Οι αναγνώστες μας θα θυμούνται ότι πριν αρκετούς μήνες, προς το τέλος του 2020 και εν μέσω πανδημίας, είχαν καταβληθεί υπεράνθρωπες προσπάθειες από τη γερμανική προεδρία να κλείσει το θέμα του Πολυετούς Δημοσιονομικού Προϋπολογισμού (ΠΔΠ). Οι προσπάθειες κατέληξαν στο ιστορικό ποσόν του 1,8 τρις € για την επταετία που τελειώνει το 2027. Τώρα, έχουν ωριμάσει οι προϋποθέσεις να εξηγήσουμε στους αναγνώστες μας τις δράσεις που χρηματοδοτεί ο κοινοτικός προϋπολογισμός που δεν έχουν σχέση με τα προγράμματα ΕΣΠΑ, αλλά και τις δράσεις που συγχρηματοδοτεί αυτός ο προϋπολογισμός και εμπίπτουν μέσα στα προγράμματα ΕΣΠΑ, που έχουν προταθεί από το κάθε κράτος μέλος της ΕΕ. Αυτός είναι ο δρόμος του χρήματος που θα υποβοηθήσει τόσο τις επιχειρήσεις αλλά και ου ίδιους τους κρατικούς προϋπολογισμούς να ξεπεράσουν ορισμένα προβλήματα που είναι εγγενή στις οικονομίες, αλλά έχουν επιδεινωθεί και από τον COVID-19.
Η προσπάθεια που αναλαμβάνουμε είναι θεμελιώδης και έχει σημαντικές δυσκολίες που θα τελειώσουν με την έκδοση ενός ΟΔΗΓΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΕΕ, που θα θέσουμε σε κυκλοφορία όταν ολοκληρωθεί η προσπάθεια και από την εφημερίδα μας στα πλαίσια της περιοχής ευθύνης μας.
Είναι ίσως σκόπιμο να υπενθυμίσουμε ότι η εκτελεστική εξουσία της ΕΕ, δηλαδή η Κομισιόν έχει κυκλοφορήσει πολλά και ενδιαφέροντα κείμενα και προτάσεις, μέσα στα οποία τονίζει ότι «Το μέλλον είναι στα χέρια σου», όπου παραπέμπει σε ένα άλλο σλόγκαν «Κάνε τη φωνή σου να ακουστεί», υπάρχει μια ευκαιρία να πει κανείς την άποψή του, να εκφράσει την αντίθεσή του, να προτείνει πως βλέπει να πράγματα καθαρότερα. Αν δεν το κάνει και δεν το κάνουν πολλοί, θα εξακολουθήσουν οι λίγοι να παίρνουν αποφάσεις που αφορούν τους πολλούς και κανείς δε θα γνωρίζει τις επιπτώσεις που ακολουθούν, και να μετρά τις πληγές που δημιουργούνται. Αυτά σημειώναμε σε πρόσφατο σημείωμά μας, από τις στήλες αυτές, και το επαναλαμβάνουμε γιατί είναι πεποίθησή μας ότι συμβάλλουμε στην υποβοήθηση τόσο των επιχειρήσεων, όσο και των κατοίκων μας να εξετάσουν όλες τις δυνατότητες να τύχουν χρηματοδότησης οποιασδήποτε νόμιμης δραστηριότητας σκεφτούν, μελετήσουν και αποφασίσουν να θέσουν σε εφαρμογή.
Με την 25ετή εμπειρία μας στη σύνταξη και δημοσιοποίηση του ΟΔΗΓΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΕΕ, που είχαμε συμπράξει με το ΑΠΕ από το 1998 μέχρι το 2010, διαπιστώνουμε ότι υπάρχουν στο νέο κοινοτικό προγραμματισμό σημαντικές τροποποιήσεις, που αφορούν τόσο σε αλλαγές στην ονοματολογία των δράσεων, όσο και σε σειρά προπαρασκευαστικών ενεργειών που πρέπει να δούμε διεξοδικά. Στην ανάλυση που θα επιχειρήσουμε πέντε είναι τα στοιχεία που θα επικρατήσουν, έχοντας κατά νου, ότι μόνο με αυτόν τον τρόπο θα δοθεί το ακριβές περιεχόμενο εκείνων των σημείων που πρέπει να λάβει κανείς υπόψη του, προκειμένου να αναλάβει δραστηριότητα χρηματοδότησης ή συγχρηματοδότησης από τον κοινοτικό προϋπολογισμό, είτε αν πρόκειται για ιδιώτη, είτε αν είναι επιχειρηματίας.
Τα στοιχεία αυτά είναι τα ακόλουθα:
- Όνομα και ορισμοί της δράσης, με την υποσημείωση ότι πρόκειται για συγκεκριμένο κεφάλαιο, άρα συγκεκριμένη δράση που καλύπτεται από υπάρχουσα πολιτική που έχει λάβει και την ανάλογη προικοδότηση.
- Περίοδος αναφοράς επιλεξιμότητας των σχεδίων που υποβάλλονται. Η περίοδος αναφοράς ποικίλλει από δράση σε δράση και η στήλη μας αγρυπνεί ώστε να μη χάνονται χρονικά διαστήματα που θα είναι ικανά να προωθήσουν τους στόχους (ατομικούς ή επιχειρηματικούς).
- Διαδικασία επιλεξιμότητας της δράσης, η οποία πρέπει να εξετάζεται διεξοδικά από κάθε ενδιαφερόμενο, ώστε να αποκλείονται χαμένες ευκαιρίες ή χαμένος χρόνος για τους εν δυνάμει υποψήφιους (φυσικά ή νομικά πρόσωπα).
- Προικοδότηση των σχεδίων, αρχή κάνοντας από το επιλέξιμο ύψος των πιστώσεων που εγγράφονται στα ετήσια κονδύλια των προϋπολογισμών και διαχειρίζεται ο κοινοτικός προϋπολογισμός.
- Τέλος ένα σημείο που έχει ιδιαίτερη σημασία είναι η νομική βάση του εγχειρήματος. Πρόκειται για τα νομικά κείμενα που αφορούν την κάθε δράση, είναι συγκεκριμένα και πρέπει ο κάθε ενδιαφερόμενος να μελετήσει και να έχει σοβαρά υπόψη του όταν πρόκειται να εμπλακεί στη διαδικασία κοινοτικής χρηματοδότησης.
Τα 5 σημεία που θα αναλύουμε ανά δράση – ενέργεια έχουν επιλεγεί μέσα από την πραγματικότητα που υποδηλώνει η κάθε ενέργεια. Είναι περιττή η αναφορά ότι το όνομα της δράσης δίνει στον ενδιαφερόμενο το νόημα που θέλει για να πραγματοποιήσει μια επένδυση και αναζητά είτε επιδοτήσεις, η κοινοτική συνδρομή, είτε ακόμη και επενδυτικά κεφάλαια στις μεγάλες περιπτώσεις όπου οι προϋπολογιζόμενες δαπάνες είναι σημαντικές για την τσέπη οιουδήποτε.
Και βέβαια, η περίοδος αναφοράς και η διαδικασία επιλεξιμότητας της δράσης, είναι στοιχεία απαραίτητα για να εξετάσει κανείς αν αξίζει να ασχοληθεί.
Όπως επίσης το ύψος των χρηματοδοτήσεων κάθε δράσης χωριστά έχει τη σημασία που έχει, αφού προσδιορίζει για τον ενδιαφερόμενο φορέα αν πρέπει και αν μπορεί να ανταποκριθεί στο ζητούμενο.
Η νομική βάση καλύπτει τη δράση από νομική πλευρά και δίνει στον ενδιαφερόμενο τα εχέγγυα που του είναι απαραίτητα για να μη διακατέχεται από φοβίες αν κάποιος θέλει να τον παρακάμψει. Και βέβαια, για να γνωρίζει εκ των προτέρων αν μπορεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις που θέτει η δράση – ενέργεια για την οποία θέλει να ζητήσει κοινοτική συνδρομή. Αυτός είναι και ο λόγος που κρίθηκε απαραίτητη η συμβολή εμπείρου δημοσιογράφου για περιορισμένη ανάλυση του κανονισμού βάσης μιας δράσης, ώστε να είναι σε γλώσσα κατανοητή και όχι δυσνόητη, όπως εμφανίζονται δυστυχώς πολλά από τα κοινοτικά κείμενα που οι πολλοί θεωρούν ότι διαπνέονται από ξύλινη γλώσσα, αποτρεπτική ανάγνωσης και κατανόησης.
Αυτός είναι ο δρόμος του χρήματος. Θέλουμε να πιστεύουμε ότι θα σας είναι χρήσιμα όσα διαλαμβάνονται στα κείμενα που θα ακολουθήσουν την αρχική μας αναφορά.
Γιώργου Μαρκατάτου
