Μια εξόχως σημαντική για την περιοχή μας ημερίδα πραγματοποίησε την Παρασκευή 1 Δεκεμβρίου το απόγευμα (ξενοδοχείο Ζ – palace)ο δικηγορικός σύλλογος Ξάνθης, σε συνεργασία με την Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΕΔΑΠ). Η ημερίδα ήταν ιδιαιτέρως διαφωτιστική καθώς πραγματεύτηκε τόσο τις δικαστικές αρμοδιότητες του Μουφτή και τη συγκεχυμένη νομική δικαιοδοσία που απορρέει από τις διεθνείς συνθήκες που υπαγορεύει την τήρηση του ιερού μουσουλμανικού νόμου – σαρία – στην Ελλάδα στο οικογενειακό, κληρονομικό δίκαιο, όσο και τα σημεία στα οποία η σαρία αντίκειται στο ελληνικό σύνταγμα και στα Διεθνή Δικαιώματα του Ανθρώπου. Οι επίτιμοι καλεσμένοι κ. Στέφανος Ματθίας, επίτιμος πρόεδρος του Αρείου Πάγου, Νίκος Αλιβιζάτος, καθηγητής πανεπιστημίου Αθηνών, αντιπρόεδρος της ΕΕΔΑΠ, Γιάννης Κτιστάκις, δικηγόρος , γενικός γραμματέας της ΕΕΔΑΠ και ο πρόεδρος του δικηγορικού συλλόγου Ξάνθης κ. Κώστας Γούναρης, αναπτύσσοντας τη συλλογιστική τους απάντησαν τεκμηριωμένα στο βασικό ερώτημα: Σε ποιο βαθμό νομιμοποιείται η ελληνική πολιτεία να αφήνει την μειονότητα της Θράκης να επιλύει νομικά τις διαφορές της κυρίως στο οικογενειακό και κληρονομικό δίκαιο ο Μουφτής και ουσιαστικά να μην υπάρχει δυνατότητα επανεξέτασης της απόφασης και ελέγχου, απλά τυπική επικύρωση από ελληνικά δικαστήρια και ουσιαστικά μόνος… φραγμός έναντι λαθών, παραλείψεων ή μεροληψιών να είναι η …ευσέβεια του Μουφτή στην ερμηνεία του μουσουλμανικού νόμου .Αυτό τέθηκε ευκρινέστατα από τον κ. Κτιστάκι ο οποίος έχει διενεργήσει έρευνα στις αποφάσεις των ειρηνοδικείων Ξάνθης και Κομοτηνής τα αποτελέσματα της οποίας καταγράφονται σε βιβλίο και αποσπάσματα του οποίου αναφέρθηκαν στην ημερίδα.
« Μπορούμε να εναποθέσουμε στην ευσέβεια των Μουφτήδων τα δικαιώματα των γυναικών και των παιδιών διαζευγμένων γονιών»;
Όπως τεκμηριωμένα επισημάνθηκε ο Ιερός νόμος του Ισλάμ που εφαρμόζει ο Μουφτής προσκρούει σε δύο βασικές συνταγματικές διατάξεις: Στην αρχή της ισότητας των φύλων και στην Αρχή της υπεροχής του συμφέροντος του τέκνου. Οι διαφορές μεταξύ των συζύγων, διαζύγια, διατροφές, κληρονομικές διαφορές, διαφορές σχετικά με την επιμέλεια και τη διατροφή, ρυθμίζονται αυθαίρετα σε βάρος της γυναίκας και σε βάρος του συμφέροντος του παιδιού.
Παράλληλα υπάρχουν γάμοι ανηλίκων, γάμοι δι’ αντιπροσώπων, διαζύγια δι’ αντιπροσώπων.
Ο έλεγχος της συνταγματικότητας των αποφάσεων του Μουφτή που κατά τον νόμο ανήκει στα πρωτοδικεία, στις περισσότερες περιπτώσεις είναι τυπικός και όχι ουσιαστικός. Σύμφωνα με την έρευνα του κ. Κτιστάκι, από το 1991 οπότε τέθηκε σε εφαρμογή ο νόμος 1920 μέχρι και το 2006 έχουν εκδοθεί 2700 αποφάσεις που επικυρώνουν αντίθετες αποφάσεις του Μουφτή Ξάνθης, Κομοτηνής και Διδυμοτείχου. Σε μια μόνο περίπτωση δικαστήριο αρνήθηκε να επικυρώσει απόφαση Μουφτή και σε 10 άλλες καθώς διαπιστώθηκε παραβίαση δικονομικών διατάξεων. Δεν υπάρχει δευτεροβάθμιο δικαστήριο που θα κρίνει την υπόθεση των διαδίκων.
Ματθίας: «Πρέπει να καταργηθεί η σαρία…»
Στην ομιλία ο κ. Ματθίας αναφέρθηκε στις διεθνείς συμβάσεις και αν η χώρα μας έχει διεθνή δέσμευση να εφαρμόζει μέσω του Μουφτή στις οικογενειακές σχέσεις το μουσουλμανικό ιερό νόμο τη σαρία: Συγκεκριμένα αναφέρονται σ’ αυτό το θέμα: Η σύμβαση της Κωνσταντινούπολης 1881, η συνθήκη των Σεβρών 1920:
Συνθήκη της Λοζάννης 1923. Ο κ. Ματθίας κατέδειξε ότι οι συμβάσεις αυτές δεν είναι δεσμευτικές για τη χώρας μας για την τήρηση της σαρίας και κατέληξε ότι έλληνας νομοθέτης θα έπρεπε να καταργήσει τους νόμους αυτούς γιατί η τήρηση της σαρίας οδηγεί σε εφαρμογή κανόνων που είναι ασυμβίβαστοι προς τις ιεραρχικά ανώτερες και επικρατέστερες διατάξεις που καθιερώνονται με τα δικαιώματα του ανθρώπου, αντίκειται σε βασικές αρχές τόσο του ελληνικού συντάγματος όσο και των διεθνών συμβάσεων για την ισότητα των φύλλων και εν γένει για τα δικαιώματα του ανθρώπου.
Οι 4 «πληγές» της μειονότητας
Επίσης ιδιαίτερα σημαντική ήταν η τοποθέτηση του κ. Νίκου Αλιβιζάτου, ο οποίος αναφέρθηκε γενικά σε θέματα της μειονότητας μετά την μεταπολίτευση και επεσήμανε τα «λάθη» της μειονοτικής πολιτικής που ακολούθησε η ελληνική πολιτεία και τις «διορθωτικές κινήσεις» που έγιναν από την μεταπολίτευση: «Η κυβέρνηση Μητσοτάκη για πρώτη φορά έθεσε τέρμα στις πιο κραυγαλέες διακρίσεις στις οποίες η δημόσια διοίκηση, σώματα ασφαλείας, ένοπλες δυνάμεις και η ίδια η δικαιοσύνη υπέβαλε στα μέλη της μειονότητας της Θράκης επί δεκαετίες. Η βελτίωση ήταν θεαματική αλλά δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί. Καταργήθηκε το άρθρο 19 χάρις στον αείμνηστο Γιάννο Κρανιδιώτη και οι γνωστές μπάρες, εκκρεμή όμως παραμένουν πολλά ζητήματα. όπως σε θέματα ισοπολιτείας, αυτοπροσδιορισμού, ισονομίας , ατομικά, κοινωνικά και πολιτικά δικαιώματα.
Ο κ. Αλιβιζάτος επεσήμανε 4 ελλείμματα της ελληνικής πολιτείας τα οποία αποτελούν σημείο τριβής με την μειονότητα της Θράκης, αλλά και έρχονται σε αντίθεση με τα Ανθρώπινα Δικαιώματα
1ο έλλειμμα: Η άρνηση της πολιτείας να δώσει την ελληνική ιθαγένεια σε 60 μουσουλμάνους, την οποία είχε αφαιρέσει με το άρθρο 19 και οι οποίοι έχουν επιστρέψει στη Θράκη, ως ανιθαγενείς και δεν έχουν δελτίο ταυτότητας.
2ο έλλειμμα: Κραυγαλέες διακρίσεις εις βάρος των γυναικών από την εφαρμογή του μουσουλμανικού νόμου στις σχέσεις οικογενειακού και κληρονομικού δικαίου των μελών της μειονότητας επειδή (τάχα) το επιβάλλει η συνθήκη της Λοζάννης: «Τα θύματα της ανάλγητης αυτής πρακτικής είναι γυναίκες χωρίς δικαίωμα διατροφής τις οποίες μονομερώς διαζεύκτησαν οι σύζυγοί τους και ανέρχονται σε μερικές εκατοντάδες. Η Λοζάννη δεν επιβάλει τη διατήρηση αυτού του νομικού απολιθώματος όταν η ίδια η Τουρκία έχει καταργήσει από το 1926. Είναι καιρός να το πράξουν οι δικαστές εκτοπίζοντας ως αντίθετες προς την ελληνική δημόσια τάξη και την ευρωπαϊκή σύμβαση κα το σύνταγμα τις σχετικές ερμηνείες του Κορανίου».
3ο έλλειμμα: Την άρνηση στα μέλη της μειονότητας να αναδεικνύουν όπως αυτοί νομίζουν τους θρησκευτικούς ηγέτες τους. Είναι βέβαιο ότι το δικαίωμα αυτό δεν το αναγνωρίζει η συνθήκη της Λοζάννης. Το αναγνωρίζει εντούτοις ως εγγενές δικαίωμα όλων των θρησκευτικών κοινοτήτων η ευρωπαϊκή σύμβαση των δικαιωμάτων του ανθρώπου και το ευρωπαϊκό δικαστήριο: «Υπάρχει νομικό δεδικασμένο του Στραμβούργου. Και ως εκ τούτου δεν θα μπορεί να το επικαλείται για πολύ η ελληνική πολιτεία ότι ο Μουφτής είναι ταυτόχρονα ιεροδίκης και ως εκ τούτου δεν μπορεί να αναδεικνύεται από το ποίμνιό του καθώς στην Ελλάδα οι δικαστές δεν είναι αιρετοί».
«Παράνομη»κατά τον κ. Αλιβιζάτο, απόφαση του Αρείου Πάγου για την «Τουρκική Ένωση Ξάνθης»
4ο έλλειμμα: Το δικαίωμα ενώσεως και στην περσινή απόφαση του Αρείου Πάγου για τη διάλυση του Τουρκικής ένωσης Ξάνθης. Υπήρξε και δεύτερη απόφαση για την μειονοτική νεολαία Έβρου: «Το δικαίωμα του «συνεταιρίζεσθαι» δεν είναι συλλογικό δικαίωμα είναι ατομικό δικαίωμα συλλογικής δράσης. Κάθε πολίτης έχει δικαίωμα να δρα συλλογικά για την επιδίωξη ενός νόμιμου σκοπού. Η χρήση του επιθέτου «τουρκικός» στην επωνυμία ενός σωματείου αφορά τον ατομικό προσδιορισμό των μελών του και όχι τον συλλογικό τον οποίο προσδιορίζουν οι διατάξεις που το καταστατικό του σωματείου αφιερώνει στον σκοπό του. Αν ο σκοπός του σωματείου είναι νόμιμος αυτό δεν μπορεί να διαλυθεί κατά τον ελληνικό νόμο επειδή τα μέλη του αυτοπροσδιορίζονται όπως αυτά θέλουν. Διότι το δικαίωμα του αυτοπροσδιορισμού είναι κατοχυρωμένο.
Εν κατακλείδι η υπόθεση της Τουρκικής ένωσης Ξάνθης δεν αφορά συλλογικό αυτοπροσδιορισμό των μελών της ως εθνοτικής μειονότητας αλλά τον ατομικό. Νομίζω η αμετάκλητη απόφαση του Αρείου Πάγου δεν ήταν νόμιμη».
Ο κ. Αλιβιζάτος αναφέρθηκε και στην «μεταχείριση της κας Καραχασάν κυρίως από αθηναϊκά κανάλια σημειώνοντας ότι αναδείχτηκε ρατσισμός και μισαλλοδοξία.
Επιστέγασμα όλων η αναφορά του: « Η συνεννόηση για το σήμερα και το αύριο και η κατανόηση και η ειλικρινής φιλία δεν μπορούν να κτιστούν πάνω σε ψέματα σε αποσιώπηση ωμοτήτων, ούτε στην λήθη. Αρκεί η μελέτη του παρελθόντος να μην είναι επιλεκτική, Η απόδοση να μην είναι μονόπλευρη και η ανάδειξη των σκοτεινών στιγμών του χθες να μη χρησιμοποιείται ως εργαλείο για να υπηρετηθούν ανομολόγητες σκοπιμότητες. Τα δικαιώματα του ανθρώπου είναι οικουμενικά. Ο σεβασμός των δικαιωμάτων του ανθρώπου ακόμη και έναντι εκείνων που ξέρουμε ότι μπορούν να τα χρησιμοποιήσουν για να στραφούν εναντίον μας είναι ο καλύτερος για να τους αφοπλίσουμε και να ζήσουμε ειρηνικά και με αξιοπρέπεια μαζί τους».
Αίσθηση προκάλεσε η παρέμβαση του σεβασμιότατου κ.κ. Παντελεήμονος, ο οποίος παρακολούθησε την ημερίδα έχοντας πλάι του τον Μουφτή Ξάνθης κ. Σινίκογλου.
Σεβασμιώτατος: «Εμείς εδώ στη Θράκη συμβιώνουμε ειρηνικά και αποτελούμε για ολόκληρο τον κόσμο ένα πρότυπο ειρηνικής συμβίωσης.
Πουθενά στον κόσμο ο Μουφτής δεν εκλέγεται αλλά διορίζεται, πολύ περισσότερο στην Ελλάδα που ασκεί δικαστικές αρμοδιότητες».
Και επειδή αφέθηκε αιχμή για διάκριση της εκκλησίας αναφορικά με το επίδομα τρίτου παιδιού που δίνεται μόνο σε χριστιανούς ο σεβασμιότατος τόνισε ότι η εκκλησία δεν κάνει αυτούς τους διαχωρισμούς με διάφορες άλλες ενέργειές της βοηθά τους μουσουλμάνους, απλά κρατά μια στάση διακριτική προκειμένου να μη διαταραχθούν ισορροπίες και θεωρηθεί ότι κάνει προσηλυτισμό.
Μαριάννα Ξανθοπούλου
