Στην παρουσίαση του βιβλίου ‘Πυθαγόρεια Εγκλήματα’ που έχει τύχει αποδοχής από μεγάλο μέρος του αναγνωστικού κοινού της χώρας μας, παρατέθηκαν πολλά επιχειρήματα για την αρμονική συνύπαρξη δυο επιστημών που έχουμε συνηθίσει να θεωρούμε ότι λειτουργούν παράλληλα αν όχι σε αντίθετη κατεύθυνση.
Την Παρασκευή 9 Μαρτίου 2007, στο βιβλιοπωλείο ‘Παπασωτηρίου’, έγινε η παρουσίαση του βιβλίου ‘Πυθαγόρεια Εγκλήματα’ που έγραψε ο μαθηματικός Τεύκτρος Μιχαηλίδης. Το βιβλίο τράβηξε το ενδιαφέρον του αναγνωστικού κοινού της χώρας μας απ’ τις πρώτες εβδομάδες της κυκλοφορίας κι έχει τύχει των καλύτερης κριτικής. Ενδεικτικό του ενδιαφέροντος είναι οι πολλοί φίλοι του που γέμισαν την αίθουσα και συμμετείχαν στη ζωντανή και άκρως ενδιαφέρουσα συζήτηση που ακολούθησε την παρουσίαση.
Η παρουσίαση του βιβλίου
Την παρουσίαση του βιβλίου έκανε ένας ξανθιώτης μαθηματικός ο κ. Ν. Ανταμπούφης και αναφέρθηκε τόσο στις ζωντανές εικόνες που περιγράφονται αλλά και στα σημεία της πλοκής που τον κέρδισαν με την ανάγνωση.
Στη συνέχεια το λόγο πήρε ο συμπαθέστατος συγγραφέα κ. Μιχαηλίδης ο οποίος με το ξεχωριστό χιούμορ του «κέρδισε» αμέσως το ακροατήριο. Αναφερόμενος στο βιβλίο, έδωσε πολλά στοιχεία για έναν τομέα που λίγοι γνωρίζουν καλά, την ιστορία των μαθηματικών αλλά και τις συγκρουόμενες απόψεις μεταξύ των μαθηματικών εγκεφάλων που πέρασαν απ’ τον κόσμο. Η αμεσότητα και η επικοινωνιακή ικανότητα του συγγραφέα, διαμόρφωσαν το κατάλληλο κλίμα ώστε να ακολουθήσει μια ευχάριστη όσο κι εποικοδομητική συζήτηση με ερωτήσεις απ’ τους παρευρισκόμενους και αναλυτικές απαντήσεις απ’ τον συγγραφέα.
Ο μαθηματικός-συγγραφέας Τεύκτρος Μιχαηλίδης
Ζητήσαμε απ’ τον κ. Μιχαηλίδη να μας αναφέρει το δρόμο που τον οδήγησε να συγγράψει ένα μυθιστόρημα, όντας ένας μάχιμος μαθηματικός : «είναι το δεύτερο βιβλίο που γράφω για το ευρύ κοινό, έχω γράψει στο παρελθόν βοηθήματα, εγχειρίδια πληροφορικής, μαθηματικών. Το πρώτο μου βιβλίο, τα ‘Μαθηματικά Επίκαιρα’ ήταν μια σειρά δοκιμίων που συνδυάζουν τα μαθηματικά με την καθημερινότητα κι αυτό είναι το πρώτο μυθιστόρημά μου».
Στην ερώτησή μας κατά πόσο παίζουν ρόλο τα μαθηματικά στην καθημερινότητά μας ο συγγραφέας απάντησε: «υπάρχει μια πρόκληση που αποδεικνύει πολλά. Αν σας δώσω μια σειρά με αυτοκόλλητα χαρτάκια που να γράφουν επάνω ‘όχι μαθηματικά’ και σας πω να τα κολλήσετε σε διάφορα αντικείμενα γύρω σας, θα δυσκολευτείτε πολύ γιατί απλούστατα δεν υπάρχουν. Τα μαθηματικά είναι παντού με πάρα πολλές μορφές. Παλιότερα είχα πει ότι τα μαθηματικά είναι ο παλιός βρετανός μπάτλερ, απόλυτα απαραίτητος και τελείως αθέατος».
Την προσέγγιση και την κατανόηση των μαθητών σήμερα όσον αφορά τα μαθηματικά, ο κ. Μιχαηλίδη τη σχολίασε ως εξής: «υπάρχει μια αλαζονεία των διδασκόντων τα μαθηματικά. Σας θυμίζω την ιστορία του Ευκλείδη που όπως λέει η παράδοση, πήγε ένας μαθητής του και τον ρώτησε. ‘τι θα κερδίσω που έμαθα αυτό το θεώρημα;’ Κι ο Ευκλείδης περιφρονητικά του έδωσε μια δεκάρα και του είπε ‘πάρε μια δεκάρα ως κέρδος’. Η αλαζονεία του ανθρώπου που ξέρει τα μαθηματικά, τα νιώθει, τη μεγάλη ικανοποίηση που έχει κάποιος που νιώθει μαθηματικά και δεν υπολογίζει αυτόν που δεν τα κατέχει, είναι το πρόβλημα. Οφείλουμε να δώσουμε τα μαθηματικά στους ανθρώπους με τέτοιον τρόπο ώστε να τους κάνουμε ευτυχισμένους. Το γεγονός ότι διδάσκουμε τα μαθηματικά χωρίς να δίνουμε τις λεπτομέρειες, χωρίς να διδάσκουμε την ιστορία και χωρίς να δίνουμε στα παιδιά τη δυνατότητα να συσχετίζουν, δεν τραβούν με τον σωστό τρόπο την προσοχή τους για να μπορέσουν να δουν τα μαθηματικά σα δυνατό εργαλείο, το πληρώνουμε».
Στην παρατήρησή μας, αν τελικά η μαθηματική λογοτεχνία και δη, η μυθιστορηματική αφήγηση που σχετίζεται με τα μαθηματικά αν βοηθάει στην απομυθοποίηση, την κατανόηση και την προσέγγιση, ο συγγραφέας μας είπε: «βοηθάει και στα τρία που αναφέρατε. Η αφήγηση δεν είναι μόνο ένας τρόπος διάδοσης των μαθηματικών. Η αφήγηση είναι μέσα στη δομή των μαθηματικών. Ο σημερινός τρόπος διδασκαλίας τους όμως, το αποκλείει τελείως».
Συγκερασμός μαθηματικού και λογοτέχνη
Στην εύλογη ερώτησή μας για το συγκερασμό των δυο «αντίθετων» θεωρητικά ιδιοτήτων του, του μαθηματικού και του λογοτέχνη, ο κ. Μιχαηλίδης μας είπε: «όταν ήμουν μικρός έλεγα ότι θέλω να γίνω ή μαθηματικός ή ηθοποιός. Τελικά έγινα δάσκαλος που τα συνδυάζει και τα δυο. Επομένως για μένα ήταν κάτι εντελώς φυσικό. Τα δυο αυτά βιβλία μου δεν κάνουν τίποτε άλλο απ’ το να συμμαζεύουν όλες αυτές τις ιστορίες που είχα σκαρφιστεί είτε για να διασκεδάζω την παρέα μου ή τους μαθητές μου. Ήταν πάντα μέσα μου, δε νομίζω πως υπήρξε μια στιγμή που συγκεράστηκε».
Η άνεση στο λόγο και την έκφραση καθώς και το χιούμορ που αποδεικνύει την ευφυΐα του Τεύκτρου Μιχαηλίδη αλλά και την αγάπη του για τα μαθηματικά που είναι εμφανής απ’ την πρώτη στιγμή που αρχίζει η συζήτηση μαζί του, δημιουργεί στον συνομιλητή του μια ήρεμη και φιλική διάθεση που έχουν πολύ και άμεση ανάγκη τα «παρεξηγημένα» μέχρι σήμερα μαθηματικά. Όλα αυτά καταγράφονται με τον καλύτερο τρόπο στο εξαίρετο όσο και ευχάριστο βιβλίο που μπορεί να ικανοποιήσει και τον πιο απαιτητικό αναγνώστη έστω κι αν δεν έχει τις καλύτερες σχέσεις με τα μαθηματικά.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ
