elenidfn@yahoo.com
Η Ξάνθη δεν προσφέρεται για ανακύκλωση και συνεπώς περιορίζει τουςοικολογικά ευαισθητοποιημένους κατοίκους της που παγίως έχουνδιατυπώσει τοαίτημα για υποτυπώδη έστω λειτουργία ανακύκλωσης υλικών στην πόλη. Έστωόμως,αν είχαμε τι δυνατότητα και συλλέγαμε μία σακούλα χαρτί ή κουτάκιααλουμινίου,φτάναμε στο χώρο που βρισκόταν ο κάδος και συναντούσαμε αντί για ένα 6κάδουςμε διαφορετικά χρώματα ποιον θα διαλέγαμε; Με άλλα λόγια ποιο είναι τοπροσφιλέστερο χρώμα για ανακύκλωση διαφορετικών υλικών; Και πόσοεπηρεάζει τοχρώμα ή η θέση του κάδου στην κινητροδότηση της ανακύκλωσης;
Στο ερώτημα απαντά η ομάδα φοιτητών του καθηγητή του ΔΠΘ πολιτικούμηχανικού και οικονομολόγου κ. Κωνσταντίνου Τσαγκαράκη από το τμήμαΜηχανικώνΠεριβάλλοντος του ΔΠΘ, η οποία ολοκληρώνοντας ένα χρόνο πάνω σε αυτό το‘πρότζεκτ’ με στατιστικά πειράματα σε Ξάνθη και Κομοτηνή κατέληξαν ότι:«στηνανακύκλωση προτιμούμε τους κάδους που βρίσκονται στα άκρα, δηλαδήαυτούς πουέχουμε καλύτερη πρόσβαση και χρώμα προτίμησης είναι το πράσινο».
Η έρευνα ξεκίνησε το Μάιο του 2010 με τη φοιτήτρια του τμήματοςΕυθυμία Μυλωνοπούλου και τη συνεργασία του καθηγητή ψυχολογίας τουΠαντείουΡόμπερτ Μέλλον. Φέτος συνεχίζεται με τους προπτυχιακούς φοιτητέςΔημήτρηΤσικαμπάκα και Ιωάννα Καλατζή και τη μεταπτυχιακή φοιτήτρια ΣτέλλαΒενιώτη πουέχουν αναλάβει να εξετάσουν τη συμπεριφορά στην ανακύκλωση αλουμινίου,πλαστικού και χαρτιού αντίστοιχα. Οι κάδοι διαφορετικών χρωμάτων για τοχαρτίβρίσκονται στην είσοδο της αντιπεριφέρειας, ενώ για το αλουμίνιο και τοπλαστικό τοποθετήθηκαν σε χώρους της πανεπιστημιούπολης, αλλά γίνεταιπροσπάθεια να μεταφερθούν σε σημεία του κέντρου της πόλης για ναυπάρχουνκαλύτερα αποτελέσματα.
Ο επιβλέπων καθηγητής κ. Τσαγκαράκης αφού μας πληροφόρησε ότι δενυπάρχει ενιαία πολιτική σχετικά με το χρώμα των κάδων που προορίζονταιγια τηνανακύκλωση υλικών και πολλές φορές υπάρχουν διαφορές ακόμη και σεδιαφορετικέςπόλεις ή και περιοχές της ίδιας πόλης, σημείωσε: «δεν υπάρχει ανάλογηβιβλιογραφία. Η ψυχολογία επηρεάζει την ανακύκλωση και αυτό αποτελείένα νέοεπιστημονικό πεδίο». Ο ίδιος το 2007 με τον καθηγητή Ρόμπερτ Μέλλον καιδύοφοιτητές δημοσίευσαν στο έγκυρο επιστημονικό περιοδικό “American ChemicalSociety”τα αποτελέσματαέρευνας που σχετιζόταν με το χρώμα της ένδειξης της ποιότηταςανακυκλώσιμουνερού, μιας πρακτικής αρκετά άγνωστης ακόμη στη χώρα μας. Ωστόσο,ανέδειξεχρήσιμα και αξιοποιήσιμα συμπεράσματα για τη διαμόρφωση πολιτικώνπροώθησης τηςανακύκλωσης. «Ουσιαστικά αποτελεί ένα είδος περιβαλλοντικού marketing”,πρόσθεσε ο καθηγητής.
Το εν λόγω πείραμα ξεκίνησε πριν από μία εβδομάδα και η εξέλιξή τουθα καθορίσει για πόσο χρονικό διάστημα θα συνεχιστεί. Οι φοιτητέςανανεώνουντις σακούλες κάθε δύο μέρες και μετράνε την ποσότητα των ανακυκλώσιμωνυλικώνανά κάδο.
Μάλιστα, στη νέα αυτή δεύτερη φάση του ‘πρότζεκτ’ προστίθεται δίπλαστους χρωματιστούς κάδους και ένας κάδος για συμβατικά απορρίμματα,ώστε ναεξεταστεί επιπλέον αν ο κάδος αυτός θα αποθαρρύνει την τοποθέτηση κάθεείδουςαπορριμμάτων σε χώρους προορισμένους για ανακύκλωση συγκεκριμένωνυλικών.
Να σημειωθεί ότι η εταιρία HELISOπου παρείχε τους κάδους στην πρώτη φάση εντυπωσιάστηκε απότα αποτελέσματα και προσέφερε άλλους 10 κάδους για τις ανάγκες τωνπειραμάτωνστους φοιτητές.
Επιπλέον, θέμα εξέτασης είναι και μία ακόμη ενδιαφέρουσα παράμετρος,ότι δηλαδή το χρώμα προτίμησης ποικίλλει ανάλογα με την κουλτούρα τουκάθελαού. Μπορεί στην Ελλάδα το άσπρο να συμβολίζει την αγνότητα, τηνευτυχία, τογάμο, όμως σε χώρες όπως η Κίνα και η Ινδία το λευκό χρώμα σημαίνειθάνατος.Αντιστοίχως, στη Κίνα το κόκκινο είναι για το γάμο, ενώ στη χώρα μαςέχεισυνδεθεί με τον κίνδυνο. Γι’ αυτό και τα αποτελέσματα μπορεί να είναιαξιοποιήσιμα σαν μεθοδολογία και επαλήθευση.
Ο κ. Τσαγκαράκης εκδηλώνει την προθυμία του τμήματος να συνεργαστείκαι με το δήμο, συμβάλλοντας σε προσπάθειες τόνωσης της ανακύκλωσης.Προσθέτειότι στο πρόγραμμα παρέχεται στοιχειώδης οικονομική στήριξη από τοΤΣΜΕΔΕ καιστη συνέχεια οι φοιτητές «βάζουν τη δουλειά», έχοντας έτσι και τηνευακιρία ναφύγουν από το πανεπιστήμιο με ένα καλό βιογραφικό, όταν δημοσιευτεί ηεργασίατους. Μάλιστα, σεαυτή τη διαδικασίαενδιαφέρουν είναι και η συμβολή της τοπικής κοινωνίας, αφού αυτήδιαμορφώνει τααποτελέσματα της έρευνας.
Όσον αφορά εν γένει στο θέμα της ανακύκλωσης και στην καθυστέρησηυλοποίησής της στο δήμο της Ξάνθης, υποστηρίζει: «Δεν πιστεύω ότι οκόσμος δενείναι ευαισθητοποιημένος, απλά θέλει να δει κάτι να γίνεται σε σταθερήβάση,θέλει μία διέξοδο αξιόπιστη. Ο δήμος από την πλευρά του πρέπει να λάβειυπόψηότι η ανακύκλωση δεν είναι κάτι κοστοβόρο, αφού με αυτή τη διαδικασίαμειώνονται τα συμβατικά απορρίμματα και άρα αυξάνεται η ζωή των χώρωναπόθεσηςαπορριμμάτων. Και αυτό πρακτικά σημαίνει: λιγότερα βυτιοφόρα καιλιγότερεςβάρδιες».
