Μια καθάρια φωνή και μια ξεκάθαρη άποψη καταθέτει ο κ. Ιρφάν Μεχμεταλή, κάτοικος της Μάνταινας του Δήμου Μύκης Ξάνθης, που νιώθει περήφανος που είναι Πομάκος και δεν θεωρεί βρισιά ή ντροπή να αυτοπροσδιορίζεται ως Πομάκος. Παράλληλα περιγράφει με τον πιο εύγλωττο τρόπο τα «πολιτικά παιχνίδια του τουρκικού προξενείου» που παίζονται στην πλάτη των Πομάκων και ως αυτόπτης μάρτυρας καταθέτει τον τρόπο και τη διαδικασία που ακολουθήθηκε για την εκλογή ψευδομουφτή. Μιλάει για την γλώσσα του την πομακική και για τα προβλήματα στην εκπαίδευση που αντιμετωπίζουν τα παιδιά των πομάκων απευθύνοντας έκκληση στην ελληνική πολιτεία να τους παρέχει το αυτονόητο: «Σχολείο ελληνικό ζητάμε , όχι τίποτε παράνομο»! Αλλά και τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι κάτοικοι της ορεινής περιοχής ιδιαίτερα με τον καπνό «ο κόπος μας δεν πληρώνεται, οι έμποροι κάνουν ότι θέλουν» που τους αναγκάζουν σε μετανάστευση. Μια ξεκάθαρη φωνή που δείχνει μια διαμορφούμενη τάση στους νέους πομάκους να απεγκλωβιστούν από κάποιους μηχανισμούς εξουσίας που χρόνια τώρα δρουν και συνθλίβουν την πολιτιστική τους οντότητα, που προσπαθούν να τους ταυτοποιήσουν σύμφωνα με τα συμφέροντά τους. Παράλληλα όμως αναφύεται όλη η ευθύνη της ελληνικής πολιτείας που άφησε και αφήνει τους πομάκους έρμαια …στους ακόρεστους, την ευθύνη της για το εκπαιδευτικό αλαλούμ που διευκολύνει την πρόσβαση και τη χειραγώγησή τους.
Οι έχοντες ώτα …ας ακούσουν!
«Με την επιστολή μου που ακολουθεί θέλω να σας γράψω με τον πιο αληθινό τρόπο τις απόψεις μου σχετικά με τη μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης. Ζώντας στο νομό Ξάνθης, παρακολουθώ με λύπη τις τελευταίες εξελίξεις και τα παιχνίδια που παίζονται σε βάρος μας από κάποιους που θέλουν να πουν ότι όλοι οι μουσουλμάνοι στη Θράκη είναι Τούρκοι. Αυτό είναι μεγάλο ψέμα. Εγώ και η οικογένεια μου είμαστε Πομάκοι και είμαστε περήφανοι γι αυτό.
Δεν ενοχλούμε κανένα, ζούμε μια ήσυχη ζωή και δε θέλουμε κανένας να προσπαθεί με το ζόρι να μας ισοπεδώσει. Μιλάμε τη δική μας γλώσσα, έχουμε τη δικιά μας κουλτούρα και κάποιοι προσπαθούν να την εξαφανίσουν, λέγοντας ότι η λέξη «Πομάκος» είναι βρισιά, ενώ εμείς δεν ντρεπόμαστε που είμαστε Πομάκοι».
«Σκέτη κοροϊδία» η εκλογή του ψευδομουφτή
«Αρχίζω με το ζήτημα του ψευτομουφτή. Όποιος ήταν στις δήθεν εκλογές για το ψευτομουφτή στις 11ανουαρίου θα κατάλαβε τι είδους εκλογές και τι δημοκρατία θέλουν αυτοί που ξεσηκώνουν τον κόσμο για το τίποτε. Ό,τι ήθελαν έκαναν, ό,τι ήθελαν σημείωναν στο τζαμί τα τσιράκια του κυκλώματος και κανέναν δε ρωτούσαν. Μετά βγήκαν και είπαν αυτά που είχαν από τα πριν έτοιμα. Σκέτη κοροϊδία. Τα πολιτικά παιχνίδια του τουρκικού προξενείου αλλά και οποιουδήποτε άλλου δεν τα θέλουμε στην πλάτη μας. Δεν καταλαβαίνω τι σχέση έχει η προσευχή στο τέμενος με τις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Πού αλλού συμβαίνουν τέτοια πράγματα; Στην Τουρκία γίνονται; Στην Αραβία; Πουθενά δε γίνονται, μόνο εδώ που βρήκαν και τα κάνουν…».
«Δυο λόγια για τη μητρική μας γλώσσα…»
«Η γλώσσα των κατοίκων της ορεινής Ξάνθης είναι η πομακική. φαίνεται να είναι σλαβική γλώσσα, κοντινή με τη βουλγάρικη, με λέξεις μέσα της ελληνικές και τούρκικες. Μέχρι πριν λίγο ήταν άγραφη αλλά εδώ και δέκα χρόνια περίπου πολλοί άνθρωποι, που δεν ντρέπονται για την καταγωγή τους, προσπαθούν να την καταγράψουν, με πρώτο και καλύτερο το Ριτβάν Καραχότζα. Γράφτηκαν λεξικά, γραμματικές, παραμύθια, εφημερίδες, τραγούδια … Κάπου δεν πρέπει και το κράτος να βοηθήσει αυτήν την προσπάθεια; Γιατί να μην έχει το κρατικό ραδιόφωνο στο τοπικό του πρόγραμμα μερικά δικά μας τραγούδια, κάποιες ειδήσεις στη γλώσσα μας όπως έχει και στα τούρκικα;».
«Σχολείο ελληνικό ζητάμε, όχι τίποτα παράνομο. Τι θα γίνει; Ελλάδα δεν είναι εδώ;»
«Σχετικά με την εκπαίδευση, υπάρχουν πολλά προβλήματα. Νηπιαγωγεία ελάχιστα έγιναν, όλα τα τελευταία χρόνια. Τα δημοτικά σχολεία όλα είναι μειονοτικά και τα μισά μαθήματα γίνονται στα τούρκικα, τα μισά στα ελληνικά. Ζητήσαμε να γίνονται μερικά ακόμα μαθήματα στα ελληνικά, γιατί μετά τα παιδιά μας πάνε στα ελληνικά γυμνάσια και δεν ξέρουν βασικά πράγματα. Μας το αρνήθηκαν χωρίς άλλη κουβέντα, είναι λέει οι συμφωνίες με την Τουρκία. Και μέχρι πότε θα μας μαθαίνουν τούρκικα στα σχολεία μας; Δεν υπέγραψε η Ελλάδα στη Συνθήκη της Λωζάνης ότι θα διδάσκει τη μητρική γλώσσα των παιδιών των μουσουλμάνων; Εμείς λέμε ότι κι αν δε μπορεί να το κάνει αυτό, ας διδάσκει ελληνικά, είναι τόσο φοβερό αυτό; θέλουμε δημόσια σχολεία στα χωριά μας, μάλιστα με τους συγχωριανούς μας το ζητήσαμε με έγγραφο προς τη Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης και οι υπάλληλοι δεν πίστευαν στα μάτια τους. Σχολείο ελληνικό ζητάμε, όχι τίποτα παράνομο. Τι θα γίνει; Ελλάδα δεν είναι εδώ; Όπως μπορεί ένας μουσουλμάνος της πόλης να στείλει το παιδί του στο μειονοτικό ή σε δημόσιο σχολείο, έτσι θέλουμε κι εμείς δε μπορούμε να διαλέξουμε. Τίποτε παραπάνω».
«Στην οικονομία τα πράγματα είναι δύσκολα…»
«Μπορεί έτσι να είναι και σε όλη την Ελλάδα ή σε όλα τα χωριά σαν τα δικά μας, δεν ξέρω. Αυτό που ξέρω είναι ότι ο κόπος μας δεν πληρώνεται, ότι οι έμποροι του καπνού κάνουν ό,τι θέλουν, κι ότι κανένας δεν ξέρει τι θα γίνει σε λίγα χρόνια. Ευτυχώς η οικοδομή ακόμα δίνει μεροκάματα, αλλά ούτε σίγουρη είναι ούτε κανένας από μας ονειρεύεται το παιδί του μεθαύριο στη δουλειά αυτή. Τόσος νέος κόσμος έφυγε από τα χωριά μας για Γερμανία, Ολλανδία, δεν έφυγε επειδή καλοπερνούσε, για μια δουλειά έφυγε».
«Πρέπει όλοι, και οι φανατικοί και οι πληρωμένοι ακόμα, να μάθουν να σέβονται τους άλλους»
«Θέλω, κλείνοντας να πω δυο λόγια και για το ζήτημα των Πομάκων και των Τούρκων. Όποιος θέλει ας λέει ότι είναι Τούρκος, Πομάκος, Τσιγγάνος… Ποιο είναι το πρόβλημα τους; Εμείς δεν πήραμε ποτέ τούρκικα σαλβάρια να πούμε ότι είναι πομάκικα. Ούτε τραγούδια, ούτε συνταγές μαγειρικής, ούτε πανηγύρια … Αυτοί γιατί το κάνουν; Μήπως γιατί δεν έχουν τίποτε; Κι είναι λόγος αυτός να κλέβουν τα δικά μας; Πρέπει όλοι, και οι φανατικοί και οι πληρωμένοι ακόμα, να μάθουν να σέβονται τους άλλους».
Μαριάννα Ξανθοπούλου
