Οι πρόωρες εκλογές δεν προκηρύσσονται ποτέ χωρίς η εκάστοτε κυβέρνηση να έχει βάλει
στο μικροσκόπιο τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα που συνοδεύουν τις πιθανές ημερομηνίες διεξαγωγής τους. Με βάση αυτό, τρεις θεωρούνται σήμερα οι καταλληλότερες
ημερομηνίες για τη διεξαγωγή πρόωρων εκλογών, όπως τουλάχιστον έχουν καταγράψει στο ημερολόγιό τους οι ηγεσίες των πολιτικών κομμάτων.
12 Απριλίου, Κυριακή των Βαΐων
Τα υπέρ: * Τα φιλολαϊκά μέτρα που έχει εξαγγείλει το τελευταίο διάστημα η κυβέρνηση και η εμφανής φιλολαϊκή στροφή της στην οικονομική κρίση.
* Αυτή καθεαυτή η οικονομική κρίση, η οποία δεν έχει ακόμη πλήξει, κατά την εκτίμηση της κυβέρνησης, πραγματικά τη χώρα μας και συνεπώς τα δυσμενή αποτελέσματά της δεν είναι ακόμα ορατά.
* Ο πρόσφατος ανασχηματισμός που έδωσε την ευκαιρία στη κυβέρνηση, αλλά και στον ίδιο τον Πρωθυπουργό, «να αγοράσει χρόνο». Η χαλαρότητα που προσέφερε όμως ο ανασχηματισμός δεν μπορεί να διαρκέσει για πολύ, αφού σύντομα η κυβέρνηση θα αναγκαστεί να επιστρέψει στην καθημερινότητα.
* Το κυνήγι της νίκης στις εκλογές από την κυβέρνηση θεωρείται ακόμα εφικτό, την ώρα μάλιστα που ορισμένες δημοσκοπήσεις εμφανίζουν τη ΝΔ να κλείνει κάπως την ψαλίδα έναντι του ΠαΣοΚ και τον κ. Καραμανλή καταλληλότερο πρωθυπουργό από τον κ. Παπανδρέου.
* Η κρατική μηχανή στις προεκλογικές περιόδους ευνοεί συνήθως το κόμμα που την ελέγχει.
* Η συσπείρωση των ψηφοφόρων. Οι δημοσκοπήσεις σημειώνουν ότι η συσπείρωση των οπαδών της ΝΔ είναι αυτή τη στιγμή 61% έναντι 71% των οπαδών του ΠαΣοΚ. Συνεπώς κατά την προεκλογική περίοδο η ΝΔ έχει περιθώρια να αυξήσει περισσότερο τη συσπείρωσή της.
* Οι εκλογές θα διεξαχθούν με σταυρό προτίμησης και όχι με λίστα.
Τα κατά: * Ο μη επαρκής χρόνος για την επικοινωνιακή προετοιμασία του κατάλληλου κλίματος για την προκήρυξη πρόωρων εκλογών (όπως, για παράδειγμα, ελάχιστος χρόνος για την εμπέδωση στο εκλογικό σώμα του κεντρικού συνθήματος του κόμματος που θα είναι «Κυβέρνηση ή ακυβερνησία».
* Η αιτία της προκήρυξης των πρόωρων εκλογών. Οπως παραδέχονται κυβερνητικά πρωτοκλασάτα στελέχη, η αιτία για πρόωρη προσφυγή στις κάλπες πρέπει να είναι και ισχυρή και κυρίως πειστική. Η πραγματική αιτία που μπορεί να επικαλεστεί η κυβέρνηση είναι η διαχείριση της κρίσης και η έξοδός της από αυτήν, πλην όμως είναι πιθανόν ο κ. Καραμανλής να αποφύγει να την επικαλεστεί, καθ΄ ότι πέρασαν μόλις 17 μήνες που επικαλέστηκε πάλι την οικονομία για προκήρυξη εκλογών τον Σεπτέμβριο.
* Η Μεγάλη Εβδομάδα που ακολουθεί. Σε περίπτωση μη αυτοδυναμίας, θα πρέπει να αρχίσουν οι διερευνητικές εντολές για σχηματισμό κυβέρνησης μεσούσης της Εβδομάδας των Παθών.
3 Μαΐου, των Μυροφόρων
Τα υπέρ: * Η δυνατότητα επαναληπτικών εκλογών που δίνεται στον κ. Κ. Καραμανλή να στηθούν διπλές κάλπες μέσα σε ένα μήνα, στις 7 Ιουνίου, μαζί με τις ευρωεκλογές, σε περίπτωση που κανένα κόμμα δεν έχει αυτοδυναμία.
* Η μη αυτοδυναμία, ακόμη κι αν το ΠαΣοΚ έρθει πρώτο κόμμα, ευνοεί και πάλι την κυβέρνηση, τη στιγμή που οι επαναληπτικές εκλογές, μαζί με τις ευρωεκλογές, προβλέπεται να διεξαχθούν με υπηρεσιακή κυβέρνηση, πλην όμως ο κρατικός μηχανισμός παραμένει ο ίδιος.
* Τα φιλολαϊκά μέτρα εξακολουθούν να είναι νωπά και η κυβέρνηση γνωρίζει ότι δεν έχει ικανό χρόνο να τα αξιοποιήσει, επειδή σύντομα θα πρέπει να επιστρέψει στη λογική της δημοσιονομικής νομιμότητας.
* Με τις επαναληπτικές εκλογές στις 7 Ιουνίου δεν θα πρέπει να αποκλειστεί η πιθανότητα να πάρει η ΝΔ την αυτοδυναμία, αφού οι εκλογές θα διεξαχθούν με τον νέο εκλογικό νόμο, ο οποίος δίνει μπόνους στο πρώτο κόμμα δέκα επιπλέον έδρες.
* Οι αργίες του Πάσχα που προηγούνται προσφέρουν ηρεμία και σταθερότητα στην κεντρική πολιτική σκηνή, κάτι που ευνοεί την κυβέρνηση.
Τα κατά: * Η περίπτωση να επιβεβαιωθούν οι δημοσκοπήσεις και το ΠαΣοΚ να κερδίσει τις εκλογές, έστω χωρίς αυτοδυναμία. Η μετεκλογική διαχείριση πάει πρωτίστως στα χέρια του ΠαΣοΚ και φυσικά αλλάζει το εκλογικό παιχνίδι, με πιθανή συνεργασία του με άλλο κόμμα.
7 Ιουνίου, μαζί με τις ευρωεκλογές
Τα υπέρ: * Η αποχή ή η χαλαρή ψήφος που δίνεται συνήθως στις ευρωεκλογές (και γίνεται ακόμη πιο χαλαρή σε περίπτωση τριήμερης αργίας λόγω της Πεντηκοστής), δεν ευνοεί τα μεγάλα κόμματα, με πιθανότητα ΝΔ και ΠαΣοΚ να συγκεντρώσουν μειωμένα ποσοστά.
* Οι δημοσκοπήσεις εμφανίζουν το ΠαΣοΚ να προηγείται από 3,5% ως 4% σε περίπτωση εθνικών εκλογών, αλλά στις ευρωεκλογές η ψαλίδα κλείνει από 2,5% ως 2,8%, στα όρια δηλαδή του στατιστικού λάθους, όπως κατέγραψαν διάφορες εταιρείες δημοσκοπήσεων.
Στελέχη της Νέας Δημοκρατίας επαναφέρουν στην περίπτωση αυτή την παλαιά εκλογική θεωρία ότι όταν στήνονται διπλές κάλπες ο ψηφοφόρος έχει την ευχέρεια να τιμωρεί στη μία την κυβέρνηση και να ψηφίζει υπεύθυνα στην άλλη.
* Η κόκκινη γραμμή του θέρους, που σε καμία περίπτωση δεν θέλει να περάσει η κυβέρνηση, αφού από το φθινόπωρο όλες οι εκτιμήσεις συμφωνούν ότι θα έρθουν οι πρώτοι λογαριασμοί της οικονομικής κρίσης.
* Οι επιπτώσεις από την επερχόμενη οικονομική κρίση στον τουρισμό δεν θα είναι ακόμη ορατές στις αρχές του καλοκαιριού.
Τα κατά: * Οι δημοσκοπήσεις που με όποιο σενάριο κι αν προταχθεί εξακολουθούν να φέρνουν το ΠαΣοΚ πρώτο κόμμα, είτε πρόκειται περί εθνικών εκλογών είτε περί ευρωεκλογών.
Η μη αυτοδυναμία και οι διερευνητικές εντολές
Σ ε περίπτωση που κανένα κόμμα δεν έχει την απόλυτη πλειοψηφία στη Βουλή (αυτοδυναμία) τότε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, αφού ενημερωθεί επισήμως για τα αποτελέσματα των εκλογών, αναθέτει στον αρχηγό του πρώτου κόμματος να διερευνήσει κατά πόσο μπορεί να σχηματίσει κυβέρνηση η οποία να εξασφαλίζει την εμπιστοσύνη της Βουλής.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ο αρχηγός που έλαβε διερευνητική εντολή εξετάζει κατά πόσο μπορεί να συνεργαστεί με άλλα κόμματα ή βουλευτές, ώστε να αποκτήσει την πλειοψηφία στη Βουλή. Αν νομίζει ότι θα το επιτύχει διορίζεται πρωθυπουργός και ακολουθεί η ψήφος εμπιστοσύνης στη Βουλή. Αν όχι, επιστρέφει την εντολή στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ο οποίος με τη σειρά του την αναθέτει στο επόμενο σε έδρες κόμμα. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μπορεί να δώσει συνολικά ως τρεις διερευνητικές εντολές στα τρία μεγαλύτερα κόμματα. Αν καμία δεν τελεσφορήσει, τότε οφείλει να καλέσει τους αρχηγούς όλων των κομμάτων και να καταβληθεί προσπάθεια να σχηματιστεί κυβέρνηση. Αν και από τη σύσκεψη αυτήν δεν προκύψει κυβέρνηση, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας διαλύει τη Βουλή και διορίζει πρω
