Η εν εξελίξει παγκόσμια οικονομική κρίση θα πλήξει εντονότατα ολόκληρη τη μεταποιητική παραγωγική υποδομή της χώρας μας. Και αυτό, διότι τα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας και πραγματικότητας προϋπήρχαν της κρίσης, έχουν δομικό χαρακτήρα, είναι διαχρονικά και αρκετά σοβαρά. Η διεθνής κρίση, απλώς τα έβγαλε στην επιφάνεια, «βγάζουν μάτι» και φυσικά δεν είναι πια δυνατόν να κρυφτούν «κάτω από το χαλί».
Δυστυχώς, εκτιμούμε πως οι παραγωγικές επιχειρήσεις της Βόρειας Ελλάδας θα αισθανθούν εντονότερα την πίεση. Διότι, αφενός, ως επί το πλείστον έχουν εξαγωγικό προσανατολισμό (και φυσικά το «χαμήλωμα» της ζήτησης στην ευρύτερη περιοχή, αλλά και παγκοσμίως, τις επηρεάζει άμεσα) και αφετέρου, δεν εξασφαλίστηκαν για την περιοχή οι όροι και οι προϋποθέσεις αξιοποίησης της θέσης της ως φυσικού εθνικού εφαλτηρίου για τα Νοτιοανατολικά Βαλκάνια και τις παρευξείνιες χώρες.
Η μείωση της ζήτησης και των παραγγελιών επιβάλλει στις επιχειρήσεις την προσαρμογή τους στα νέα δεδομένα, μειώνοντας το κόστος λειτουργίας τους και, φυσικά, ιδιαίτερα το πάγιο. Αυτό δεν είναι καθόλου εύκολο, αφού με δεδομένες τις εξωφρενικές αγκυλώσεις της ελληνικής αγοράς εργασίας, οι περισσότερες επιχειρήσεις βρίσκονται «φορτωμένες» και «εγκλωβισμένες», με υπερβολικό κόστος εργατικής δαπάνης, πολύ αναντίστοιχο με τον όγκο της παραγωγής τους. Και φυσικά, είναι υπερδανεισμένες με μειωμένο κύκλο εργασιών, γεγονός που «τρελαίνει» τους τραπεζικούς δείκτες.
Κάτω από αυτές τις συνθήκες, έντονα και βάσιμα φοβόμαστε πως, νομοτελειακά, θα συρρικνωθεί η παραγωγική βάση της περιοχής, μετακυλίοντας φυσικά τις δυσμενείς επιπτώσεις στον κοινωνικό περίγυρο, ως έντονη μείωση της απασχόλησης άμεσα ή έμμεσα.
Γιο την αντιμετώπιση της κατάστασης προτείνουμε στην κυβέρνηση μέτρα άμεσης απόδοσης για την ενίσχυση της ρευστότητας, άρα και της βιωσιμότητας, αρκετών επιχειρήσεων που βρίσκονται σε οριακό στάδιο, όπως:
– Άμεση αποπληρωμή των ώριμων υποχρεώσεων του δημοσίου προς τις μεταποιητικές επιχειρήσεις και την αγορά γενικώς (οφειλόμενη δημόσια δαπάνη για κάθε έργο, επιστροφή ΦΠΑ στις εξαγωγικές επιχειρήσεις δημόσια δαπάνη για τις ιδιωτικές επενδύσεις, επιδότηση στο κόστος εργασίας κλπ.).
– Αντιμετώπιση του πιεστικού χρηματοοικονομικού κόστους και μετατροπή του δανεισμού από βραχυπρόθεσμο σε μακροπρόθεσμο, με όρους προσαρμοσμένους στη σημερινή δύσκολη συγκυρία.
– Να στηρίζει η κυβέρνηση και το πολιτικό σύστημα γενικώς με το δημόσιο λόγο τους την «απενοχοποίηση» της νόμιμης ελαστικότερης απασχόλησης όσες φορές αυτή επιβάλλεται (τεκμηριωμένα) από τα πράγματα.
Αναφορικά με τα μέτρα μεσομακροπρόθεσμης απόδοσης προτείνουμε:
– Ενίσχυση και χρηματοδότηση αυξημένου προγράμματος δημοσίων επενδύσεων.
– Άμεση έναρξη και ενεργοποίηση του ΕΣΠΑ. Απεγκλωβισμό του από τη «φονική» γραφειοκρατία.
– Ενίσχυση των τομέων της οικονομίας που έχουν υψηλή συνάφεια και συμβάλλουν άμεσα και πολλαπλασιαστικά θετικά, στο σύνολο της οικονομίας (π.χ. ο κατασκευαστικός τομέας).
– Εξασφάλιση ευρυθμίας και χαμηλού κόστους λειτουργίας των λιμανιών της περιοχής, αφού φυσικά απελευθερωθούν από τις «θεσμικές» αγκυλώσεις.
Φυσικά, ο κόσμος των παραγωγικών επιχειρήσεων, όντας προβληματισμένος έντονα, προσπαθεί να αντιδράσει, είτε ο καθένας μόνος του, στα χώρο του και με τις δυνάμεις του, είτε συσπειρωμένος στους συνδικαλιστικούς του φορείς. Είναι όμως πολύ δύσκολο να εισακουσθεί, αφού η πολιτική βούληση ρυμουλκείται από μια κοινωνική συνείδηση, που δυστυχώς τα χαρακτηριστικά της διαμόρφωσε και επέβαλε η διάχυτη υποκουλτούρα της ράθυμης δημοσιοϋπαλληλικής νοοτροπίας και του προνομιούχου παρασιτισμού. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, ο κόσμος της δημιουργικής δραστηριότητας αισθάνεται τελείως αφιλόξενα.