Θα μπορούσε να είναι το τουριστικό συγκριτικό πλεονέκτημα της Ξάνθης. Θα μπορούσε να είναι η πιο πολυσύχναστη τουριστική διαδρομή του τόπου μας. Να περιλαμβάνει ορεινά και πεδινά καπνοχώραφα σ’ όλο τον Ν. Ξάνθης. Να μιλά για πλούσιους καπνέμπορους και αγωνιστές καπνεργάτες. Να εξιστορεί άγνωστες ιστορίες, βγαλμένες από καπναποθήκες που μυρίζουν ακόμη καπνό και ιδρώτα. Θα μπορούσε να έχει εξελιχθεί σε σημαντικό και κορυφαίο τουριστικό πόλο για όλους τους επισκέπτες. Να έχει προτεινόμενη σηματοδότηση, info kiosk, συνδυασμό επιλογών με διάφορες μορφές τουρισμού. Να προτείνει επίσης ενδεδειγμένες τουριστικές στάσεις, συνδυάζοντας τον καπνό με γαστρονομία, ιστορία, περιβάλλον και παράδοση. Θα μπορούσε τέλος να υπάρξει διασύνδεση με όμορες πόλεις της ΑΜ-Θ, που επίσης δραστηριοποιούνταν στην καπνοκαλλιέργεια (Δράμα, Καβάλα, Κομοτηνή) δημιουργώντας εν τέλει ένα «Ενοποιημένο Δίκτυο Διαδρομών Καπνού», στα χνάρια «καλών πρακτικών» από αντίστοιχες πετυχημένες τουριστικές προσπάθειες του παρελθόντος (βλ. «Δρόμοι του κρασιού»).
– Διαδρομή προς Πομακοχώρια
Τα καπνοχώραφα αρχίζουν στα πρώτα χλμ της διαδρομής προς τις ορεινές πλαγιές της Σμίνθης και Μύκης. Άνθρωποι που ιδρώνουν καλλιεργώντας καπνό. Σιδερένια καρεκλάκια σε τροχαλίες που “περνούν απέναντι” πάνω απ’ το ποτάμι, όταν δεν υπάρχει οδική πρόσβαση. Οι οδικές επιλογές πολλές και με μεγάλο ενδιαφέρον. Ψάξτε τα χωριά Ωραίο, Κύκνο και Μάνταινα και σταματήστε να φωτογραφίστε την πανοραμική θέα στα βουνά της οροσειράς Ροδόπης. Ξεδιψάστε σε περίτεχνες κρήνες και μάθετε για τα ήθη και έθιμα των Πομάκων. Τρυπώστε στα χωριά της Γλαύκης και Πάχνης και χαιρετήστε τους ντόπιους κατοίκους που είναι φιλόξενοι με όλους. Φτάστε ως τον Εχίνο και δείτε από κοντά τους αυθεντικούς “δρόμους του καπνού”, βγαλμένους από το παρελθόν και την παράδοση του τόπου. «Δηλώστε συμμετοχή» σε αξιοθέατα και δράσεις που προσφέρονται στα Πομακοχώρια και ανακαλύψτε την απόλαυση στα Λουτρά Θερμιών και την πεζοπορία στα μονοπάτια της Μέδουσας και του Κένταυρου.
– Διαδρομή προς Γενισέα
Με παράδοση στον καπνό από χρόνια. Η Γενισέα το παλιό εμπορικό κέντρο καπνού, στέκει ακόμη στο κέντρο του κάμπου, ως ένα απ’ τα σημαντικά κεφαλοχώρια της Ξάνθης. Δείτε ανακαινισμένες καπναποθήκες (Χιάλη) και αρχοντικά καπνεμπόρων που φτάνουν ως τα Άβδηρα (επισκέψιμο αρχοντικό Παμουκτσόγλου). Συνδυάστε την επίσκεψη με τους “δρόμους του κρασιού” στην περιοχή και «μπερδέψτε» εσκεμμένα τον καπνό με αμπέλια, κρασί και οινοποιεία. Κάντε προτεινόμενες γαστρονομικές στάσεις και δοκιμάστε τοπική, μεσογειακή, αλλά και ανατολίτικη κουζίνα σε ταβερνάκια που βρίσκονται πάνω στο κύμα (Μυρωδάτο, Πόρτο Λάγος), αλλά και σε μικρούς οικισμούς. Μη ξεχάστε να φωτογραφίστε τα όμορφα πουλιά της λίμνης Βιστονίδας, να κάνετε ιππασία δίπλα στη θάλασσα, να εξερευνήστε διαδρομές και να ακούσετε πολλές ιστορίες για τα παλιά.
– Διαδρομή στην παλιά Ξάνθη
Περπατήστε στα καλντερίμια της παλιάς πόλης, που φτιάχτηκε και μεγαλούργησε εξαιτίας της «χρυσής εποχής» του καπνού. Γνωρίστε διάσημα αρχοντικά πλούσιων καπνεμπόρων. Ακούστε ιστορίες απ’ το παρελθόν και θαυμάστε την αρχιτεκτονική στις γειτονιές και τα σπίτια με τα σαχνισιά. Συνδυάστε τον περίπατο με τον θρησκευτικό τουρισμό και ιερό προσκύνημα σε ναούς και όμορφα παρεκκλήσια. Ανακαλύψτε την δική σας προσωπική διαδρομή και αφεθείτε στο τυχαίο και τα άγνωστο, μέσα σε συμπαθητικά στενά και δρόμους. Εν τέλει καταλήξτε σε παραδοσιακά ταβερνάκια και ζαχαροπλαστεία στα πλακόστρωτα σοκάκια, δοκιμάζοντας Πολίτικα γλυκά και ξεχωριστές γεύσεις που ακροβατούν ανάμεσα σε ανατολή και δύση……
Δημήτρης Γκαγκαλίδης
Καθηγητής
