοκαίρι έχει ήδη προγραμματιστεί summer school (καλοκαιρινό σχολείο) με τη συμμετοχή του Πανεπιστημίου της Βοστώνης.Και έχω να πω κι άλλα, αλλά θα αρκεστώ σε αυτά για την πρώτη σελίδα της ιστορίας του Ινστιτούτου Επαρχιακού Τύπου.Ελένη Διαφωνίδουelenidfn@yahoo.com