Ανοιχτή κοινωνία- ανοιχτή εκπαίδευση- ανοιχτά μυαλά

Από την πρώτη στιγμή του διορισμού της στη θέση της επικεφαλής της Ειδικής Γραμματείας Ενιαίου Διοικητικού Τομέα Θεμάτων Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού, εκπαίδευσης Ελληνοπαίδων, η κ. Θάλεια Δραγώνα δέχεται πλήθος επιθέσεων που τη χαρακτηρίζουν ανθέλληνα, τουρκόφιλη και ότι επιχειρεί μέσω δράσεων και συγγραμμάτων να διαστρεβλώσει την ελληνική ιστορία.Τι επιφέρουν αυτές οι επιθέσεις; Ποιες θέσεις της ειδικής γραμματέως προκαλούν; Ποιες προτεραιότητες θέτει στον τομέα της Εκπαίδευσης; Και πώς εκτιμά το μέλλον της μειονοτικής εκπαίδευσης στη Θράκη; Για όλα αυτά απαντά η κ. Θάλεια Δραγώνα σε αποκλειστική συνέντευξή της στο «Ε», όπου αναδεικνύει την ευαισθησία της στο θέμα της εκπαίδευσης των ‘διαφορετικών’ πληθυσμών και την βούλησή της να συνδράμει, ώστε η Ελλάδα να αποτελέσει ένα ανοιχτό ευρωπαϊκό κράτος που σέβεται τα δικαιώματα και την εθνοτική ταυτότητα των μειονοτήτων.‘Δεν μπορούν ακραίες μειοψηφίες να καθορίζουν τα πράγματα. Η απάντηση δίνεται με σωφροσύνη και με βάση τις δημοκρατικές αρχές’Η νέα Ειδική Γραμματέας του ΥΠΕΠΘ με μακρόχρονη ακαδημαϊκή εμπειρία στον τομέα της Κοινωνικής Ψυχολογίας και βαθιά ενασχόληση με το πεδίο της εκπαίδευσης των μειονοτήτων (μετανάστες, τσιγαννόπαιδα, μουσουλμάνοι της Θράκης), ξεκίνησε το πολυσήμαντο έργο της με βολές εναντίον της που τη στοχοποιούν για τις θέσεις της σχετικά με την προστασία των μειονοτήτων και την ελλιπή ή στρεβλή εκμάθηση της ιστορίας στα σχολεία. Η ίδια απαντά ότι σε προσωπικό επίπεδο οι φραστικές επιθέσεις, στο διαδίκτυο, τον Τύπο και τα άλλα μέσα της προκαλούν στεναχώρια, αλλά δε θα την επηρεάσουν στην εκτέλεση των καθηκόντων της. Μέσα σε αυτή τη στοχοποίηση, η κ. Δραγώνα διαπιστώνει να εντάσσονται και πράγματα που δεν έχει πει ή απόψεις της που έχουν μεταφερθεί διαστρεβλωμένες: «Είμαι ξεκάθαρη, προσωπικά με πληγώνουν οι επιθέσεις, αλλά οι αντιδράσεις από ακραίες μειοψηφίες δεν μπορούν να καθορίσουν το περιεχόμενο των μεταρρυθμίσεων που προωθούμε». «Οι προοδευτικές αλλαγές πάντα συναντούσαν αντιδράσεις, αλλά ανοίγουν και το δρόμο για το μεγάλο ζητούμενο που είναι η αναβάθμιση της ποιότητας της ελληνικής εκπαίδευσης», σημειώνει η κ. Δραγώνα.Η κ. Δραγώνα επισημαίνει το διακύβευμα, το οποίο αντιμετωπίζουν όλα τα εκπαιδευτικά συστήματα του κόσμου με τη μετακίνηση πληθυσμών που είναι ο σεβασμός της ταυτότητας και της γλώσσας των παιδιών με διαφορετική εθνοπολισμική ταυτότητα. «Οι καταδίκες που αντιμετωπίζει η Ελλάδα για διακρίσεις εις βάρος των διάφορων μειονοτικών ομάδων στον τομέα της εκπαίδευσης από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και οι νομικοί περιορισμοί από την Ευρωπαϊκή Ένωση καταδεικνύουν ότι απαιτούνται αλλαγές, αλλά το θέμα είναι εμείς να καταλάβουμε ότι η κοινωνία μας αλλάζει και άρα πρέπει να ακολουθήσει και η εκπαίδευση». Σημειώνει ότι ανάλογες και περισσότερες σε αριθμό είναι και οι καταδίκες που δέχεται η Τουρκία.Τέλος, δίνοντας απάντηση στις επιθέσεις εναντίον της επισημαίνει: «Απαντούμε πάντα με σωφροσύνη και με βάση τις δημοκρατικές αρχές. Με τη βία δε γίνεται τίποτα γιατί τελικά ο χαμένος είναι ο μαθητής που όταν πληγώνεται είμαστε όλοι κατακριτέοι».Ξετυλίγοντας τον τρόπο με τον οποίο οραματίζεται τις αλλαγές στην εκπαίδευση, η κ. Δραγώνα, υπογραμμίζει ότι ναι μεν χρειάζονται ριζοσπαστικές αλλαγές –που υποστηρίζονται και από την εμπιστοσύνη που έδειξε ο λαός στο ΠΑΣΟΚ-, αλλά πάντα τα νέα συστήματα αντλούν από τις εμπειρίες του παρελθόντος: «Ακόμα και η επιστήμη πατάει πάντα σ’ ένα παρελθόν». ‘Το σχολείο πρέπει να σέβεται την ταυτότητα των μαθητών’Στο νέο της έργο η ειδική γραμματέας του ΥΠΕΠΘ θέτει ως προτεραιότητα τη διασφάλιση του δικαιώματος της εκπαίδευσης σε όλους τους «διαφορετικούς» μαθητές, όπου εντάσσονται οι μειονότητες, οι μετανάστες, τα παιδιά που κατά κανόνα το εκπαιδευτικό σύστημα κρατάει απ’ έξω και υφίστανται απομόνωση και ρατσιστικές συμπεριφορές εις βάρος τους. Το παράδειγμα που μας δίνει η κ. Δραγώνα είναι η συνεκπαίδευση των παιδιών με αναπηρία, που ψηφίστηκε, αλλά δεν εφαρμόζεται ή όπου εφαρμόζεται αναγκάζει τους γονείς να πληρώνουν το δεύτερο δάσκαλο, ενώ στόχος της είναι να συμμετέχουν ισότιμα στο ίδιο δημόσιο σχολείο όλοι, αφού η συνεχής αλληλεπίδραση μέσα στο σχολικό περιβάλλον είναι καταλυτική για την μελλοντική ένταξη των κάθε είδους μειονοτήτων. «Το σχολείο οφείλει να σέβεται την ταυτότητα όλων των μαθητών και κυρίως να αναγνωρίζει ότι η διαφορετική μητρική γλώσσα δεν κατηγοριοποιεί το παιδί, ούτε το απομονώνει». Προς αυτή την κατεύθυνση είναι και οι θέσεις της κ. Δραγώνα για τη δίγλωσση εκπαίδευση, που, όπως πρωταρχικά παρατηρεί, εξ αντικειμένου είναι περίπλοκη και αυτό φαίνεται από τα παραδείγματα των χωρών που την εφαρμόζουν. «Ωστόσο ξέρουμε επιστημονικά ότι είναι θεμελιώδης για τη μάθηση η αναγνώριση και ο σεβασμός της μητρικής γλώσσας των μαθητών. Σε κάποιες χώρες η μητρική γλώσσα αντιμετωπίζεται είτε με προγράμματα δίγλωσσης εκπαίδευσης, είτε με μαθήματα της μητρικής γλώσσας το απόγευμα, είτε με εξοικείωση των εκπαιδευτικών με τη γλώσσα των μαθητών τους, ώστε η εκπαίδευση στη δεύτερη γλώσσα να βασίζεται πάνω στη μητρική». Βούληση για ένταξη των ΚΕΣΠΕΜ στο ΕΣΠΑΣτην περιοχή μας, βέβαια, τα πράγματα διαμορφώνονται διαφορετικά, λόγω του ιστορικοπολιτικού καθεστώτος, αλλά και των διεθνών συνθηκών. Σχετικά με την πομάκικη γλώσσα που δεν υπάρχει στα μειονοτικά σχολεία η κ. Δραγώνα μας εξηγεί τα εξής: «στα πομακικά υπάρχουν πολλές διάλεκτοι πράγμα που δυσκολεύει και εκτός αυτού δεν υπάρχουν επίσημοι και έγκυροι αριθμοί για το πόσα είναι, τελικά, τα πομακόφωνα παιδιά, αφού το πολιτικό διακύβευμα στην περιοχή δεν επιτρέπει την εξαγωγή τέτοιων στατιστικών στοιχείων. Και, όπως, σημειώνει η ειδική γραμματέας: «Κανένας από καμία πλευρά δεν πρέπει να πιέζει ούτε να αναγκάσει κάποιον να αυτοπροσδιοριστεί, αλλά καθήκον της Πολιτείας πρώτα απ’ όλους είναι να προστατεύει το δικαίωμα του αυτοπροσδιορισμού».Σχετικά με το επιτυχημένο πρόγραμμα των Κέντρων Εκπαίδευσης Μουσουλμανοπαίδων που λειτουργούσαν στη Θράκη και σταμάτησαν λόγω λήξης της χρηματοδότησης από το 3ο Κοινοτικό Πλαίσιο, η κ. Θάλεια Δραγώνα, μας πληροφόρησε ότι θα ξαναπροκηρυχθεί με βάση τις νέες προτεραιότητες της υπουργού ώστε να ενταχθεί στο ΕΣΠΑ και να λειτουργήσει το συντομότερο δυνατόν. Ελένη Διαφωνίδουelenidfn@yahoo.com