Λεύκιππος: ο πρωτοπόρος της ατομικής θεωρίας

Συνεχίζοντας τον κύκλο των προσωπικοτήτων της αρχαιότηταςπου άφησαν ανεξίτηλο το σημάδι τους στην περιοχή μας και περικλείονταιαπόδιεθνή αναγνώριση, τρίτος ακολουθεί ο Λεύκιππος, ο δάσκαλος τουΔημόκριτου καιπατέρας της ατομικής θεωρίας, την οποία πρόβαλε και εξέλιξε ο πιοχαρισματικός,πιθανότατα, μαθητής του.
Ο Λεύκιππος ήταν Έλληνας φιλόσοφος του 5ου αι. π.Χ. (480/470π.Χ.-400; π.Χ.) από τα Άβδηρα (κάποιοι λένε από τη Μίλητο) μαθητής τουΖήνωνατου Ελεάτη. Διατύπωσε πρώτος την υπόθεση ότι η ύλη αποτελείται απόάτομα. Ησχολή του Επίκουρου αμφισβητούσε την ιστορικότητά του. Ο Αριστοτέληςανέφερεπως δεν υπήρχαν βασικές διαφορές στις διδασκαλίες του και του μαθητήτουΔημόκριτου. Φαίνεται πως η ισχυρή προσωπικότητα του δεύτερου επισκίασετονπρώτο και ο μαθητής ξεπέρασε το δάσκαλο. Ήταν σύγχρονος με τονΕμπεδοκλή καιτον Αναξαγόρα. Του αποδίδονται δύο συγγράμματα, ο «Μέγας διάκοσμος», τοβασικόσύγγραμμα της ατομιστικής σχολής, και το «Περί νου». Από το πρώτουπάρχει μιασύντομη περίληψη, για το δεύτερο δεν ξέρουμε τίποτε βέβαιο.
Τη ζωή του περιβάλλουν αναπάντητα ερωτήματα, ενώ το έργοπεριπλέκεται με τα όσα φέρεται να διατύπωσε ο Δημόκριτος. Ο  Διογένης ο Λαέρτιος (“ΒίοιΦιλοσόφων”, βιβλίο ΙΧ, παρ. 30-33) γράφει ότι: «ήταν Ελεάτης, κατ’άλλουςΑβδηρίτης και κατ’ άλλους Μιλήσιος. Άκουσε το Ζήνωνα». Ο ξανθιώτηςφιλόλογος-συγγραφέας Θανάσης Μουσόπουλος, στο βιβλίο του ‘Άβδηρα: γη του κάλλουςκαι τουστοχασμού’ αναφέρει: «γενικά, οι αρχαίοι που δέχονται την ύπαρξη τουΛεύκιππου,παραδέχονται ότι στα έργα του “Περί νου” και “Μέγαςδιάκοσμος” ο Λεύκιππος συνέλαβε τους άξονες της ατομικής θεωρίας, πουεπεξεργάστηκε στη συνέχεια ο μαθητής του Δημόκριτος. Θα μπορούσαμε ναπούμε ότιο Λεύκιππος πρώτος, για να εξηγήσει την ποικιλομορφία των όντων,υποστηρίζειτην ύπαρξη του κενού που διαχωρίζει τα όντα. Δηλαδή, τις δύο αντίθετεςδυνάμειςΦιλότης-Νείκος του Εμπεδοκλή τις αντικαθιστά με το πλήρες και το κενό,πουδίνουν μια ποσοτική-επιστημονική διάσταση στο φιλοσοφικό στοχασμό καιστηνεπιστήμη».
 
Ατομική Θεωρία
Η ύλη κατά τον Λεύκιππο και το Δημόκριτο, αποτελείται απόμικροσκοπικά, αόρατα, αιώνια, άφθαρτα, αμετάβλητα, αδιαίρετα σωμάτια,τα άτομα,τα οποία γεννήθηκαν αυτόματα και τυχαία. Τα άτομα δεν έχουν καμμίαποιοτικήδιαφορά μεταξύ τους, παρά μόνο στο μέγεθος και στο σχήμα τους. Μεταξύτωνατόμων υπάρχει το κενό, ή το μη ον ή μανόν, το οποίο όμως έχει υλικήυπόσταση.Λόγω της ύπαρξης του κενού, τα άτομα έχουν την ιδιότητα της κίνησης.Από τιςσυγκρούσεις των ατόμων δημιουργείται η ύλη. Οι δύο φιλόσοφοι πιστεύουνπως μέσωδιαφόρων συνδυασμών, τα όμοια άτομα έλκονται, σχηματίζοντας σώματα.
 
Κοσμολογία
Όπως αναφέρει ο Διογένης Λαέρτιος, ο Λεύκιππος και οΔημόκριτος υποστηρίζουν πως οι συγκρούσεις των ατόμων δημιουργούν νέασώματααλλά και νέους Κόσμους. Πιστεύουν οτι υπάρχουν άπειροι Κόσμοι πουδημιουργούνται από άπειρα σε πλήθος άτομα, με τυχαία μορφή. Για τοΣύμπαν,σύμφωνα με τον Αέτιο, οι δύο φιλόσοφοι υποστηρίζουν πως έχει σφαιρικόσχήμα.
Για τη Γη, ο Αριστοτέλης αναφέρει πως ο Λεύκιππος τη θεωρείακίνητη και στο κέντρο του Κόσμου, ενώ έχει σχήμα τυμπανώδες (σχήματυμπάνου).