Πολύς λόγος γίνεται τελευταία για την αναγκαιότητα αναδιάρθρωσης των καλλιεργειών στην Ελλάδα που υπαγορεύεται από την νέα ΚΑΠ και στην στροφή σε εναλλακτικές καλλιέργειες, όπως τα ενεργειακά φυτά, προκειμένου να αντισταθμιστεί η συρρίκνωση των παραδοσιακών καλλιεργειών από την ολική αποσύνδεση. Ήδη ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Κοντός είχε «ανοίξει το φάκελο» για συζήτηση για την καλλιέργεια ενεργειακών φυτών στο νομό μας αφού ο καπνός… πνέει τα λοίσθια και επιπλέον για να στηριχθεί το εργοστάσιο βιοαιθανόλης στο οποίο θα μετατραπεί το εργοστάσιο ζάχαρης Ξάνθης.
Όμως…αποκαρδιωτικά, αν δεν ληφθούν πρόσθετα μέτρα ενίσχυσης των καλλιεργειών, είναι τα συμπεράσματα της μελέτης, που εκπόνησε για λογαριασμό της ΠAΣEΓEΣ το IνστιτούτοAγροτικής και Συνεταιριστικής Oικονομίας (INAΣO). Το βασικό συμπέρασμα μελέτης είναι ότι θα είναι ασύμφορη για τους αγρότες αλλά και για τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων η καλλιέργεια ενεργειακών φυτών, αν δεν ληφθούν συμπληρωματικά μέτρα ενίσχυσής τους. Σύμφωνα με τη μελέτη, το ποσό που θα πρέπει να διατεθεί μέσα στην 8ετία 2007-13 για την κάλυψη των ενεργειακών στόχων της χώρας (5,7% συμμετοχή βιοκαυσίμων) υπολογίζεται σε περίπου 960 εκατ. ευρώ, ώστε να μετατραπούν περίπου 4 εκατ. στρέμματα συμβατικής γεωργίας σε αποδοτικές ενεργειακές καλλιέργειες. Για τον λόγο αυτό επισημαίνεται η ανάγκη εξοικονόμησης πρόσθετων οικονομικών πόρων ύψους 180 εκατ. ευρώ ανά έτος για την επιδότηση των παραγωγών που θα επιλέξουν να αντικαταστήσουν παραδοσιακές καλλιέργειες, με ενεργειακά φυτά. Σύμφωνα με τους μελετητές εφόσον μάλιστα, αφαιρεθούν τα ποσά που δίνονται και σήμερα ως στρεμματική ενίσχυση (4,5 ευρώ ανά στρέμμα) και εκείνα που θα εξοικονομήσει η χώρα από την πληρωμή μικρότερων «δικαιωμάτων ρύπων», το συνολικό απαιτούμενο ποσό φτάνει περίπου τα 130 εκατ. ευρώ τον χρόνο. Ένα σημαντικό τμήμα αυτής της πρόσθετης επιδότησης, και συγκεκριμένα περίπου το 30% ή 50 εκατ. ευρώ/έτος, μπορούν να προέλθουν από περιβαλλοντικά κονδύλια του Δ’ KΠΣ.
Οι τρεις κατευθύνσεις της ενεργειακής γεωργίας
Τα κύρια τεχνικοοικονομικά συμπεράσματα της παρούσας μελέτης, διαμορφώνουν ευκρινώς ένα συγκροτημένο πλαίσιο στρατηγικών κατευθύνσεων και αναγκαίων δράσεων πρώτης προτεραιότητας για την αποτελεσματική ανάπτυξη της ενεργειακής γεωργίας στη χώρα μας. Το πλαίσιο αυτό εδράζεται σε τρεις (3) βασικές κατευθύνσεις:
• την παροχή ικανοποιητικών οικονομικών κινήτρων για τη βιοενέργεια
• τη συνεργιστική δράση των εμπλεκόμενων φορέων (Πολιτείας- Αυτοδιοίκησης-αγροτών- συνεταιρισμών), για τη βελτίωση των κρίσιμων τεχνικοοικονομικών παραμέτρων της εφοδιαστικής και τεχνολογικής αλυσίδας της βιομετατροπής
• το σχεδιασμό/υλοποίηση ολοκληρωμένων προγραμμάτων ενημέρωσης, κατάρτισης και τεχνικής υποστήριξης του αγροτικού κόσμου και των φορέων του στον τομέα των ενεργειακών καλλιεργειών.
Αντικατάσταση των παραδοσιακών καλλιεργειών με ενεργειακές καλλιέργειες
Όπως επισημαίνεται οι ενεργειακές καλλιέργειες μπορούν να καταστούν ελκυστικές για ορισμένες περιοχές που ικανοποιούν τις σχετικές απαιτήσεις και ταυτόχρονα αντιμετωπίζουν πρόβλημα από την εγκατάλειψη παραδοσιακών καλλιεργειών.
Συγκεκριμένα, οι καλλιέργειες που θα δεχθούν τη μεγαλύτερη πίεση είναι τα βιομηχανικά φυτά καπνός, τεύτλα και βαμβάκι, τα οποία εκτιμάται ότι θα υποκατασταθούν σε ποσοστό 80%. Aντίστοιχα, οι διατροφικές καλλιέργειες (μαλακό – σκληρό στάρι και καλαμπόκι) θα υποκατασταθούν σε ποσοστό 20%. Ωστόσο στα 2/3 της παραπάνω έκτασης, (3,7 εκατ. στρ.) μπορούν να καλλιεργηθούν διάφορα ενεργειακά φυτά, όπως ο ηλίανθος, ο γλυκός σόργος, ελαιοκράμβη κ.λπ., με συμφέρουσες αποδόσεις.
17 μονάδες βιομετατροπής απαιτούνται για την αξιοποίηση των ενεργειακών πρώτων υλών
Για την αξιοποίηση των ενεργειακών πρώτων υλών απαιτείται η λειτουργία 17 μονάδων βιομετατροπής, ενώ για τη βιωσιμότητα τους κεφαλαιουχική επιδότηση που υπολογίζεται σε 300 εκατ. ευρώ. Συγκεκριμένα απαιτούνται:
Πέντε μονάδες παραγωγής βιοντήζελ τυπικής δυναμικότητας 40.000 τόνων/έτος η καθεμία. Tρεις μονάδες παραγωγής βιοαιθανόλης τυπικής δυναμικότητας 120.000 – 150.000 τόνων/έτος η καθεμία εκ των οποίων οι δύο μπορεί να καλυφθούν από τις σχεδιαζόμενες από την EΒΖ μονάδες βιοαιθανόλης σε Λάρισα και Ξάνθη. Eννέα μονάδες ηλεκτροπαραγωγής, τυπικής εγκατεστημένης ισχύος 15 MW e η καθεμία.
Κοντός: «Για το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, το θέμα των βιοκαυσίμων είναι ύψιστης προτεραιότητας»
«Θεωρώ πολύ σημαντική την πρωτοβουλία της ΠΑΣΕΓΕΣ, ν’ αναθέσει στο ΙΝΑΣΟ τη συγκεκριμένη μελέτη βιωσιμότητας των ενεργειακών φυτών στη χώρα μας. Για το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, το θέμα των βιοκαυσίμων είναι ύψιστης προτεραιότητας, ειδικά σε αυτή τη δύσκολη περίοδο, που διανύει ο αγροτικός τομέας, από κάθε άποψη». Με αυτά τα λόγια ο υφυπουργός κ. Κοντός καλωσόρισε τη σημαντική πρωτοβουλία της ΠΑΣΕΓΕΣ, ενώ τόνισε ότι το υπουργείο εξετάζει όλες τις παραμέτρους του θέματος. Για το λόγο αυτό έχει, μάλιστα, συσταθεί ειδική επιτροπή, η οποία, όπως είπε ο κ. Κοντός, θ’ αξιοποιήσει τα στοιχεία που προέκυψαν από τη μελέτη του ΙΝΑΣΟ και θα τα λάβει σοβαρά υπόψη, στην κατάρτιση των δικών του μελετών, που ετοιμάζει αυτή την περίοδο, και οι οποίες πρόκειται να παρουσιαστούν σύντομα. Εκτός αυτού, ο κ. Κοντός, δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο συνεργασίας ΠΑΣΕΓΕΣ – Υπουργείου, για το εν λόγω ζήτημα.
Μαριάννα Ξανθοπούλου
