Του Θανάση Μουσόπουλου   Σε λίγες μέρες ανοίγουν τα εκπαιδευτικά ιδρύματα όλων των βαθμίδων. Συνηθίζω να λέω ότι «Μεγάλο είναι το ανοικτό σχολείο». Αυτό σημαίνει ότι οι εκπαιδευτικοί και οι μαθητές/μαθήτριες δεν περιορίζονται στο «πρόγραμμα», ενώ ευπρόσδεκτοι είναι και οι δημιουργοί της κοινωνίας. Ένα δείγμα «ανοικτού» σχολείου παρουσιάζουμε στο κείμενό μας. Το 2024 το 7ο Γυμνάσιο Ξάνθης με την επιμέλεια …

Το 2024 δημοσίευσα το άρθρο: «Διαλεκτική αμφίδρομη ζωής και θανάτου», παρουσιάζοντας την πέμπτη ποιητική συλλογή «ΠΥΡΟΒΑΤΕΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΥΡΓΟΙ» του εξ Ανδραβίδας Ανδρέα Φουσκαρίνη. Έκλεισα το κείμενό μου  συμφωνώντας με μια διατύπωση – διαπίστωση του εκ Πατρών συναδέλφου Κώστα Λογαρά: «Στα ποιήματα της συλλογής δεν αντανακλώνται μονάχα ψυχικά τοπία του δημιουργού αλλά μια γενικευμένη κατάσταση που αφορά , πιστεύω, την ευρύτερη …

Πολλές δεκαετίες ασχολούμαι με τους Πομάκους και τον πολιτισμό τους. Όπως έγραψα σε παλιότερο κείμενό μου «Είναι πολύ σημαντικό ότι ο πομάκικος πολιτισμός έγινε αντικείμενο μελέτης και έρευνας νέων επιστημόνων. Το κείμενό μου αυτό αναφέρεται σε έναν «μερακλή» λάτρη των πομάκων, στον Νίκο Κόκκα». Για ένα τέταρτο του αιώνα ασχολήθηκε με τον πολιτισμό τους. Η διδακτορική του διατριβή και η …

Τον περασμένο Μάιο 2025 παρουσιάστηκε στην Ξάνθη το μυθιστόρημα της εκ Δράμας πολυβραβευμένης δημοσιογράφου και συγγραφέα Ρένας Τριανταφυλλίδου «Αιλία», που με συγκίνησε ιδιαίτερα. Έλληνες και ξένοι, απλοί άνθρωποι και επιστήμονες, λαϊκοί και μοναχοί εξετάζουν το μυστήριο της ζωής. Οι χώροι στους οποίους διαδραματίζονται τα γεγονότα του βιβλίου είναι ποικίλοι. Στην Ελλάδα και στην Ευρώπη, κινείται ο πόνος και η αγάπη. …

Τον Απρίλιο του 2025 δημοσίευσα σε τρεις συνέχειες το άρθρο «Σύμπαν, Ιστορία και άνθρωπος – Ανάγκη για μια νέα ματιά στο σχολείο». Παρουσίασα το βιβλίο του Παύλου Καστανά «Προς τ’ άστρα: ένα μαγευτικό ταξίδι στον κόσμο της Αστροφυσικής» (εκδ. Κάκτος 2020). Συνεχίζοντας αναφέρθηκα  στον Leonard Mlodinow (γενν. 1954) και στον Stephen Hawking (1942 – 2018), στο βιβλίο του Μλοντίνοφ «Μικρή …

Μελετώντας τον Πολιτισμό της Ξάνθης έχουμε διαπιστώσει ότι, κατά τα μεταπολεμικά κυρίως χρόνια, πολλοί / πολλές είναι οι πνευματικοί  άνθρωποι, εκπρόσωποι των γραμμάτων και των τεχνών, που έχουν μετακινηθεί στο εξωτερικό ή στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Ανάμεσά τους αναφέρω τον Αλέξανδρο Μιχάλογλου που έχει μια ενδιαφέρουσα δημιουργική πορεία, αφενός ως επιστήμονας αφετέρου ως λογοτέχνης, με το κανονικό ονοματεπώνυμο ή …

Είχα τη χαρά, πριν από μερικά χρόνια, να γνωρίσω τον Γιώργο και να διαβάσω χειρόγραφο το πρώτο βιβλίο του «Χρακ!»  που κυκλοφόρησε το 2022, από τις εκδόσεις Άνω Τελεία.  Το 2024 από τις ίδιες εκδόσεις κυκλοφόρησε το βιβλίο του «Όλα είναι πάρα πολλά». Δύο πολύ σημαντικά πεζογραφήματα, για τα οποία θα μιλήσω σύντομα. Ο Γιώργος Μελίτος γεννήθηκε το 1992 στις …

Γ. Κώστα Θρακιώτη, «Η Τέχνη στη ζωή και στην εποχή μας», εκδόσεις Γλαύκη, 1976, σελ. 93 Ένας από τους μεγάλους θρακιώτες συγγραφείς του εικοστού αιώνα είναι ο Κώστας Θρακιώτης, ψευδώνυμο του Θαλή Προδρόμου. Γεννήθηκε στην Αλεξανδρούπολη το 1909,  σπούδασε φιλολογία, δίδαξε σε σχολή θεάτρου και εργάστηκε στη μέση εκπαίδευση. Πέθανε στις 6 Δεκεμβρίου 1994 στην Αθήνα. Ασχολήθηκε με όλα τα …

Β. Γιώργου Δέλιου, «Επιλογή – Δοκίμια και Μελετήματα», εκδόσεις Νέας Πορείας, Θεσσαλονίκη, 1978 Αισθάνομαι την ανάγκη, πριν παρουσιάσουμε το έργο αυτό, να μιλήσουμε για τον βορειοελλαδίτη πνευματικό άνθρωπο και την προσφορά του. Ο Γιώργος Δέλιος (γεννήθηκε στη Βάβδο της Χαλκιδικής  το 1897 πέρασε όλη τη ζωή του στη Θεσσαλονίκη, όπου πέθανε από καρκίνο το 1980) είναι από τους πρώτους που …

Η ενασχόληση με τη Φιλοσοφία, τον Πολιτισμό και την Τέχνη, με έφερνε σε συχνή επαφή με διάφορες πλευρές της Αισθητικής, από ιστορική και θεωρητική άποψη. Έχουν συγκεντρωθεί τα τελευταία χρόνια εργασίες – αδημοσίευτες σε έντυπη μορφή, που συγκροτούν το ανέκδοτο βιβλίο μου «Αισθητική: Κεφάλαια Ιστορίας και Θεωρίας» (2025). Εκτός, όμως, από τα κείμενα του έργου εκείνου υπάρχουν και άλλες προσεγγίσεις …

Ένας ύμνος στο σκυλί είναι τούτο το βιβλίο του Κορτώ. Του λέει: «Τζέρι, αυτό το βιβλίο είναι για σένα. Γιατί μπήκες στη ζωή μας και τη μεταμόρφωσες. Σαν όλα τα σκυλιά, είσαι μια ανεξάντλητη μηχανή χαράς, κι η απλή σου ευτυχία, η ευγνωμοσύνη για το κάθε μας χάδι, η αστείρευτη, ανόθευτη αγάπη σου είναι ένα καθημερινό μάθημα – το δώρο …

     Στη σειρά των συναντήσεων στο Λύκειον Ελληνίδων Ξάνθης «Περί Θεάτρου Λόγος» στα δύο τελευταία μαθήματα (13 και 27 Μαΐου 2025) αναφερθήκαμε σε Ξανθιώτες και Ξανθιώτισσες που έγραψαν ή / και δημοσίευσαν θεατρικά έργα.   Στην πρώτη συνάντηση (13 Μαΐου 2025) εξετάσαμε τη σχέση της Κατίνα Βέικου Σεραμέτη (1912 – 1989) και του Στέφανου Ιωαννίδη (1923 – 2001) με …

Είχα τη χαρά αρχές του Μάη να συναντήσω δίπλα στο ιστορικό Ρολόι της Ξάνθης και να μιλήσω με μια νέα ευγενική ποιήτρια, την Ευαγγελία Τάτση. Οι τρεις καλαίσθητες ποιητικές της συλλογές που μου δώρισε αποτυπώνουν πλήρως τον πλούσιο κόσμο της. Θα επιχειρήσω να παρουσιάσω τη δημιουργική της πορεία και παρουσία στα νεοελληνικά δρώμενα. Η Ευαγγελία Τάτση γεννήθηκε στο Περιστέρι. Σπούδασε …

Φέτος γιορτάσαμε τα εξήντα χρόνια των ΘΛΕ – των Θρακικών Λαογραφικών Εορτών. Τι γιορτάσαμε δηλαδή… Άλλα λόγια ν’ αγαπιόμαστε. Το έχω απορία και παράπονο. Ό,τι και να πω – καλό ή κακό, οι άρχοντες της πόλης «Φωνή βοώντος εν τη ερήμω»… Θα αναφερθώ μόνο σε ένα πολύ σημαντικό γεγονός. Στη Δημοτική Πινακοθήκη και στο διάστημα 6 Φεβρουαρίου έως 1 Μαρτίου …

Είμαι ιδιαίτερα συγκινημένος ως Ελλαδίτης κάθε φορά που έρχομαι σε επαφή με την Κύπρο, τον πολιτισμό και τους/τις δημιουργούς του μαρτυρικού νησιού. Κατά το προηγούμενο έτος, με την ευκαιρία των πενήντα χρόνων από την Τουρκική εισβολή και τη συνεχιζόμενη διεθνή ανοχή, μίλησα και έγραψα για την Κύπρο, την ιστορία και τον πολιτισμό της. Ιδιαίτερα καταπιάστηκα με την κυπριακή λογοτεχνία. Ανάμεσα …

Με την ευκαιρία της παρουσίασης αυτού του έργου στην Ξάνθη την Παρασκευή 9 Μαΐου 2025, νιώθω την ανάγκη να πω λίγα λόγια για τη συγγραφέα και το εξαίσιο αυτό βιβλίο της που εκδόθηκε στις εκδόσεις  Καστανιώτη το 2024. Η Ιωάννα Καρυστιάνη (γενν. 8 Σεπτεμβρίου 1952) είναι Ελληνίδα συγγραφέας, λογοτέχνης και σεναριογράφος. Έχει βραβευθεί με το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος δύο φορές, …

Μιλώντας για το βιβλίο «Μικρή Ιστορία της Γνώσης» (εκδ. Πατάκη, 2019) του Λέοναρντ Μλοντίνοφ (στο άρθρο «Ανανέωση του τρόπου που βλέπουμε τον άνθρωπο και τον κόσμο του», 2024), στην κατακλείδα αναρωτιόμουν: «Και λέω (ο έρμος…) Τέτοια βιβλία πότε θα μπούνε στην εκπαίδευση…». Εδώ και ένα χρόνο έχω στο μυαλό μου το ζήτημα αυτό. Κάπου έχω κατασταλάξει. Θα πάρω τα πράγματα …

Η Χρυσούλα Μπιράκου Σφακιανάκη ανήκει στην κατηγορία των δημιουργών που κινούνται στην τέχνη του λόγου και παράλληλα στα εικαστικά. Πριν από μερικά χρόνια είχα τη χαρά, μέσω της συμπολίτισσάς μας σημαντικής ποιήτριας και πεζογράφου Βασιλικής Τριανταφυλλίδου Κηπουρού, να γνωρίσω το έργο της. Στις αρχές του 2023 παρουσίασα το βιβλίο της «Ταραγμένοι Χρόνοι στις Γειτονιές του Αη-Νικόλα (1940-1949)», που είναι μυθιστόρημα …

Είμαι πολύ συγκινημένος, προλογίζοντας τα εγκαίνια της έκθεσης ζωγραφικής και γλυπτικής με έργα της ζωγράφου Ανθής Γκέρμαν και της γλύπτριας Ελένης Κορωνάκη. Επίσης εκτίθενται έργα ζωγραφικής του αείμνηστου Δημήτρη Ταλαγάνη. Μου ήρθε στο μυαλό, η πρώτη εικαστική συνάντηση Ξάνθης, τον Μάιο του 1990. Τότε ήμουν πρόεδρος της ΦΕΞ, και στο Σπίτι Πολιτισμού, απέναντι από το Παλιό Δημαρχείο, όπου υπάρχει η …

Στον ενιαίο χώρο της Θράκης η παρουσία του ανθρώπου χάνεται χιλιάδες χρόνια πριν από τη γέννηση του Χριστού. Στα ιστορικά χρόνια η ζωή και ο πολιτισμός, όπως αποτυπώνονται στον Όμηρο και στους κλασικούς ποιητές και πεζογράφους, είναι αναπτυγμένα σε οικονομικό, κοινωνικό, πολιτικό και πολιτιστικό επίπεδο. Ο εκχριστιανισμός των κατοίκων και η ανάδειξη της Κωνσταντινούπολης το 330 μ.Χ. σε πρωτεύουσα της …